Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 2 z 108
Spis treści
Wybrane dane finansowe ...................................................................................................... 4
Sprawozdanie z całkowitych dochodów ...................................................................................... 5
Sprawozdanie z sytuacji finansowej .......................................................................................... 6
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym ................................................................................ 7
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych .................................................................................... 8
Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego ..................................................................... 9
1. Opis organizacji Spółki ................................................................................................... 9
2. Skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki ............................................................................... 9
3. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości ............................................................. 11
3.1. Oświadczenie o zgodności .................................................................................... 11
3.2. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości oraz prezentacji danych ................................... 11
3.3. Podstawa wyceny .............................................................................................. 15
3.4. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji ................................................................. 15
3.5. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach ...................................... 15
3.6. Waluty obce .................................................................................................... 18
4. Test na utratę wartości ................................................................................................. 18
5. Sprawozdawczość segmentów działalności........................................................................... 20
6. Noty objaśniające do sprawozdania finansowego ................................................................... 26
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ......................................... 26
Nota 1. Przychody z umów z klientami ............................................................................ 26
Nota 2. Koszty działalności operacyjnej .......................................................................... 30
Nota 2.1. Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów ................ 31
Nota 2.2. Koszty świadczeń pracowniczych ................................................................... 31
Nota 2.3. Uzgodnienie kosztów leasingu ....................................................................... 32
Nota 3. Pozostałe przychody operacyjne ......................................................................... 32
Nota 4. Pozostałe koszty operacyjne .............................................................................. 33
Nota 5. Przychody finansowe ....................................................................................... 33
Nota 6. Koszty finansowe ........................................................................................... 34
Nota 7. Podatek dochodowy ........................................................................................ 34
Nota 7.1. Podatek dochodowy wykazywany w rachunku zysków i strat ................................... 35
Nota 7.2. Efektywna stopa podatkowa ......................................................................... 35
Nota 7.3. Podatek dochodowy wykazany w innych całkowitych dochodach .............................. 36
Nota 7.4. Aktywa oraz rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ........................... 37
Nota 7.5. Zmiana różnic przejściowych ........................................................................ 38
Nota 7.6. Nieujęte aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego ...................................... 40
Nota 8. Zysk na jedną akcję ........................................................................................ 40
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ .............................................. 40
Nota 9. Rzeczowe aktywa trwałe .................................................................................. 40
Nota 10. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania ................................................................ 44
Nota 11. Nieruchomości inwestycyjne ............................................................................. 47
Nota 12. Wartości niematerialne ................................................................................... 47
Nota 13. Aktywa finansowe ......................................................................................... 51
Nota 13.1. Udziały i akcje ....................................................................................... 51
Nota 13.2. Odpisy aktualizujące wartość udziałów/akcji ................................................... 53
Nota 13.3. Pozostałe aktywa finansowe ....................................................................... 53
Nota 14. Zapasy ...................................................................................................... 55
Nota 15. Prawa majątkowe ......................................................................................... 56
Nota 15.1. Prawa do emisji CO
2
................................................................................. 56
Nota 16. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe .................................................... 57
Nota 16.1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów ............................................................ 58
Nota 17. Środki pieniężne ........................................................................................... 58
Nota 18. Kapitał własny ............................................................................................. 59
Nota 18.1. Kapitał zakładowy ................................................................................... 59
Nota 18.2. Kapitał z emisji akcji powyżej wartość nominalną ............................................. 59
Nota 18.3. Kapitał z wyceny transakcji zabezpieczających ................................................. 60
Nota 18.4. Dywidenda ............................................................................................ 60
Nota 19. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek ........................................................... 60
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 3 z 108
Nota 20. Zobowiązania z tytułu leasingu .......................................................................... 62
Nota 21. Pozostałe zobowiązania finansowe ..................................................................... 63
Nota 22. Zmiana zobowiązań wynikających z działalności finansowej ....................................... 65
Nota 23. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych ..................................................... 67
Nota 24. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe ................................................ 70
Nota 24.1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów ............................................................ 71
Nota 25. Rezerwy .................................................................................................... 71
Nota 26. Dotacje ..................................................................................................... 72
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH.......................................................... 73
Nota 27. Instrumenty finansowe ................................................................................... 73
Nota 27.1. Zarządzanie kapitałami ............................................................................. 76
Nota 27.2. Kategorie instrumentów finansowych ............................................................. 76
Nota 27.3. Zarządzanie ryzykiem finansowym ................................................................ 79
Nota 27.3.1. Ryzyko kredytowe .............................................................................. 79
Nota 27.3.2. Ryzyko płynności ............................................................................... 83
Nota 27.3.3. Ryzyko rynkowe ................................................................................ 85
Nota 27.4. Zmiany warunków lub klasyfikacji aktywów finansowych ..................................... 87
Nota 27.5. Wartość godziwa instrumentów finansowych .................................................... 87
Nota 27.6. Instrumenty pochodne .............................................................................. 88
Nota 27.7. Rachunkowość zabezpieczeń ....................................................................... 89
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ........................................ 90
Nota 28. Noty objaśniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych .................................... 90
POZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE ..................................................................................... 91
Nota 29. Spółka jako Leasingodawca .............................................................................. 91
Nota 30. Zobowiązania warunkowe, aktywa warunkowe oraz poręczenia i gwarancje .................... 91
Nota 31. Transakcje z podmiotami powiązanymi ................................................................ 92
Nota 32. Zobowiązania inwestycyjne .............................................................................. 95
Nota 33. Informacja o skutkach pandemii choroby zakaźnej COVID-19 ...................................... 96
Nota 34. Wpływ wojny w Ukrainie ................................................................................. 96
Nota 35. Informacje dotyczące sankcji ........................................................................... 98
Nota 36. Ograniczenie produkcji i czasowe zatrzymanie niektórych instalacji .............................. 98
Nota 37. Zdarzenia po dniu bilansowym .......................................................................... 98
INFORMACJA FINANSOWA REGULACYJNA W PODZIALE NA RODZAJE DZIAŁALNOŚCI ZGODNIE Z ART. 44
PRAWA ENERGETYCZNEGO ........................................................................................... 100
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 4 z 108
Wybrane dane finansowe
PLN (tys.)
EUR (tys.)
Za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
Za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
Za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Przychody ze sprzedaży
3 960 797
2 573 341
844 826
562 172
Zysk na działalności operacyjnej
58 018
126 411
12 375
27 616
Zysk przed opodatkowaniem
356 978
218 248
76 142
47 678
Zysk netto
356 060
191 790
75 947
41 898
Całkowity dochód za okres
346 914
212 250
73 996
46 368
Ilość akcji (w szt.)
99 195 484
99 195 484
99 195 484
99 195 484
Zysk netto na jedną akcję zwykłą (zł)
3,59
1,93
0,77
0,42
Przepływy pieniężne netto z działalności
operacyjnej
964 867
1 213 250
205 803
265 046
Przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
264 476
83 302
56 412
18 198
Przepływy pieniężne netto z działalności
finansowej
(1 703 528)
59 999
(363 357)
13 107
Przepływy pieniężne netto, razem
(474 185)
1 356 551
(101 142)
296 352
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na
początek okresu
1 816 416
464 174
387 436
101 403
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na
koniec okresu
1 341 688
1 816 416
286 178
396 814
Na dzień
31.12.2022
Na dzień
31.12.2021
Na dzień
31.12.2022
Na dzień
31.12.2021
Aktywa trwałe
8 752 737
8 672 145
1 866 295
1 885 495
Aktywa obrotowe
2 606 300
2 995 716
555 726
651 328
Zobowiązania długoterminowe
2 487 605
2 996 495
530 417
651 497
Zobowiązania krótkoterminowe
3 403 102
3 549 950
725 624
771 829
Kapitał własny
5 468 330
5 121 416
1 165 980
1 113 497
Kapitał zakładowy
495 977
495 977
105 754
107 835
Wybrane pozycje sprawozdania z całkowitych dochodów, sprawozdania z sytuacji finansowej oraz sprawozdania
z przepływów pieniężnych przeliczono na euro zgodnie ze wskazaną, obowiązującą metodą przeliczania:
poszczególne pozycje aktywów i pasywów sprawozdania z sytuacji finansowej przeliczono według kursu
obowiązującego na ostatni dzień okresu bilansowego:
kurs na 30.12.2022 roku wynosił 1 EUR – 4,6899 PLN (tabela nr 252/A/NBP/2022),
kurs na 31.12.2021 roku wynosił 1 EUR - 4,5994 PLN (tabela nr 254/A/NBP/2021),
poszczególne pozycje sprawozdania z całkowitych dochodów i sprawozdania z przepływów pieniężnych
przeliczono według kursów stanowiących średnią arytmetyczną kursów ogłoszonych przez Narodowy Bank
Polski dla euro obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie sprawozdawczym:
kurs średni w okresie 01.01.2022 – 31.12.2022 roku wynosił 1 EUR – 4,6883 PLN,
kurs średni w okresie 01.01.2021 – 31.12.2021 roku wynosił 1 EUR – 4,5775 PLN.
Przeliczenia dokonano zgodnie ze wskazanymi wcześniej kursami wymiany przez podzielenie wartości
wyrażonych w tysiącach złotych przez kurs wymiany.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 5 z 108
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Nota
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Zyski i straty
Przychody ze sprzedaży
1
3 960 797
2 573 341
Koszty wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów,
towarów i materiałów
2
(3 431 046)
(2 148 478)
Zysk brutto ze sprzedaży
529 751
424 863
Koszty sprzedaży
2
(140 395)
(112 899)
Koszty ogólnego zarządu
2
(230 647)
(196 728)
Pozostałe przychody operacyjne
3
20 160
56 571
Pozostałe koszty operacyjne
4
(120 851)
(45 396)
Zysk na działalności operacyjnej
58 018
126 411
Przychody finansowe
5
528 603
168 547
Koszty finansowe
6
(229 643)
(76 710)
Przychody finansowe netto
298 960
91 837
Zysk przed opodatkowaniem
356 978
218 248
Podatek dochodowy
7
(918)
(26 458)
Zysk netto
356 060
191 790
Inne całkowite dochody
Pozycje, które nie będą reklasyfikowane do zysków
i strat
Zyski/(Straty) aktuarialne dotyczące programów
określonych świadczeń
23
(3 303)
11 169
Zyski z wyceny instrumentów kapitałowych wycenianych
w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
13.1
(2 569)
3 943
Podatek dochodowy odnoszący się do pozycji, które nie
będą reklasyfikowane do zysków i strat
7.3
1 116
(2 871)
Pozycje, które nie będą reklasyfikowane do zysków
i strat razem
(4 756)
12 241
Pozycje, które są lub będą reklasyfikowane do zysków
i strat
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych - efektywna
część zmian wartości godziwej
(5 420)
10 147
Podatek dochodowy odnoszący się do pozycji, które są
lub będą reklasyfikowane do zysków i strat
7.3
1 030
(1 928)
Pozycje, które są lub będą reklasyfikowane do zysków
i strat razem
(4 390)
8 219
Suma innych całkowitych dochodów
(9 146)
20 460
Całkowity dochód za okres
346 914
212 250
Zysk na jedną akcję:
8
Podstawowy (zł)
3,59
1,93
Rozwodniony (zł)
3,59
1,93
Sprawozdanie z całkowitych dochodów należy analizować łącznie
z notami objaśniającymi stanowiącymi integralną część jednostkowego rocznego sprawozdania finansowego
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 6 z 108
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Nota
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
9
1 715 567
1 745 022
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
10
47 445
33 285
Nieruchomości inwestycyjne
11
19 688
20 179
Wartości niematerialne
12
44 122
47 869
Udziały i akcje
13.1
5 719 622
5 710 173
Pozostałe aktywa finansowe
13.3
1 155 408
1 090 218
Pozostałe należności
16
29 189
25 399
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
7.4
21 696
-
Aktywa trwałe razem
8 752 737
8 672 145
Aktywa obrotowe
Zapasy
14
497 333
332 205
Prawa majątkowe
15
225 725
203 075
Pochodne instrumenty finansowe
27.2
981
-
Pozostałe aktywa finansowe
13.3
141 405
186 962
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
16
399 168
457 058
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
17
1 341 688
1 816 416
Aktywa obrotowe razem
2 606 300
2 995 716
Aktywa razem
11 359 037
11 667 861
Kapitał własny
Kapitał zakładowy
18.1
495 977
495 977
Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej
18.2
2 418 270
2 418 270
Kapitał z wyceny transakcji zabezpieczających
18.3
(43 658)
(39 268)
Zyski zatrzymane
2 597 741
2 246 437
Kapitał własny razem
5 468 330
5 121 416
Zobowiązania
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
19
2 291 834
2 810 252
Zobowiązanie z tytułu leasingu
20
39 308
30 522
Pozostałe zobowiązania finansowe
21
23 340
29 834
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
23
55 930
55 839
Rezerwy
25
28 358
18 224
Dotacje
26
48 835
49 699
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
7.4
-
2 125
Zobowiązania długoterminowe razem
2 487 605
2 996 495
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
19
2 245 834
2 297 455
Zobowiązanie z tytułu leasingu
20
14 677
7 580
Pochodne instrumenty finansowe
27.2
-
1 310
Pozostałe zobowiązania finansowe
21
192 339
409 366
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
23
5 987
5 025
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
19 532
16 941
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
24
898 085
779 150
Rezerwy
25
24 127
30 598
Dotacje
26
2 521
2 525
Zobowiązania krótkoterminowe razem
3 403 102
3 549 950
Zobowiązania razem
5 890 707
6 546 445
Pasywa razem
11 359 037
11 667 861
Sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie
z notami objaśniającymi stanowiącymi integralną część jednostkowego rocznego sprawozdania finansowego
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 7 z 108
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Kapitał zakładowy
Kapitał z emisji
akcji powyżej ich
wartości
nominalnej
Kapitał z wyceny
transakcji
zabezpieczających
Zyski zatrzymane
Kapitał własny
razem
Stan na 1 stycznia 2022 roku
495 977
2 418 270
(39 268)
2 246 437
5 121 416
Zyski i straty oraz inne całkowite dochody
Zysk netto
-
-
-
356 060
356 060
Inne całkowite dochody
-
-
(4 390)
(4 756)
(9 146)
Całkowity dochód za okres
-
-
(4 390)
351 304
346 914
Stan na 31 grudnia 2022 roku
495 977
2 418 270
(43 658)
2 597 741
5 468 330
Stan na 1 stycznia 2021 roku
495 977
2 418 270
(47 487)
2 042 406
4 909 166
Zyski i straty oraz inne całkowite dochody
Zysk netto
-
-
-
191 790
191 790
Inne całkowite dochody
-
-
8 219
12 241
20 460
Całkowity dochód za okres
-
-
8 219
204 031
212 250
Stan na 31 grudnia 2021 roku
495 977
2 418 270
(39 268)
2 246 437
5 121 416
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie
z notami objaśniającymi stanowiącymi integralną część jednostkowego rocznego sprawozdania finansowego
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 8 z 108
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Nota
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
Zysk przed opodatkowaniem
356 978
218 248
Amortyzacja
142 928
139 676
Utworzenie odpisów aktualizujących
87 879
10 097
Strata/(Zysk) z tytułu działalności inwestycyjnej
2 155
(43 663)
Odsetki, różnice kursowe
107 329
13 345
Dywidendy
(340 542)
(99 452)
Zysk z tytułu zmiany wartości godziwej aktywów
finansowych
(22 868)
(8 918)
Zmniejszenie/(Zwiększenie) stanu należności z tytułu
dostaw i usług oraz pozostałych
28
57 696
(219 234)
Zwiększenie stanu zapasów i praw majątkowych
(187 778)
(266 073)
Zwiększenie stanu zobowiązań z tytułu dostaw i usług
oraz pozostałych
28
784 611
1 466 856
Zwiększenie stanu rezerw
3 664
7 959
Zmniejszenie stanu świadczeń pracowniczych
28
(2 249)
(2 983)
Zmniejszenie stanu dotacji
28
(2 504)
(2 924)
Inne korekty
(2 430)
(1 735)
(Zapłacony)/Zwrócony podatek dochodowy
(20 002)
2 051
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
964 867
1 213 250
Przepływy środków pieniężnych z działalności
inwestycyjnej
Sprzedaż wartości niematerialnych oraz rzeczowych
aktywów trwałych, nieruchomości inwestycyjnych
2 070
46 595
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych
aktywów trwałych, nieruchomości inwestycyjnych
(174 420)
(201 069)
Otrzymane dywidendy
340 344
100 082
Wydatki na nabycie pozostałych aktywów finansowych
(12 018)
-
Odsetki otrzymane
52 272
16 640
Pożyczki udzielone
(100 000)
-
Otrzymane spłaty pożyczek udzielonych
159 942
122 965
Pozostałe wpływy/wydatki inwestycyjne
(3 714)
(1 911)
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
264 476
83 302
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów i pożyczek
-
2 312 044
Wydatki na spłatę kredytów i pożyczek
(613 161)
(1 258 910)
Odsetki zapłacone
(189 270)
(50 292)
Prowizje od kredytów
(3 512)
(5 396)
Spłata zobowiązań z tytułu umów leasingu
(13 538)
(13 433)
Pozostałe wpływy/wydatki finansowe
566
(108 092)
Spłata faktoringu odwrotnego
(884 613)
(815 922)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
(1 703 528)
59 999
Przepływy pieniężne netto, razem
(474 185)
1 356 551
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu
1 816 416
464 174
Wpływ zmian kursów walut
(543)
(4 309)
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu
1 341 688
1 816 416
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych należy analizować łącznie
z notami objaśniającymi stanowiącymi integralną część jednostkowego rocznego sprawozdania finansowego
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 9 z 108
Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego
1. Opis organizacji Spółki
Spółka Grupa Azoty Spółka Akcyjna (dalej „Spółka”, „Jednostka”) z siedzibą w Tarnowie została utworzona pod
nazwą Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach Spółka Akcyjna w dniu 21 lutego 1991 roku na podstawie Aktu
Notarialnego Repertorium: A Nr 910/91. Od dnia 22 kwietnia 2013 roku, po zarejestrowaniu zmian w treści
Statutu Spółki, Spółka działa pod nazwą Grupa Azoty Spółka Akcyjna (nazwa skrócona Grupa Azoty S.A.).
Spółka prowadzi działalność na terytorium Polski na podstawie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych i innych
przepisów. Spółka jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez
Sąd Rejonowy w Krakowie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS
0000075450. Spółce nadano numer statystyczny REGON 850002268. Czas trwania Spółki jest nieoznaczony.
Spółka jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Grupa Azoty (dalej „Grupa”) i sporządza również
skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów
Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji w dniu 30 marca 2023 roku.
Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest w szczególności:
produkcja podstawowych chemikaliów,
produkcja nawozów i związków azotowych,
produkcja tworzyw sztucznych i kauczuku syntetycznego w formach podstawowych,
produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych,
zarządzanie spółkami zależnymi.
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Spółki dnia 30 marca
2023 roku.
Sprawozdanie finansowe obejmuje rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku oraz zawiera dane porównawcze za
rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku.
2. Skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki
Zarząd Spółki
W 2022 roku nie miały miejsca zmiany w składzie Zarządu Spółki i na dzień 31 grudnia 2022 roku przedstawiał się
on jak poniżej:
Tomasz Hinc - Prezes Zarządu,
Mariusz Grab - Wiceprezes Zarządu,
Filip Grzegorczyk - Wiceprezes Zarządu,
Tomasz Hryniewicz - Wiceprezes Zarządu,
Grzegorz Kądzielawski - Wiceprezes Zarządu,
Marek Wadowski - Wiceprezes Zarządu,
Zbigniew Paprocki - Członek Zarządu.
Po dniu bilansowym, na posiedzeniu w dniu 16 stycznia 2023 roku, Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę
o odwołaniu ze składu Zarządu Spółki Wiceprezesa Zarządu Pana Tomasza Hryniewicza ze skutkiem na koniec
dnia 16 stycznia 2023 roku.
W dniu 9 lutego 2023 roku Rada Nadzorcza Spółki powołała Pana Marcina Kowalczyka z dniem 10 lutego 2023 roku
na Członka Zarządu Spółki XII kadencji i powierzyła mu funkcję Wiceprezesa Zarządu.
W związku z powyższym skład Zarządu Spółki na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do
publikacji przedstawia się następująco:
Tomasz Hinc - Prezes Zarządu,
Mariusz Grab - Wiceprezes Zarządu,
Filip Grzegorczyk - Wiceprezes Zarządu,
Grzegorz Kądzielawski - Wiceprezes Zarządu,
Marcin Kowalczyk - Wiceprezes Zarządu,
Marek Wadowski - Wiceprezes Zarządu,
Zbigniew Paprocki - Członek Zarządu.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 10 z 108
Rada Nadzorcza
W 2022 roku nie miały miejsca zmiany w składzie Rady Nadzorczej i na dzień 31 grudnia 2022 roku przedstawiał
się on jak poniżej:
dr Magdalena Butrymowicz - Przewodnicząca Rady Nadzorczej,
Wojciech Krysztofik - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
Robert Kapka - Sekretarz Rady Nadzorczej,
Monika Fill - Członek Rady Nadzorczej,
Bartłomiej Litwińczuk - Członek Rady Nadzorczej,
Michał Maziarka - Członek Rady Nadzorczej,
Marcin Mauer - Członek Rady Nadzorczej,
Janusz Podsiadło – Członek Rady Nadzorczej,
Roman Romaniszyn - Członek Rady Nadzorczej.
Po dniu bilansowym, w dniu 3 stycznia 2023 roku, Zarząd Spółki otrzymał rezygnację Pana Marcina Mauera
z funkcji Członka Rady Nadzorczej Spółki.
W dniu 11 stycznia 2023 roku Zarząd Spółki otrzymał oświadczenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia
10 stycznia 2023 roku, działającego na podstawie § 16 ust. 2 Statutu Spółki, o powołaniu z dniem 11 stycznia
2023 roku Pani Marzeny Małek w skład Rady Nadzorczej wspólnej XI kadencji Spółki.
W związku z powyższym skład Rady Nadzorczej Spółki na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania
finansowego do publikacji przedstawia się następująco:
dr Magdalena Butrymowicz - Przewodnicząca Rady Nadzorczej,
Wojciech Krysztofik - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
Robert Kapka - Sekretarz Rady Nadzorczej,
Monika Fill - Członek Rady Nadzorczej,
Bartłomiej Litwińczuk - Członek Rady Nadzorczej,
Marzena Małek - Członek Rady Nadzorczej,
Michał Maziarka - Członek Rady Nadzorczej,
Janusz Podsiadło – Członek Rady Nadzorczej,
Roman Romaniszyn - Członek Rady Nadzorczej.
Komitet Audytu Rady Nadzorczej
Komitet Audytu został powołany uchwałą Rady Nadzorczej w dniu 4 lipca 2013 roku w celu usprawnienia prac
Rady Nadzorczej oraz wzmocnienia kontroli nad Spółką i Grupą Kapitałową.
W 2022 roku nie miały miejsca zmiany w składzie Komitetu Audytu i na dzień 31 grudnia 2022 roku przedstawiał
się on jak poniżej:
Marcin Mauer - Przewodniczący Komitetu,
Monika Fill - Członek Komitetu,
Michał Maziarka - Członek Komitetu,
Robert Kapka - Członek Komitetu,
Janusz Podsiadło - Członek Komitetu.
Po dniu bilansowym skład Komitetu Audytu Rady Nadzorczej uległ zmianie. Na dzień zatwierdzenia niniejszego
sprawozdania finansowego do publikacji skład Komitetu Audytu Rady Nadzorczej przedstawia się następująco:
Michał Maziarka - Przewodniczący Komitetu,
Monika Fill - Członek Komitetu,
Janusz Podsiadło - Członek Komitetu.
Kompetencje Komitetu Audytu
W 2022 roku Komitet Audytu działał w oparciu o Regulamin Komitetu Audytu, przyjęty przez Radę Nadzorczą
uchwałą z dnia 11 lutego 2021 roku oraz zatwierdzony przez Radę Nadzorczą uchwałą z dnia 8 marca 2021 roku.
Komitet realizuje głównie zadania przewidziane dla Komitetu Audytu w ustawie z dnia 1 maja 2017 roku o
biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym, Statucie Spółki oraz uchwałach Rady
Nadzorczej.
Komitet Audytu jest uprawniony do żądania od Zarządu Spółki informacji, materiałów i wyjaśnień niezbędnych
do wykonywania swoich zadań.
Pozostałe komitety działające w ramach Rady Nadzorczej
W ramach struktury Rady Nadzorczej zostały powołane dwa komitety: Komitet Strategii i Rozwoju oraz Komitet
Ładu Korporacyjnego (wcześniejsza nazwa: Komitet Nominacji i Wynagrodzeń).
W 2022 roku nie miały miejsca zmiany w składzie Komitetu Strategii i Rozwoju i na dzień 31 grudnia 2022 roku
przedstawiał się on jak poniżej:
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 11 z 108
Wojciech Krysztofik - Przewodniczący Komitetu,
Robert Kapka - Członek Komitetu,
Bartłomiej Litwińczuk - Członek Komitetu.
Po dniu bilansowym do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji skład Komitetu
Strategii i Rozwoju Rady Nadzorczej nie uległ zmianie.
W 2022 roku Komitet Strategii i Rozwoju działał w oparciu o Regulamin przyjęty przez Komitet Strategii i Rozwoju
uchwałą z dnia 2 marca 2021 roku oraz zatwierdzony przez Radę Nadzorczą uchwałą z dnia 8 marca 2021 roku.
W 2022 roku nie miały miejsca zmiany w składzie Komitetu Ładu Korporacyjnego i na dzień 31 grudnia 2022 roku
przedstawiał się on jak poniżej:
Michał Maziarka - Przewodniczący Komitetu,
dr Magdalena Butrymowicz - Członek Komitetu,
Wojciech Krysztofik - Członek Komitetu,
Roman Romaniszyn – Członek Komitetu.
Po dniu bilansowym skład Komitetu Ładu Korporacyjnego uległ zmianie. Na dzień zatwierdzenia niniejszego
sprawozdania finansowego do publikacji skład Komitetu Ładu Korporacyjnego Rady Nadzorczej przedstawia się
następująco:
Michał Maziarka - Przewodniczący Komitetu,
dr Magdalena Butrymowicz - Członek Komitetu,
Marzena Małek - Członek Komitetu,
Roman Romaniszyn – Członek Komitetu.
W I półroczu 2022 roku Komitet Nominacji i Wynagrodzeń działał w oparciu o Regulamin przyjęty przez Komitet
Nominacji i Wynagrodzeń uchwałą z dnia 24 marca 2021 roku oraz zatwierdzony przez Radę Nadzorczą uchwałą z dnia
19 kwietnia 2021 roku. W trakcie II półrocza 2022 roku dokonano zmiany zakresu zadań, kompetencji, regulaminu
i nazwy Komitetu. Po zmianie Komitet nosi nazwę Komitet Ładu Korporacyjnego i prowadzi działalność w oparciu
o regulamin, którego tekst jednolity został zatwierdzony uchwałą Rady Nadzorczej w dniu 23 sierpnia 2022 roku.
3. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości
3.1. Oświadczenie o zgodności
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez UE („MSSF UE”). Na dzień zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania MSSF, MSSF
mające zastosowanie do tego sprawozdania finansowego nie różnią się od MSSF UE.
MSSF UE obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów
Rachunkowości („RMSR”).
3.2. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości oraz prezentacji danych
Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego są spójne
z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu sprawozdania finansowego Spółki za rok zakończony 31 grudnia
2021 roku, za wyjątkiem zmian prezentacji kosztów ogólnego zarządu w segmentach operacyjnych,
przedstawionych w podpunkcie c.
a) Zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej
Poniższe standardy, które weszły w życie w 2022 roku, nie mają istotnego wpływu na działalność i sprawozdawczość
finansową Spółki:
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 12 z 108
Standard
Opis zmian
Wpływ na sprawozdanie
MSSF 3 Połączenie przedsięwzięć
MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe
MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa
warunkowe oraz coroczne poprawki do standardów 2018-
2020 (Annual improvements)
Zmiany w tych standardach zostały opublikowane w dniu 14 maja
2020 roku i mają zastosowanie do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później. Wśród
zmian jest m.in. wprowadzenie zakazu pomniejszania kosztu
wytworzenia środków trwałych o przychody ze sprzedaży
produktów testowych powstałych w procesie
tworzenia/uruchamiania środka trwałego oraz doprecyzowanie
jakie koszty jednostka uwzględnia przy ocenie, czy dana umowa
przyniesie straty.
Na dzień 1 stycznia 2022 roku wdrożenie
nowych standardów MSSF 3, MSR 16 i MSR 37
pozostaje bez istotnego wpływu na
sprawozdanie finansowe Spółki. Nie wystąpiła
konieczność dokonywania korekt danych za
poprzednie okresy sprawozdawcze.
MSSF 16 Leasing
Ulgi związane z Covid-19 przyznane po 30 czerwca 2021 r.
Zmiana w MSSF 16 została opublikowana w dniu 31 marca 2021 roku
i ma zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się 1
kwietnia 2021 roku lub później. Celem zmiany standardu jest
wyłącznie wydłużenie o rok (do 30 czerwca 2022 r.) okresu, w
którym przyznanie ulg w płatnościach leasingowych związanych z
Covid-19 nie musi wiązać się z modyfikacją umowy leasingu.
Zmiana ta jest ściśle związana z już obowiązującą zmianą MSSF 16
opublikowaną w maju 2020 roku.
Zmiana standardu jest bez wpływu na
sprawozdanie finansowe Spółki
b) Nowe standardy i interpretacje
Standardy i interpretacje, które zostały wydane, ale jeszcze nie obowiązują, ponieważ nie zostały zatwierdzone przez UE, albo zostały zatwierdzone, ale Spółka nie skorzystała
z ich wcześniejszego zastosowania.
Standard
Opis zmian
Wpływ na sprawozdanie
MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe
Nowy standard został opublikowany w dniu 18 maja 2017 roku, a
następnie zmieniony w dniu 25 czerwca 2020 r. i ma zastosowanie
do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub
później. Dozwolone jest jego wcześniejsze zastosowanie (pod
warunkiem równoczesnego zastosowania MSSF 15 i MSSF 9).
Standard zastępuje dotychczasowe regulacje dotyczące umów
ubezpieczeniowych (MSSF 4). W dniu 25 czerwca 2020 roku
zmieniono również MSSF 4 – w zakresie wydłużenia okresu
zwolnienia ubezpieczycieli z zastosowania MSSF 9 Instrumenty
finansowe do 1 stycznia 2023 roku.
Nie dotyczy
MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych
Klasyfikacja zobowiązań jako krótko- i długoterminowe
Zmiana w MSR 1 została opublikowana w dniu 23 stycznia 2020
roku, następnie zmodyfikowano w lipcu 2020 roku datę wejścia
Spółka jest w trakcie analizy wpływu
niniejszej zmiany na sprawozdanie finansowe
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 13 z 108
w życie i ma ona zastosowanie do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później.
Zmiana na nowo definiuje kryteria jakie muszą być spełnione, aby
zobowiązanie uznać za krótkoterminowe. Zmiana może wpłynąć na
zmianę prezentacji zobowiązań i ich reklasyfikację pomiędzy
zobowiązaniami krótko- i długoterminowymi.
MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych
Ujawnianie zasad (polityki) rachunkowości
MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości
szacunkowych i korygowanie błędów
Definicja wartości szacunkowych
Zmiany w tych standardach zostały opublikowane w dniu 12 lutego
2021 roku i mają zastosowanie do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później. Celem tych
zmian jest położenie większego nacisku na ujawnianie istotnych
zasad rachunkowości oraz doprecyzowanie charakteru różnic
pomiędzy zmianami wartości szacunkowych a zmianami zasad
(polityki) rachunkowości.
Spółka jest w trakcie analizy wpływu
niniejszej zmiany na sprawozdanie finansowe
MSR 12 Podatek dochodowy
Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań
powstających na skutek pojedynczej transakcji
Zmiana w MSR 12 została opublikowana w dniu 7 maja 2021 roku i
ma zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się
1 kwietnia 2023 roku lub później. Zmiany doprecyzowują,
że zwolnienie dotyczące początkowego ujęcia podatku
odroczonego nie ma zastosowania do transakcji, w których
w momencie początkowego ujęcia powstają równe kwoty
ujemnych i dodatnich różnic przejściowych, a jednostki są
zobowiązane do ujmowania podatku odroczonego od takich
transakcji, a tym samym wyjaśniają pojawiąjące się wątpliwości
co do tego, czy zwolnienie to ma zastosowanie do transakcji takich
jak leasing i zobowiązania z tytułu wycofania z eksploatacji.
Spółka jest w trakcie analizy wpływu
niniejszej zmiany na sprawozdanie finansowe
MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe: Pierwsze
zastosowanie MSSF 17 i MSSF 9 Instrumenty finansowe
Informacje porównawcze
Zmiana w MSSF 17 została opublikowana w dniu 9 grudnia 2021
roku i ma zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się
1 kwietnia 2023 roku lub później. Zmiana zawiera opcję
przejściową dotyczącą informacji porównawczych o aktywach
finansowych prezentowanych przy początkowym zastosowaniu
MSSF 17. Zmiana ma na celu pomóc jednostkom uniknąć
tymczasowych niedopasowań księgowych pomiędzy aktywami
finansowymi a zobowiązaniami z tytułu umów ubezpieczeniowych.
Spółka jest w trakcie analizy wpływu
niniejszej zmiany na sprawozdanie finansowe
MSSF 16 Leasing
Zobowiązanie leasingowe w transakcji sprzedaży
i leasingu zwrotnego
Zmiany w MSSF 16 zostały opublikowane w dniu 22 września 2022
roku i ma zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się
po 1 stycznia 2024 roku lub później.
Spółka jest w trakcie analizy wpływu
niniejszej zmiany na sprawozdanie finansowe
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 14 z 108
Zmiany wymagają, aby sprzedający-leasingobiorca ustalił "opłaty
leasingowe" lub "zweryfikowane opłaty leasingowe" w taki sposób,
aby sprzedający-leasingobiorca nie ujął żadnej kwoty zysku lub
straty, która odnosi się do prawa do użytkowania zachowanego
przez sprzedającego-leasingobiorcę.
c) Zmiany prezentacji sprawozdań
Z dniem 1 stycznia 2022 roku Spółka zmieniła sposób rozliczania kosztów zarządu na segmenty sprawozdawcze. Uprzednio rozliczenie tych kosztów odbywało się na podstawie klucza
udziału kosztu wytworzenia poszczególnych produktów w koszcie produkcji sprzedanej ogółem. Obecny klucz podziału uwzględnia podejście oparte na udziale marży na kosztach
zmiennych realizowanej przez poszczególne segmenty w sumie marży na kosztach zmiennych danej jednostki, w której wydzielono segmenty sprawozdawcze. Marża oparta na kosztach
zmiennych segmentów uwzględnia koszty zmienne produkcji sprzedanej oraz koszty sprzedaży. Dokonana zmiana klucza udziału kosztów zarządu w koszcie produkcji sprzedanej ogółem
dokładniej odzwierciedla alokację tych kosztów na poszczególne segmenty.
W związku z powyższym dokonano zmiany prezentacji tych kosztów w segmentach operacyjnych za okres zakończony 31 grudnia 2021 roku.
Poniżej przedstawiono wpływ dokonanych przesunięć pomiędzy segmentami:
Przychody, koszty i wynik finansowy w podziale na segmenty operacyjne za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku
Nawozy-Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Koszty operacyjne, w tym:(-)
(5 139)
5 480
-
(341)
-
koszty ogólnego zarządu(-)
(5 139)
5 480
-
(341)
-
Wynik segmentu na działalności operacyjnej EBIT
(5 139)
5 480
-
(341)
-
EBIT
(5 139)
5 480
-
(341)
-
EBITDA
(5 139)
5 480
-
(341)
-
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 15 z 108
3.3. Podstawa wyceny
Jednostkowe roczne sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o zasadę kosztu historycznego, za
wyjątkiem aktywów i zobowiązań wycenianych według wartości godziwej, tj.:
instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy,
instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
3.4. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Dane w rocznym jednostkowym sprawozdaniu finansowym zostały podane w złotych polskich, po zaokrągleniu do
pełnych tysięcy, o ile nie wykazano inaczej. Złoty jest walutą funkcjonalną Spółki.
3.5. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF UE wymaga od Zarządu osądów, szacunków i założeń,
które mają wpływ na przyjęte zasady oraz prezentowane wartości aktywów, zobowiązań, przychodów oraz
kosztów. Szacunki oraz związane z nimi założenia opierają się na doświadczeniu historycznym oraz innych
czynnikach, które są uznawane za racjonalne w danych okolicznościach, a ich wyniki dają podstawę osądu, co do
wartości bilansowej aktywów i zobowiązań, która nie wynika bezpośrednio z innych źródeł. Faktyczna wartość
aktywów i pasywów może różnić się od wartości szacowanej.
Szacunki i związane z nimi założenia podlegają bieżącej weryfikacji. Zmiana szacunków księgowych jest
ujmowana w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku lub w okresach bieżącym i przyszłych, jeżeli dokonana
zmiana szacunku dotyczy zarówno okresu bieżącego, jak i okresów przyszłych.
Poniżej przedstawiono stosowane zasady aktualizacji najważniejszych szacunków księgowych. Natomiast opisy
przyjętych założeń zostały przedstawione w odpowiednich notach objaśniających do sprawozdania finansowego:
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 16 z 108
Pozycja
Opis
Punkt/Nota
Rzeczowe aktywa trwałe
Wartości niematerialne
Nieruchomości inwestycyjne
Okresy użytkowania - Spółka dokonuje weryfikacji okresów użytkowania w drugiej połowie każdego roku.
Wpływ tej weryfikacji odnoszony jest ze skutkiem od początku bieżącego okresu sprawozdawczego
rozumianego jako okres, za który do daty dokonania zmiany nie został opublikowany raport okresowy
Nota
9,11,12
Rzeczowe aktywa trwałe
Wartości niematerialne
Nieruchomości inwestycyjne
Prawa do użytkowania
Utrata wartości – Spółka przeprowadza analizę po kątem utraty wartości w oparciu o modele
zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Założenia przyjęte w tych modelach stanowią najbardziej
istotne elementy szacunków. Krytyczne założenia dotyczyły w szczególności prognoz kształtowania się
kluczowych parametrów makroekonomicznych oraz cen podstawowych surowców, a także cen nośników
energii oraz uprawnień do emisji CO
2
Pkt 4
Udziały i akcje
Utrata wartości – Spółka dokonuje wyceny wartości udziałów/akcji spółek zależnych na bazie szacunku
wartości odzyskiwalnej aktywów trwałych OWŚP zidentyfikowanych w danym podmiocie zależnym
Wycena instrumentów kapitałowych do wartości godziwej - Spółka dokonuje wyceny tych instrumentów
do wartości godziwej przez inne całkowite dochody za pośrednictwem metody zdyskontowanych
przepływów pieniężnych na podstawie długoletnich prognoz finansowych
Nota 13,27
Zapasy
Odpisy aktualizujące – Spółka ustala wysokość odpisów aktualizujących na bazie szacunków co do ich ceny
sprzedaży netto możliwej do uzyskania. Możliwa do uzyskania cena sprzedaży netto jest różnicą pomiędzy
szacowaną ceną sprzedaży dokonywaną w toku działalności gospodarczej, pomniejszoną o rabaty i upusty,
a szacowanymi kosztami wykończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaży do skutku
Nota 14
Kredyty i pożyczki
Spółka wycenia kredyty i pożyczki według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu efektywnej stopy
procentowej
Nota 19
Umowy leasingu
Krańcowa stopa procentowa
Dla wyznaczenia krańcowej stopy procentowej Spółka stosuje następującą metodologię:
prawo wieczystego użytkowania gruntów – wyznaczana jest w oparciu o rentowność 30 letnich
obligacji skarbowych powiększoną o stosowną marżę,
dla pozostałych aktywów z tytułu prawa do użytkowania - wyznaczona w oparciu o rynkowe
oprocentowanie długoterminowych kredytów korporacyjnych Grupy w złotych polskich
Nota 20
Świadczenia pracownicze
Rezerwy na świadczenia pracownicze zostały oszacowane na podstawie metod aktuarialnych
Nota 23
Rezerwy
Rezerwy są tworzone, gdy prawdopodobieństwa wypływu środków zawierających w sobie korzyści
ekonomiczne jest większe niż 50%
Nota 25
Rekompensaty
Spółka rozpoznaje rekompensaty na podstawie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów
energochłonnych z dnia 19 lipca 2019 roku z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do emisji na
ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorach lub podsektorach
energochłonnych. Kalkulacja z tytułu rekompensat oszacowana została zgodnie z wytycznymi zawartymi
w przedmiotowej ustawie oraz na podstawie ceny terminowej uprawnień do emisji w wysokości, która jest
określana przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.
Nota 2,3
Odroczony podatek dochodowy
Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy czy dane aktywo lub rezerwa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego zostaną zrealizowane oraz weryfikuje nieujęte aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
Nota 7
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 17 z 108
Instrumenty finansowe
Spółka dokonuje osądu w zakresie klasyfikacji instrumentów finansowych, oceny charakteru i zakresu
ryzyka związanego z instrumentami finansowymi oraz zastosowania rachunkowości zabezpieczeń.
Instrumenty finansowe klasyfikuje się do poszczególnych kategorii w zależności od celu ich nabycia oraz
charakteru nabywanych aktywów lub zaciąganych zobowiązań.
Nota
13,16,17,19,20,21,
22,24,27
Instrumenty finansowe: pożyczki, środki
pieniężne, należności z tytułu dostaw i
usług oraz pozostałe
Oczekiwana strata - Spółka stosuje następujące modele szacowania odpisów z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych:
a) model ogólny,
b) model uproszczony (macierz rezerw).
W ramach modelu ogólnego Spółka na bieżąco analizuje poziom ryzyka kredytowego aktywów finansowych
oraz ewentualne zmiany poziomu tego ryzyka. Na potrzeby identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka
kredytowego Spółka grupuje aktywa finansowe posiadające zbliżoną charakterystykę.
Na podstawie zmian ryzyka kredytowego aktywów finansowych od momentu ich początkowego ujęcia,
aktywa finansowe przyporządkowywane są do jednego z następujących etapów:
a) Etap 1 – aktywa finansowe, w przypadku których nie stwierdzono znaczącego wzrostu ryzyka
kredytowego oraz aktywa posiadające niski poziom ryzyka kredytowego na dzień sprawozdawczy,
b) Etap 2 – aktywa finansowe, w przypadku których stwierdzono znaczący wzrost ryzyka kredytowego,
c) Etap 3 – aktywa finansowe, w przypadku których stwierdzono wystąpienie utraty wartości.
W przypadku aktywów finansowych przyporządkowanych do Etapu 1 odpisy z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych szacowane są na podstawie 12-miesięcznego okresu analizy.
W przypadku aktywów finansowych przyporządkowanych do Etapów 2 i 3, odpisy z tytułu oczekiwanych
strat kredytowych szacowane są na podstawie całego oczekiwanego okresu życia danego aktywa
finansowego.
Co najmniej raz na kwartał Spółka dokonuje analizy wystąpienia przesłanek skutkujących
zaklasyfikowaniem aktywów finansowych do poszczególnych etapów.
Spółka stosuje model ogólny w odniesieniu do aktywów finansowych innych niż należności z tytułu dostaw
i usług.
Spółka stosuje model uproszczony w odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług. W ramach modelu
uproszczonego Spółka szacuje poziom odpisu na bazie danych historycznych dotyczących poniesionych
strat kredytowych.
Oczekiwana strata dla należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności oraz odpowiadający
jej odpis z tytułu utraty wartości danego aktywa finansowego są ujmowane na należności zarówno
przeterminowane, jak i nieprzeterminowane w oparciu o ważoną prawdopodobieństwem stratę kredytową,
jaka zostanie poniesiona w przypadku wystąpienia opóźnienia płatności powyżej 90 dni.
Spółka ujmuje kwotę oczekiwanych strat kredytowych w wyniku finansowym okresu jako zysk lub stratę z
tytułu utraty wartości.
Spółka ujmuje korzystne zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia danego aktywa
finansowego jako zysk z tytułu utraty wartości.
Nota 13,16,17
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 18 z 108
Niepewność związana z rozliczeniami podatkowymi
Regulacje dotyczące podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych oraz obciążeń
związanych z ubezpieczeniami społecznymi podlegają częstym zmianom. Obowiązujące przepisy zawierają
również niejasności, które powodują różnice interpretacyjne, zarówno pomiędzy organami państwowymi, jak i
organami państwowymi i przedsiębiorstwami.
Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności (na przykład kwestie celne czy dewizowe) mogą być
przedmiotem kontroli organów, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i grzywien, a wszelkie
dodatkowe zobowiązania podatkowe wynikające z kontroli muszą zostać zapłacone wraz z wysokimi odsetkami.
W konsekwencji, kwoty prezentowane i ujawniane w sprawozdaniach finansowych mogą się zmienić w przyszłości
w wyniku decyzji organów kontrolnych.
Spółka ujmuje i wycenia aktywa lub zobowiązania z tytułu bieżącego i odroczonego podatku dochodowego przy
zastosowaniu wymogów MSR 12 Podatek dochodowy oraz KIMSF 23 Niepewność co do traktowania podatkowego
dochodu w oparciu o zysk (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, nierozliczone straty podatkowe,
niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe, uwzględniając ocenę niepewności związanych
z rozliczeniami podatkowymi.
Spółka podchodzi do wszystkich rozliczeń podatkowych z dużą starannością stosując zasadę ostrożności,
w szczególności w zakresie kwalifikacji kosztów jako koszty uzyskania przychodu oraz w zakresie odliczania
podatku VAT. Dodatkowe informacje przedstawiono w Nocie 7 Podatek dochodowy.
Założenie kontynuacji działalności gospodarczej
Roczne sprawozdanie finansowe Spółki zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności przez
Spółkę w dającej się przewidzieć przyszłości. Informacje dotyczące sytuacji rynkowej po dniu bilansowym oraz
podejmowanych przez Spółkę i pozostałe spółki Grupy Kapitałowej Grupa Azoty działań w celu utrzymania pozycji
rynkowej i zapewnienia wymaganego poziomu sprzedaży oraz wyników finansowych przedstawiono w Nocie 37
Zdarzenia po dniu bilansowym.
3.6. Waluty obce
Transakcje wyrażone w walutach obcych są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego
w dniu zawarcia transakcji.
Na dzień bilansowy pozycje pieniężne wyrażone w walutach obcych są przeliczane na złote polskie przy
zastosowaniu obowiązującego na ten dzień średniego kursu ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank
Polski. Niepieniężne pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej ewidencjonowane według kosztu historycznego
wyrażonego w walucie obcej wyceniane są według kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji.
Niepieniężne pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej ewidencjonowane według wartości godziwej wyrażonej
w walucie obcej wyceniane są według kursu obowiązującego w dniu ustalenia wartości godziwej.
Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane w rachunku zysków i strat w pozycji przychodów (kosztów)
finansowych, z wyjątkiem różnic powstających na przeliczeniu instrumentów kapitałowych oraz kwalifikowanych
zabezpieczeń przepływów pieniężnych, które ujmuje się jako inne całkowite dochody.
Dla potrzeb wyceny bilansowej przyjęto następujące kursy:
31.12.2022
31.12.2021
EUR
4,6899
4,5994
USD
4,4018
4,0600
4. Test na utratę wartości
Wybrane Zasady Rachunkowości
Odpisy z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
Wartość bilansowa aktywów Spółki, z wyjątkiem zapasów, aktywów z tytułu podatku odroczonego
i instrumentów finansowych, dla których stosuje się inne zasady, poddawana jest analizie na każdy dzień
bilansowy w celu stwierdzenia, czy występują przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. W przypadku
wystąpienia takich przesłanek Spółka dokonuje szacunku wartości odzyskiwalnej poszczególnych aktywów lub
ośrodków wypracowujących środki pieniężne (OWŚP). Szacunki wartości odzyskiwalnej w odniesieniu do OWŚP
zawierających wartości firmy i wartości niematerialne, które nie są jeszcze oddane do użytkowania oraz
wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania dokonywane są corocznie na dzień sporządzenia
sprawozdania finansowego.
Odpisy z tytułu utraty wartości rozpoznawane są w każdym wypadku, w którym wartość bilansowa składnika
aktywów lub związanego z nim OWŚP przewyższa jego wartość odzyskiwalną.
Wartość odzyskiwalna aktywów lub OWŚP definiowana jest jako większa z ich wartości netto możliwej do
uzyskania ze sprzedaży oraz ich wartości użytkowej. Przy szacowaniu wartości użytkowej przyszłe przepływy
pieniężne dyskontowane są przy użyciu stopy procentowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualną
rynkową ocenę wartości pieniądza w czasie oraz czynniki ryzyka charakterystyczne dla danego składnika aktywów
lub OWŚP. Dla celów przeprowadzania testów na utratę wartości, aktywa grupuje się do najmniejszych
możliwych do określenia zespołów aktywów generujących wpływy pieniężne w znacznym stopniu niezależnie od
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 19 z 108
innych aktywów lub OWŚP. Aktywa wspólne (korporacyjne) Spółki nie generują osobnych wpływów pieniężnych
i są użytkowane przez więcej niż jeden OWŚP. Aktywa wspólne są przypisane do OWŚP na bazie jednolitych
i zasadnych przesłanek i podlegają testom na utratę wartości jako element testowanych OWŚP, do których są
przypisane.
Test na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, nieruchomości
inwestycyjnych oraz prawa do użytkowania
Na dzień 31 grudnia 2022 roku wystąpiła przesłanka wymieniona w par. 12d MSR 36 Utrata wartości aktywów
tj. wartość bilansowa aktywów netto Spółki była wyższa od jej kapitalizacji rynkowej. Ponadto w trakcie
2022 roku nastąpił wzrost rynkowych stóp procentowych, co miało wpływ na stopę dyskontową stosowaną do
wyliczenia wartości użytkowej OWŚP i wpłynęło na obniżenie wartości odzyskiwalnych ich aktywów. Jednocześnie
obserwowane są istotne zmiany otoczenia prawnego związane w szczególności z zaostrzaniem wymogów
w zakresie ochrony środowiska oraz ograniczania energochłonności i emisyjności produkcji, co skutkuje wzrostem
prognozowanych nakładów inwestycyjnych. W związku z tym Spółka przeprowadziła test na utratę wartości na
dzień 31 grudnia 2022 roku.
Testom na utratę wartości zostały poddane aktywa dwóch ośrodków wypracowujących środki pieniężne (OWŚP
Nawozy i OWŚP Tworzywa). Koszty pozostałych Segmentów (Energetyka i Pozostałe) obejmujące w szczególności
koszty mediów energetycznych oraz koszty ogólnozakładowe zostały rozliczone w wynikach operacyjnych
testowanych OWŚP, natomiast aktywa tych Segmentów zostały w całości przypisane do aktywów testowanych
OWŚP według kluczy:
Energetyka – klucz zużycia mediów energetycznych,
Pozostałe – klucz udziału aktywów danego OWŚP w sumie aktywów testowanych OWŚP.
W wyniku przeprowadzonych testów stwierdzono konieczność dokonania odpisu z tytułu utraty wartości aktywów
dotyczących OWŚP Tworzywa w wysokości 87 669 tys. zł.
Wyszczególnienie
Opis
Określenie OWŚP/średnioważony
koszt kapitału WACC w ujęciu
nominalnym
OWŚP Nawozy:
12,45% w okresie szczegółowej prognozy,
9,72% w okresie rezydualnym
OWŚP Tworzywa:
12,28% w okresie szczegółowej prognozy,
9,58% w okresie rezydualnym
Zawiązanie odpisu
Tworzywa: 87 669 tys. zł
Rozwiązanie odpisu
Brak
Główne założenia
Nieograniczony okres funkcjonowania obu OWŚP.
Poziom cen podstawowych surowców w horyzoncie prognozy przyjęto
na bazie najlepszej wiedzy i notowań rynkowych dostępnych na dzień
bilansowy.
Poziom marży EBITDA dla OWŚP Nawozy i OWŚP Tworzywa założono na
poziomach rynkowych zbliżonych do obserwowanych w przeszłości,
w oparciu o prognozowane trendy cenowe.
Alokacja kosztów ogólnego zarządu została dokonana proporcjonalnie
do wypracowywanej przez dane OWŚP marży na kosztach zmiennych.
Prognozy przepływów pieniężnych uwzględniają wpływ pandemii
koronawirusa oznaczonego symbolem SARS-CoV-2 oraz wpływ wojny w
Ukrainie w zakresie, w jakim było to możliwe do ustalenia w oparciu o
dotychczasowe doświadczenia i posiadane prognozy.
Stopa wzrostu w okresie rezydualnym ustalona została na poziomie
długoterminowego celu inflacyjnego NBP.
Wartość użytkowa
Nawozy: 1 287 604 tys. zł
Tworzywa: 903 816 tys. zł
Nadwyżka (niedobór) wartości
użytkowej nad wartością majątku
Nawozy: 361 861 tys. zł
Tworzywa: (87 669) tys. zł
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 20 z 108
Analiza wrażliwości zmiany wysokości odpisu na zmianę cen produktów, cen kluczowych surowców, poziom
EBIT i poziom WACC
OWŚP
Kwota
odpisu na
31.12.2022
Wzrost cen
produktów
o 1%
Wzrost cen
kluczowych
surowców
o 1%
Wzrost EBIT
o 1%
Wzrost
WACC
o 1 pp.
Jednostka Dominująca – Tworzywa
87 669
(87 669)
15 813
(12 742)
147 257
Spadek cen
produktów
o 1%
Spadek cen
kluczowych
surowców
o 1%
Spadek EBIT
o 1%
Spadek
WACC
o 1 pp.
Jednostka Dominująca – Tworzywa
87 669
155 937
(15 775)
12 742
(87 669)
Test na utratę wartości udziałów i akcji
Na dzień 31 grudnia 2022 roku w spółkach: Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A. („Grupa Azoty
POLICE”), Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. („Grupa Azoty PUŁAWY”), Grupa Azoty Zakłady Azotowe
Kędzierzyn S.A. („Grupa Azoty KĘDZIERZYN”), Grupa Azoty Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki "Siarkopol" S.A.,
(„Grupa Azoty SIARKOPOL”) COMPO EXPERT Holding GmbH („COMPO EXPERT”), Grupa Azoty Koltar
Spółka z o.o.(„Grupa Azoty KOLTAR”) oraz Grupa Azoty Polyolefins S.A. („Grupa Azoty „POLYOLEFINS”) zostały
przeprowadzone testy na utratę wartości aktywów. Przeprowadzone testy uwzględniły dostępne informacje w
zakresie wpływu wojny w Ukrainie na wyniki i przepływy finansowe spółek zależnych. W ocenie Spółki wpływ
wojny w Ukrainie, opisany szerzej w Nocie 34 niniejszego sprawozdania finansowego, nie ma istotnego wpływu
na wyniki i przepływy finansowe spółek zależnych i nie skutkuje koniecznością dokonania odpisów
aktualizujących. Niemniej jednak nie można wykluczyć ryzyka pogorszenia sytuacji w tym zakresie w przyszłości.
Za wyjątkiem spółki Grupa Azoty PUŁAWY, spółki Grupa Azoty POLICE oraz spółki Grupa Azoty KOLTAR
przeprowadzone analizy nie wykazały konieczności dokonania odpisów wartości aktywów trwałych z tytułu utraty
wartości na poziomie ww. spółek, co przekłada się na brak konieczności dokonania odpisów aktualizujących
wartość akcji lub udziałów w jednostkowym sprawozdaniu finansowym Spółki. W przypadku spółek, w których
dokonano odpisów wartości aktywów trwałych również nie wystąpiła konieczność dokonania odpisu
aktualizującego wartość akcji w jednostkowym sprawozdaniu finansowym Spółki ze względu na okoliczność, że
suma wartości odzyskiwalnej OWŚP zidentyfikowanych w ramach tej spółki zależnej jest dodatnia oraz
przekracza wartość bilansową posiadanych akcji.
Szczegółowe zestawienie łącznej wartości odzyskiwalnej OWŚP zidentyfikowanych w ramach ww. spółek zależnych
w porównaniu do wartości bilansowej akcji lub udziałów posiadanych przez Spółkę przedstawiono w tabeli poniżej:
Procent posiadanych
udziałów/akcji w kapitale
podstawowym
Wartość bilansowa
udziałów/akcji
Wartość odzyskiwalna
udziałów/akcji
przypadająca Spółce
COMPO EXPERT
100,00
1 000 535
1 489 512
Grupa Azoty SIARKOPOL
99,56
334 243
510 903
Grupa Azoty PUŁAWY
95,98
2 496 673
4 322 485
Grupa Azoty KĘDZIERZYN
93,48
350 090
5 054 785
Grupa Azoty POLICE
62,86
860 475
1 139 757
Grupa Azoty KOLTAR
60,00
31 722
40 016
Grupa Azoty POLYOLEFINS
30,52
516 696
867 431
W przypadku spółek Grupa Azoty ATT Polymers GmbH („Grupa Azoty ATT POLYMERS”), Grupa Azoty Compounding
Spółka z o.o. („Grupa Azoty COMPOUNDING”), Grupa Azoty PKCh Sp. z o.o. („Grupa Azoty PKCH”) i Grupa Azoty
Energia Sp. z o.o. („Grupa Azoty ENERGIA”) nie stwierdzono przesłanek utraty wartości, dlatego nie były
wykonane testy zarówno na utratę wartości aktywów trwałych, jak i wartości udziałów/akcji tych spółek
wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Spółki.
5. Sprawozdawczość segmentów działalności
Wybrane Zasady Rachunkowości
Spółka identyfikuje segmenty operacyjne w oparciu o wewnętrzne raporty dotyczące tych elementów. Wyniki
operacyjne każdego segmentu operacyjnego są regularnie przeglądane przez główny organ odpowiedzialny za
podejmowanie decyzji operacyjnych w Spółce, który decyduje o alokacji zasobów do segmentu i ocenia jego
wyniki działalności, przy czym dostępne są oddzielne informacje finansowe o każdym segmencie.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 21 z 108
Spółka wyodrębnia następujące segmenty operacyjne:
Segment Nawozy-Agro,
Segment Tworzywa,
Segment Energetyka,
Segment Pozostałe obejmujący pozostałą działalność, w tym usługi laboratoryjne, wynajem nieruchomości
oraz inną działalność niemożliwą do przypisania do poszczególnych segmentów.
W segmentach operacyjnych Spółka prezentuje koszty zarządu, koszty sprzedaży oraz pozostałe przychody
i koszty operacyjne przyporządkowując je do poszczególnych segmentów. Ocena wyników segmentów
dokonywana jest przede wszystkim na podstawie przychodów ze sprzedaży, EBIT oraz EBITDA. Finansowanie
Spółki (łącznie z kosztami i przychodami finansowymi) oraz podatek dochodowy są monitorowane na poziomie
Spółki i nie ma miejsca ich alokacja do segmentów.
EBITDA - oznacza jednostkowy zysk (stratę) z działalności operacyjnej Spółki ustalony (ustaloną) zgodnie
z MSR/MSSF za każdy okres sprawozdawczy, powiększony (pomniejszoną) o jednostkową amortyzację Spółki za
ten okres, z wyłączeniem wpływu zdarzeń jednorazowych.
Zdarzenie jednorazowe oznacza wszelkie wyjątkowe, jednorazowe, niepowtarzające się nadzwyczajne pozycje
stanowiące straty lub zyski, wynikające odpowiednio z dokonania odpisów aktualizujących z tytułu utraty
wartości aktywów trwałych (rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, prawa do użytkowania
oraz nieruchomości inwestycyjnych) lub z odwrócenia odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów
trwałych (rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, prawa do użytkowania oraz nieruchomości
inwestycyjnych).
Spółka wyodrębnia następujące obszary geograficzne:
Polska,
Niemcy,
Pozostałe kraje Unii Europejskiej,
Kraje Azji,
Kraje Ameryki Południowej.
Sprawozdawczość segmentów działalności
Segmenty operacyjne
Spółka realizuje cele biznesowe w obszarze trzech podstawowych segmentów sprawozdawczych, które oferują
różne produkty i są osobno zarządzane, ponieważ ich prowadzenie wymaga odmiennych technologii oraz strategii
marketingowych. Raz na miesiąc Zarząd Spółki dokonuje przeglądu wewnętrznych raportów każdego
wyodrębnionego segmentu.
Wyodrębnione segmenty operacyjne przedstawiono w tabeli poniżej.
Nazwa
Zakres
Nawozy -
Agro
Wytwarzanie lub sprzedaż:
nawozy azotowe z siarką (stałe: siarczan amonu, siarczanoazotan amonu, siarczan
mocznikowo-amonowy, saletrzak z siarką;),
amoniak,
kwas azotowy techniczny i stężony,
gazy techniczne.
Tworzywa
Wytwarzanie lub sprzedaż:
kaprolaktam (półprodukt do produkcji poliamidu 6 (PA6)),
tworzywa inżynieryjne naturalne (PA 6),
wyroby z tworzyw (rurki z PA, rurki z PE, osłonki poliamidowe).
Energetyka
Wytwarzanie mediów energetycznych:
energia elektryczna, energia cieplna, woda, powietrze technologiczne i pomiarowe, azot
na potrzeby instalacji chemicznych jak również, w mniejszym zakresie na odsprzedaż
odbiorcom zewnętrznym, głównie energii elektrycznej. Segment w ramach swojej
działalności obejmuje również zakup gazu ziemnego i jego dystrybucję na potrzeby
technologiczne.
Pozostałe
Centrum Badawcze,
usługi laboratoryjne,
wytwórnię katalizatorów (katalizator żelazowo-chromowy, katalizatory miedziowe,
katalizatory żelazowe),
wynajem nieruchomości oraz
inna działalność nieprzypisana do poszczególnych segmentów.
Żaden z segmentów operacyjnych Spółki nie został połączony z innym segmentem w celu stworzenia segmentów
sprawozdawczych.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 22 z 108
Przychody, koszty i wynik finansowy w podziale na segmenty operacyjne za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 roku
Nawozy – Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Przychody ze sprzedaży zewnętrznej
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Przychody ze sprzedaży pomiędzy segmentami
1 000 376
843 115
1 818 182
50 594
3 712 267
Przychody ze sprzedaży razem
3 350 772
2 248 185
1 887 797
186 310
7 673 064
Koszty operacyjne, w tym:(-)
(3 239 454)
(2 275 215)
(1 891 242)
(108 444)
(7 514 355)
koszty sprzedaży(-)
(112 803)
(26 294)
(228)
(1 070)
(140 395)
koszty zarządu(-)
(157 467)
(65 071)
(4 355)
(3 754)
(230 647)
Pozostałe przychody operacyjne
430
1 051
2 713
15 966
20 160
Pozostałe koszty operacyjne(-)
(3 862)
(92 490)
(6 779)
(17 720)
(120 851)
Wynik segmentu na działalności operacyjnej EBIT
107 886
(118 469)
(7 511)
76 112
58 018
Przychody finansowe
-
-
-
-
528 603
Koszty finansowe(-)
-
-
-
-
(229 643)
Zysk przed opodatkowaniem
-
-
-
-
356 978
Podatek dochodowy
-
-
-
-
(918)
Zysk netto
-
-
-
-
356 060
EBIT
107 886
(118 469)
(7 511)
76 112
58 018
Amortyzacja
55 908
46 067
14 663
26 290
142 928
Odpisy aktualizujące
1
87 449
10
419
87 879
EBITDA
163 795
15 047
7 162
102 821
288 825
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 23 z 108
Przychody, koszty i wynik finansowy w podziale na segmenty operacyjne za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku, przekształcone*
Nawozy – Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Przychody ze sprzedaży zewnętrznej
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Przychody ze sprzedaży pomiędzy segmentami
480 751
461 422
878 944
42 654
1 863 771
Przychody ze sprzedaży razem
1 616 079
1 775 393
930 845
114 795
4 437 112
Koszty operacyjne, w tym:(-)
(1 600 240)
(1 705 019)
(929 060)
(87 557)
(4 321 876)
koszty sprzedaży(-)
(84 899)
(27 312)
(128)
(560)
(112 899)
koszty zarządu(-)
(96 527)
(93 623)
(2 107)
(4 471)
(196 728)
Pozostałe przychody operacyjne
582
45 758
2 435
7 796
56 571
Pozostałe koszty operacyjne(-)
(3 486)
(4 124)
(9 886)
(27 900)
(45 396)
Wynik segmentu na działalności operacyjnej EBIT
12 935
112 008
(5 666)
7 134
126 411
Przychody finansowe
-
-
-
-
168 547
Koszty finansowe(-)
-
-
-
-
(76 710)
Zysk przed opodatkowaniem
-
-
-
-
218 248
Podatek dochodowy
-
-
-
-
(26 458)
Zysk netto
-
-
-
-
191 790
EBIT
12 935
112 008
(5 666)
7 134
126 411
Amortyzacja
56 087
44 380
13 776
25 433
139 676
Odpisy aktualizujące
9
2 132
7
7 949
10 097
EBITDA
69 031
158 520
8 117
40 516
276 184
* Zgodnie z informacją opisaną w punkcie 3.2.c) Informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 24 z 108
Aktywa i zobowiązania segmentów na dzień 31 grudnia 2022 roku
Nawozy - Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Aktywa segmentu
1 128 658
896 122
465 722
311 761
2 802 263
Nieprzypisane aktywa
-
-
-
-
8 556 774
Aktywa ogółem
1 128 658
896 122
465 722
311 761
11 359 037
Zobowiązania segmentu
321 324
159 009
614 991
115 364
1 210 688
Nieprzypisane zobowiązania
-
-
-
-
4 680 019
Zobowiązania ogółem
321 324
159 009
614 991
115 364
5 890 707
Aktywa i zobowiązania segmentów na dzień 31 grudnia 2021 roku
Nawozy - Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Aktywa segmentu
969 692
996 913
497 648
232 636
2 696 889
Nieprzypisane aktywa
-
-
-
-
8 970 972
Aktywa ogółem
969 692
996 913
497 648
232 636
11 667 861
Zobowiązania segmentu
329 782
292 773
570 825
103 842
1 297 222
Nieprzypisane zobowiązania
-
-
-
-
5 249 223
Zobowiązania ogółem
329 782
292 773
570 825
103 842
6 546 445
Aktywa nieprzypisane zawierają na dzień 31 grudnia 2022 roku między innymi aktywa z tytułu udzielonych pożyczek w kwocie 1 227 709 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
1 225 113 tys. zł), udziałów i akcji w kwocie 5 719 622 tys. zł (na dzień 31 rudnia 2021 roku: 5 710 173 tys. zł), środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w kwocie
1 341 688 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 1 816 416 tys. zł) oraz rozrachunki z tytułu podatków, ponieważ aktywa te są zarządzane na poziomie Spółki.
Zobowiązania nieprzypisane obejmują na dzień 31 grudnia 2022 roku między innymi zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek w kwocie 4 537 668 tys. zł (na dzień 31 grudnia
2021 roku: 5 107 707 tys. zł) oraz rozrachunki z tytułu podatków, ponieważ zobowiązania te są zarządzane na poziomie Spółki.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 25 z 108
Pozostałe informacje o segmentach za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 roku
Nawozy – Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Nakłady na rzeczowe aktywa trwałe
59 079
40 072
30 179
39 182
168 512
Nakłady na wartości niematerialne
128
-
-
-
128
Nakłady nieprzypisane
-
-
-
-
13 423
Razem nakłady
59 207
40 072
30 179
39 182
182 063
Amortyzacja segmentu
55 908
46 067
14 663
26 290
142 928
Razem amortyzacja
55 908
46 067
14 663
26 290
142 928
Pozostałe informacje o segmentach za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku
Nawozy – Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Nakłady na rzeczowe aktywa trwałe
70 345
32 911
99 169
10 258
212 683
Nakłady na wartości niematerialne
-
-
163
11
174
Nakłady nieprzypisane
-
-
-
-
22 190
Razem nakłady
70 345
32 911
99 332
10 269
235 047
Amortyzacja segmentu
56 087
44 380
13 776
25 433
139 676
Razem amortyzacja
56 087
44 380
13 776
25 433
139 676
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 26 z 108
Obszary geograficzne
W przypadku prezentowania informacji w podziale na obszary geograficzne, przychód jest ustalany według
kryterium geograficznej lokalizacji klientów. Aktywa przypisane do obszaru są natomiast ustalane według ich
geograficznego rozmieszczenia.
Przychody
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Polska
2 052 175
1 071 662
Niemcy
755 699
582 912
Pozostałe kraje Unii Europejskiej
937 109
602 166
Kraje Azji
6 158
65 880
Kraje Ameryki Południowej
30 642
40 952
Pozostałe kraje
179 014
209 769
Razem
3 960 797
2 573 341
Aktywa trwałe
Aktywa trwałe Spółki w wysokości 6 529 852 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 6 539 936 tys. zł) są
zlokalizowane w Polsce.
Na powyższe aktywa trwałe składają się rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne, nieruchomości
inwestycyjne, aktywa z tytułu prawa do użytkowania oraz udziały i akcje.
Aktywa trwałe Spółki w wysokości 1 016 592 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 1 016 592 tys. zł)
zlokalizowane są na terenie Republiki Federalnej Niemiec i składają się na nie udziały posiadane w podmiotach
zagranicznych.
Istotni klienci
Przychody od spółki zależnej Grupa Azoty ATT Polymers GmbH z siedzibą w Guben, Republika Federalna Niemiec,
w segmencie Tworzywa wyniosły 1 074 951 tys. zł (w 2021 roku: 966 654 tys. zł). Spółka ta pełni istotną rolę
w łańcuchu produkcyjno-handlowym Segmentu Biznesowego Tworzyw Grupy Azoty będąc istotnym odbiorcą
półproduktów Spółki, a także dystrybutorem jej produktów na rynki Europy Zachodniej. Żaden inny kontrahent
nie koncentruje jednostkowo istotnej części przychodów Spółki.
6. Noty objaśniające do sprawozdania finansowego
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
Nota 1. Przychody z umów z klientami
Wybrane Zasady Rachunkowości
Przychody ze sprzedaży to przychody ujmowane z tytułu umów zawartych z klientami. Ujęcie przychodu
przedstawia transakcję przeniesienia dóbr lub usług na klienta w kwocie odzwierciedlającej wartość
wynagrodzenia, którego Spółka spodziewa się w zamian za te dobra lub usługi. Podstawowym kryterium ujęcia
przychodów jest moment wypełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia, następujący z chwilą
przeniesienia kontroli na rzecz klienta.
Koszty związane z umową
Koszty doprowadzenia do zawarcia umowy
Spółka ponosi koszty doprowadzenia do zawarcia umowy, których nie poniosłaby, jeżeli umowa nie zostałaby
zawarta. Spółka ujmuje koszty doprowadzenia do zawarcia umowy z klientem jako składnik aktywów w pozycji
należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe, jeżeli spodziewa się, że koszty te odzyska. Spółka korzysta
z praktycznego rozwiązania i ujmuje koszty w momencie ich poniesienia, jeżeli okres amortyzacji składnika
aktywów, który w przeciwnym razie zostałby ujęty przez Spółkę, wynosi jeden rok lub krócej.
Koszty wykonania umowy
Jeżeli koszty poniesione w związku z wykonywaniem umowy zawartej z klientem nie są objęte zakresem
standardu innego niż MSSF 15, Spółka ujmuje składnik aktywów w pozycji należności z tytułu dostaw i usług oraz
pozostałe, będący wynikiem poniesienia kosztów wykonania umowy jedynie w przypadku, gdy koszty te spełniają
wszystkie następujące kryteria:
koszty te są bezpośrednio powiązane z umową lub z przewidywaną umową, którą Spółka może wyraźnie
zidentyfikować,
koszty te prowadzą do wytworzenia lub ulepszenia zasobów Spółki, które będą wykorzystywane do
spełnienia (lub do dalszego spełniania) zobowiązań do wykonania świadczenia w przyszłości, oraz
Spółka spodziewa się, że koszty te odzyska.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 27 z 108
Identyfikacja umowy z klientem
Przychody ze sprzedaży produktów i usług, towarów i materiałów
Główne grupy sprzedawanych przez Spółkę produktów i usług, towarów i materiałów zostały wymienione w części
Segmenty operacyjne.
Przychody z tytułu sprzedaży produktów i usług oraz towarów i materiałów ujmowane są zgodnie z MSSF 15
Przychody z umów z klientami w sposób odzwierciedlający przekazanie kontroli na rzecz klienta. Przychody ze
sprzedaży produktów, towarów i materiałów są ujmowane przez Spółkę co do zasady w określonym momencie,
w oparciu o ustalone w umowie zasady Incoterms (zwykle w momencie wydania z magazynu lub w momencie
dostarczenia do punktu wskazanego przez klienta). Dla dostaw w przypadku wybranych Incoterms (CIF, CIP, CFR,
CPT) Spółka dokonuje wydzielenia jako odrębnego zobowiązania do wykonania świadczenia usługi transportu lub
transportu i ubezpieczenia świadczonych na rzecz klienta po przekazaniu klientowi kontroli nad towarami
i produktami, których te dostawy dotyczą.
Przychody ze sprzedaży usług ujmowane są w określonym momencie po wykonaniu usługi.
W ramach ujmowania przychodów, Spółka uwzględnia kwestie specyficzne takie jak w szczególności: ocena, czy
Spółka pełni rolę zleceniodawcy czy pośrednika, prawo do zwrotu produktów, ujęcie rabatów stanowiących
element wynagrodzenia zmiennego, ujęcie rabatów stanowiących prawo materialne, sprzedaż ze wstrzymaną
dostawą, ujęcie przychodów z umów zawierających niewykonane prawa klientów. W przypadku większości umów
zawierających rabaty stanowiące element wynagrodzenia zmiennego, szacowana kwota rabatu w całości podlega
ujęciu jako zobowiązanie z tytułu bonusów w pozycji zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe.
Spółka zawiera z klientami umowy kompleksowe na sprzedaż energii elektrycznej, dostarczanej przez stronę
trzecią, wraz z usługą dystrybucji tej energii elektrycznej za pośrednictwem własnej sieci. Spółka ocenia,
iż w ramach zawartych umów pełni rolę zleceniodawcy, a jako dwa odrębne zobowiązania do wykonania
świadczenia traktuje sprzedaż energii elektrycznej, ujmowaną w ramach przychodów ze sprzedaży towarów
i materiałów, oraz usługę dystrybucji, ujmowaną w ramach przychodów ze sprzedaży produktów i usług.
Spółka zawiera również z klientami umowy kompleksowe na sprzedaż energii elektrycznej wraz z usługą
dystrybucji tej energii elektrycznej, przy czym nabywa energię elektryczną wysokonapięciową i po dokonaniu
przetworzenia dokonuje jej sprzedaży na średnich i niskich napięciach. Również w tym przypadku Spółka ocenia,
iż w ramach zawartych umów, zawierających dwa zobowiązania do wykonania świadczenia, pełni rolę
Zleceniobiorcy, przy czym zarówno sprzedaż energii elektrycznej, jak i usługę dystrybucji ujmuje w ramach
przychodów ze sprzedaży produktów i usług.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 28 z 108
Za okres od 01.01.2022 roku do 31.12.2022 roku
Opis
Nawozy - Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Główne linie produktów
Przychody ze sprzedaży produktów i usług
2 350 270
1 391 169
41 338
131 277
3 914 054
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
126
13 901
28 277
4 439
46 743
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Rejony geograficzne
Polska
1 609 753
244 554
69 615
128 253
2 052 175
Niemcy
245 548
505 895
-
4 256
755 699
Pozostałe kraje Unii Europejskiej
363 561
572 279
-
1 269
937 109
Kraje Azji
-
4 228
-
1 930
6 158
Kraje Ameryki Południowej
23 249
7 393
-
-
30 642
Pozostałe kraje
108 285
70 721
-
8
179 014
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Rodzaj klienta
Klienci będący osobami prawnymi
2 349 645
1 405 070
68 607
135 675
3 958 997
Klienci będący osobami fizycznymi
751
-
1 008
41
1 800
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Rodzaj umowy
Umowy oparte na stałej cenie
2 350 396
1 405 070
42 859
135 716
3 934 041
Pozostałe
-
-
26 756
-
26 756
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Relacje z klientami
Relacje długoterminowe
1 988 855
1 006 180
19 166
103 770
3 117 971
Relacje krótkoterminowe
361 541
398 890
50 449
31 946
842 826
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Moment ujmowania przychodów
Przychody ujmowane w określonym momencie
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Kanały sprzedaży
Sprzedaż bezpośrednia
210 146
1 370 712
19 166
133 618
1 733 642
Sprzedaż przez pośredników
2 140 250
34 358
50 449
2 098
2 227 155
Razem
2 350 396
1 405 070
69 615
135 716
3 960 797
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 29 z 108
Za okres od 01.01.2021 roku do 31.12.2021 roku
Opis
Nawozy - Agro
Tworzywa
Energetyka
Pozostałe
Ogółem
Główne linie produktów
Przychody ze sprzedaży produktów i usług
1 135 328
1 288 100
27 861
67 981
2 519 270
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
-
25 794
24 040
4 160
53 994
Przychody ze sprzedaży praw majątkowych
-
77
-
-
77
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Rejony geograficzne
Polska
763 586
190 441
51 901
65 734
1 071 662
Niemcy
112 666
469 440
-
806
582 912
Pozostałe kraje Unii Europejskiej
111 874
490 255
-
37
602 166
Kraje Azji
-
65 880
-
-
65 880
Kraje Ameryki Południowej
19 563
21 389
-
-
40 952
Pozostałe kraje
127 639
76 566
-
5 564
209 769
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Rodzaj klienta
Klienci będący osobami prawnymi
1 134 183
1 313 971
51 042
72 133
2 571 329
Klienci będący osobami fizycznymi
1 145
-
859
8
2 012
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Rodzaj umowy
Umowy oparte na stałej cenie
1 135 328
1 313 894
28 788
72 141
2 550 151
Pozostałe
-
77
23 113
-
23 190
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Relacje z klientami
Relacje długoterminowe
972 119
1 221 677
16 436
51 021
2 261 253
Relacje krótkoterminowe
163 209
92 294
35 465
21 120
312 088
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Moment ujmowania przychodów
Przychody ujmowane w określonym momencie
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Kanały sprzedaży
Sprzedaż bezpośrednia
99 782
1 228 875
16 436
67 142
1 412 235
Sprzedaż przez pośredników
1 035 546
85 096
35 465
4 999
1 161 106
Razem
1 135 328
1 313 971
51 901
72 141
2 573 341
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 30 z 108
W roku 2022 roku Spółka uzyskała przychody ze sprzedaży w wysokości 3 961 mln zł, co stanowi wzrost w stosunku
do analogicznego okresu roku ubiegłego o 54% (o 1 388 mln zł). Zasadniczym determinantem dodatniego
odchylenia jest wyższy poziom cen produktów (o 1 830 mln zł) jako pochodna rosnących cen surowców, w tym
głównie rekordowo wysokich cen gazu. Niższy, wolumenowy poziom przychodu (o 482 mln zł) jest głównie
wynikiem sytuacji popytowej na rynku tworzyw, który wkroczył w II półroczu w fazę znaczącego spowolnienia.
Dodatkowo, koniec roku 2022 to także silne ograniczenie popytu na rynku nawozów, z jednej strony jako
oczekiwanie w sytuacji silnego trendu spadkowego cen płodów rolnych, z drugiej, napływu w Europie
konkurencyjnego importu.
W pozycji rodzaj umowy oparty o stałej cenie Spółka ujmuje przychody, których cena nie jest rozliczana
w oparciu o zużyty czas i poniesione nakłady.
Podział relacji z klientami na krótko i długoterminowe dokonany jest na podstawie okresu obowiązywania umowy.
Należności i zobowiązania z tytułu umów z klientami prezentowane są odpowiednio:
należności – Nota 16 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe,
zobowiązania – Nota 24 Zobowiązania z tytułu dostaw oraz pozostałe.
Nota 2. Koszty działalności operacyjnej
Wybrane Zasady Rachunkowości
Koszty wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów
Kosztami wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów są wszystkie koszty związane
z podstawową działalnością Spółki z wyjątkiem kosztów sprzedaży, kosztów ogólnego zarządu, pozostałych
kosztów i kosztów finansowych. Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim
związku z danym produktem oraz uzasadnioną część stałych kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego
produktu.
Koszty sprzedaży
Koszty sprzedaży są to ewidencjonowane koszty związane ze sprzedażą. Do kosztów tych zalicza się między
innymi:
opakowania wysyłkowe,
koszty transportu, załadunku, wyładunku,
opłaty celne i prowizje handlowe,
ubezpieczenia produktów w czasie transportu,
utworzenie/rozwiązanie odpisów na należności z tytułu dostaw i usług za wyjątkiem odpisów na należności
z tytułu dzierżawy nieruchomości inwestycyjnych (prezentowane w pozostałych przychodach lub kosztach
operacyjnych) oraz odsetek od należności (prezentowane w przychodach lub kosztach finansowych).
Koszty ogólnego zarządu
Koszty ogólnego zarządu obejmują koszty:
koszty ogólnoadministracyjne związane z utrzymaniem określonych komórek zarządu,
koszty ogólnoprodukcyjne (związane z produkcją, które nie dotyczą poszczególnych wydziałów, związane
z utrzymaniem i funkcjonowaniem komórek ogólnego przeznaczenia).
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Amortyzacja
141 818
138 209
Zużycie materiałów i energii
3 022 301
1 782 815
Usługi obce
296 250
253 790
Podatki i opłaty
91 292
68 656
Wynagrodzenia
222 690
201 938
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
68 941
59 129
Pozostałe koszty rodzajowe
34 493
27 083
Koszty według rodzaju
3 877 785
2 531 620
Zmiana stanu produktów(+/-)
(108 925)
(115 343)
Koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki(-)
(2 612)
(3 071)
Koszty sprzedaży(-)
(140 395)
(112 899)
Koszty ogólnego zarządu(-)
(230 647)
(196 728)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
35 840
44 899
Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów
i materiałów
3 431 046
2 148 478
w tym podatek akcyzowy
1 287
795
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 31 z 108
Zmiany poziomu kosztów dotyczą w szczególności:
wzrost kosztów z tytułu zużycia materiałów i energii wynika ze wzrostu cen głównych surowców (gaz,
amoniak oraz surowce petrochemiczne i energetyczne),
wyższy poziom usług obcych uwarunkowany głównie wyższymi stawkami w zakresie kosztów transportu
i remontów,
wzrost podatków i opłat to rezultat wyższych obciążeń z tytułu praw do emisji CO
2
,
wzrost kosztów z tytułu wynagrodzeń wynika ze wzrostu uposażeń pracowniczych oraz wypłaty, w roku 100-
lecia Polskiej Chemii, nagrody jubileuszowej,
wzrost pozostałych kosztów rodzajowych to wynik zwiększenia wydatków na reklamę, ubezpieczeń
rzeczowych oraz odpisów na aktualizację zapasów,
zmiana stanu produktów wynika z odnotowanej wyższej wartości zapasów w porównaniu z analogicznym
okresem roku ubiegłego – wyższy poziom kosztowy w konsekwencji wysokich cen surowców, wzmocniony
dodatkowo wyższymi poziomami zapasów.
Koszty amortyzacji zostały ujęte w poszczególnych pozycjach sprawozdania z całkowitych dochodów:
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów
i materiałów
120 709
117 464
Koszty sprzedaży
6 720
6 201
Koszty ogólnego zarządu
14 389
14 544
Amortyzacja ogółem
141 818
138 209
Nota 2.1. Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów i usług
3 395 206
2 103 505
Koszt nabycia sprzedanych towarów i materiałów
35 840
44 899
Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych praw majątkowych
-
74
Koszty działalności ogółem
3 431 046
2 148 478
Nota 2.2. Koszty świadczeń pracowniczych
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Wynagrodzenia wypłacone i należne
222 521
191 559
Ubezpieczenia społeczne
40 130
34 410
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
18 549
12 812
Szkolenia
746
953
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu programów określonych
świadczeń
(356)
656
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu innych długoterminowych
świadczeń pracowniczych
(4 159)
(4 595)
Zmiana stanu rezerwy na niewykorzystane urlopy
553
577
Zmiana stanu rezerwy na nagrodę roczną i premię motywacyjną
3 729
16 858
Zmiana stanu pozostałych rezerw na świadczenia pracownicze
1 059
-
Pozostałe
8 859
7 837
291 631
261 067
Średnie zatrudnienie
2 136
2 189
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 32 z 108
Nota 2.3. Uzgodnienie kosztów leasingu
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Amortyzacja składników aktywów z tytułu prawa do
użytkowania(-)
(14 414)
(12 511)
Koszty odsetkowe od zobowiązań leasingowych(-)
(2 364)
(1 754)
Koszty związane leasingiem krótkoterminowym wyłączonym
z zakresu MSSF16(-)
(8 089)
(8 020)
Koszty związane ze zmienną opłatą leasingową - nieuwzględniona
w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu(-)
(63)
(33)
Pozostałe(+/-)
796
660
Razem
(24 134)
(21 658)
Koszty amortyzacji, koszty związane z leasingiem krótkoterminowym, koszty związane ze zmienną opłatą
leasingową ujęte są głównie w koszcie wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów i usług. Koszty odsetkowe
ujęte są w kosztach finansowych.
Nota 3. Pozostałe przychody operacyjne
Wybrane Zasady Rachunkowości
Pozostałe przychody operacyjne obejmują przychody, które nie zostały zakwalifikowane do działalności
operacyjnej i finansowej.
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Zyski ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych i wartości
niematerialnych
-
43 653
Rozwiązane odpisy aktualizujące – rzeczowe aktywa trwałe
i pozostałe należności
337
22
Przychody z tytułu dzierżawy nieruchomości inwestycyjnych
7 713
7 261
Otrzymane odszkodowania
1 721
2 497
Rozwiązanie rezerw
6 817
-
Dotacje
2 564
2 639
Pozostałe
1 008
499
20 160
56 571
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 33 z 108
Nota 4. Pozostałe koszty operacyjne
Wybrane Zasady Rachunkowości
Pozostałe koszty operacyjne obejmują koszty, które nie zostały zakwalifikowane do działalności operacyjnej
i finansowej.
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Strata ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych i aktywów
z tytułu prawa do użytkowania
1 842
-
Utworzone odpisy aktualizujące -rzeczowe aktywa trwałe,
nieruchomości inwestycyjne
88 190
2 812
Utworzone odpisy aktualizujące - wartości niematerialne
-
7 285
Utworzone odpisy aktualizujące – pozostałe należności
1 493
86
Koszty z tytułu utrzymania nieruchomości inwestycyjnych
5 864
5 098
Kary i odszkodowania
149
111
Przestoje wyłączonych z eksploatacji instalacji
514
536
Koszty usuwania skutków awarii
12 218
15 458
Utworzone rezerwy
6 594
10 540
Korekta szacunków ujętych w latach poprzednich
2 835
-
Pozostałe koszty
1 152
3 470
120 851
45 396
Utworzone odpisy aktualizujące dotyczą głównie odpisów na rzeczowe aktywa trwałe w wysokości 88 100 tys. zł
w OWŚP Tworzywa, gdzie zidentyfikowano niedobór szacowanej wartości odzyskiwalnej majątku w stosunku do
wartości księgowej.
W pozycji koszty z tytułu utrzymania nieruchomości inwestycyjnych ujęta jest amortyzacja nieruchomości
inwestycyjnych, której wartość w 2022 roku wyniosła 1 110 tys. zł (rok 2021: 1 467 tys. zł).
Na kwotę w wysokości 12 218 tys. zł składają się w szczególności koszty likwidacji skutków awarii związanych
z usuwaniem awarii dotyczących infrastruktury i majątku produkcyjnego.
Nota 5. Przychody finansowe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Przychody finansowe obejmują odsetki należne z tytułu zainwestowanych przez Spółkę środków pieniężnych,
pożyczek, innych oprocentowanych instrumentów finansowych, należne dywidendy, zyski z tytułu zbycia
dostępnych do sprzedaży instrumentów finansowych, zyski z tytułu zmiany wartości godziwej instrumentów
finansowych wycenianych przez wynik finansowy, zyski z tytułu różnic kursowych oraz zyski dotyczące
instrumentów zabezpieczających, które ujmowane są w rachunku zysków i strat.
Przychody z tytułu odsetek wykazuje się w rachunku zysków i strat według zasady memoriałowej, przy
zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Dochód z tytułu dywidend ujmuje się w rachunku zysków
i strat w momencie, kiedy Spółka nabywa prawo do jej otrzymania.
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Odsetki od cash poolingu, lokat bankowych
47 865
3 125
Odsetki od pożyczek
96 761
45 048
Pozostałe przychody odsetkowe
120
70
Zyski z wyceny aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych
w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
37 608
15 865
Dywidendy otrzymane
340 542
99 452
Pozostałe
5 707
4 987
528 603
168 547
Zyski z wyceny aktywów i zobowiązań finansowych obejmują wpływ z wyceny opcji kupna i opcji sprzedaży Grupa
Azoty POLYOLEFINS w łącznej kwocie 20 245 tys. zł (w 2021 roku: 10 207 tys. zł). Szczegółowa informacja na
temat tych instrumentów finansowych znajduje się w Nocie 27.6.
Wzrost uzyskanych odsetek od pożyczek wynika ze wzrostu bazowych stóp procentowych.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 34 z 108
Dywidendy otrzymane obejmują dywidendy głównie od spółek:
Grupa Azoty KĘDZIERZYN – 152 419 tys. zł,
Grupa Azoty PUŁAWY – 121 082 tys. zł,
Grupa Azoty ATT POLYMERS – 28 496 tys. zł,
COMPO EXPERT – 28 496 tys. zł,
Grupa Azoty COMPOUNDING – 5 400 tys. zł,
Grupa Azoty SIARKOPOL – 4 647 tys. zł.
Nota 6. Koszty finansowe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Koszty finansowe obejmują odsetki płatne z tytułu zadłużenia, leasingu, odwracanie dyskonta z tytułu rezerw,
straty z tytułu różnic kursowych, straty z tytułu zmiany wartości godziwej instrumentów finansowych
wycenianych przez wynik finansowy oraz odpisy z tytułu utraty wartości aktywów finansowych. Koszty z tytułu
odsetek są ustalane w oparciu o efektywną stopę procentową.
Koszty finansowe, które bezpośrednio można przyporządkować nabyciu, wytworzeniu danego składnika
aktywów włącza się do ceny nabycia, wytworzenia tego składnika aktywów. Pozostałe koszty finansowania
zewnętrznego Spółka ujmuje jako koszt w okresie, w którym zostały poniesione.
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Odsetki od kredytów
127 555
51 421
Odsetki od cash poolingu
62 017
4 966
Odsetki od faktoringu, dyskonta wierzytelności i leasingu
9 186
4 106
Pozostałe koszty odsetkowe
2 462
1 666
Straty z wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
-
1 290
Strata na różnicach kursowych
22 568
5 629
Pozostałe
5 855
7 632
229 643
76 710
Istotny wzrost kosztów odsetek w 2022 roku w porównaniu do roku 2021 wynika przede wszystkim z szybkiego
wzrostu stóp procentowych po okresie pandemii COVID-19, w tym na skutek inflacji wywołanej m.in. wybuchem
wojny w Ukrainie w lutym 2022 roku.
Na kwotę 22 568 tys. zł (w 2021 roku: 5 629 tys. zł straty na różnicach kursowych) straty na różnicach kursowych
składają się:
ujemne saldo różnic kursowych zrealizowanych w kwocie 17 799 tys. zł (w 2021 roku: ujemne saldo różnic
kursowych: 31 395 tys. zł),
ujemne saldo różnic kursowych z tytułu zrealizowanych transakcji związanych z walutowymi instrumentami
pochodnymi w kwocie 1 282 tys. zł (w 2021 roku: ujemne saldo różnic kursowych w kwocie 1 258 tys. zł),
ujemne saldo różnic kursowych na dzień bilansowy z tytułu wyceny walutowych pozycji należności
i zobowiązań w kwocie 2 914 tys. zł (w 2021 roku: dodatnie saldo różnic kursowych: 26 878 tys. zł),
ujemne saldo różnic kursowych z wyceny na dzień bilansowy pozostałych pozycji w kwocie 573 tys. zł
(w 2021 roku: dodatnie saldo różnic kursowych: 146 tys. zł).
Wartość odsetek skapitalizowanych w wartości początkowej rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości
niematerialnych w roku 2022 wyniosła 10 620 tys. zł (w 2021 roku: 1 174 tys. zł). Wzrost wynika w głównej mierze
ze wzrostu stóp procentowych finansowania dłużnego.
Nota 7. Podatek dochodowy
Wybrane Zasady Rachunkowości
Podatek dochodowy obejmuje część bieżącą i część odroczoną. Bieżący i odroczony podatek dochodowy
ujmowany jest w rachunku zysków i strat bieżącego okresu, z wyjątkiem sytuacji, kiedy dotyczy połączenia
jednostek oraz pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym lub jako inne całkowite dochody.
Podatek bieżący stanowi zobowiązanie podatkowe z tytułu dochodu do opodatkowania za dany rok, ustalone
przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących na dzień bilansowy oraz korekty podatku dotyczącego
lat ubiegłych. Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy
opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk (strata) podatkowa różni się od księgowego zysku (straty) brutto
w związku z wyłączeniem przychodów podlegających opodatkowaniu i kosztów stanowiących koszty uzyskania
przychodów w latach następnych oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały
opodatkowaniu.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 35 z 108
Podatek odroczony wyliczany jest w związku z różnicami przejściowymi pomiędzy wartością aktywów
i zobowiązań ustalaną dla celów księgowych a ich wartością ustalaną dla celów podatkowych. Podatek odroczony
nie jest ujmowany w przypadku: 1) początkowego ujęcia aktywów lub zobowiązań, które nie wpływają ani na
zysk księgowy ani na dochód do opodatkowania pochodzących z transakcji, która nie jest połączeniem jednostek,
2) różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych i współkontrolowanych w zakresie,
w którym nie jest prawdopodobne, że zostaną one zrealizowane w dającej się przewidzieć przyszłości, 3) różnic
przejściowych powstałych w związku z początkowym ujęciem wartości firmy.
Dochody uzyskiwane z działalności w specjalnych strefach ekonomicznych mogą być zwolnione z podatku
dochodowego do wysokości określonej w przepisach dotyczących specjalnych stref ekonomicznych. Przyszłe
korzyści z tytułu zwolnienia z podatku dochodowego traktowane są jako ulga inwestycyjna i ujmowane, przez
analogię, w oparciu o MSR 12, jako aktywa z tytułu podatku odroczonego.
Ujęta kwota podatku odroczonego opiera się na oczekiwaniach co do sposobu realizacji wartości bilansowej
aktywów i pasywów, przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących lub uchwalonych na dzień
bilansowy.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego są ujmowane do wysokości, do której jest prawdopodobne, iż osiągnięty
zostanie dochód do opodatkowania, który pozwoli na realizację różnic przejściowych. Aktywa z tytułu podatku
odroczonego obniża się w zakresie, w jakim nie jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania
wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania różnic przejściowych. Takie obniżki koryguje się
w górę w zakresie, w jakim uzyskanie wystarczającego dochodu do opodatkowania staje się prawdopodobne.
Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlegają wzajemnej kompensacie, jeżeli Spółka
posiada tytuł uprawniający ją do ich jednoczesnego uwzględniania przy obliczaniu kwoty zobowiązania
podatkowego oraz gdy dotyczą podatku dochodowego nałożonego przez tę sama władzę podatkową. Aktywa oraz
rezerwy z tytułu odroczonego podatku nie są dyskontowane i są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji
finansowej jako aktywa trwałe lub zobowiązania długoterminowe.
Zgodnie z MSR 12 Podatek dochodowy Spółka ujmuje składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego dotyczący przeniesienia nierozliczonej straty podatkowej w zakresie, w którym jest
prawdopodobne, że będzie dostępny przyszły dochód do opodatkowania, od którego można odpisać nierozliczone
straty podatkowe. Oceniając, czy jest prawdopodobne, że dostępny przyszły dochód do opodatkowania będzie
wystarczający, dana Spółka bierze pod uwagę charakter, pochodzenie, harmonogram i prawdopodobieństwo
uzyskania takiego dochodu.
Nota 7.1. Podatek dochodowy wykazywany w rachunku zysków i strat
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Bieżący podatek dochodowy:
Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego
24 364
24 552
Korekty dotyczące podatku bieżącego z lat ubiegłych
(1 771)
621
22 593
25 173
Odroczony podatek dochodowy:
Odroczony podatek dochodowy związany z powstaniem
i odwróceniem różnic przejściowych
(21 675)
1 285
(21 675)
1 285
Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat
918
26 458
Nota 7.2. Efektywna stopa podatkowa
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Zysk przed opodatkowaniem
356 978
218 248
Podatek obliczony według obowiązującej stawki podatkowej
67 826
41 467
Efekt podatkowy przychodów niebędących przychodami według
przepisów podatkowych (+/-)
(57 422)
(15 079)
Efekt podatkowy kosztów niestanowiących kosztów uzyskania
według przepisów podatkowych (+/-)
2 921
10 896
Pozostałe (+/-)
(12 407)
(10 826)
Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat
918
26 458
Efektywna stopa podatkowa
0,26 %
12,12 %
Efektywne stopy podatkowe w wysokości 0,26% w 2022 roku oraz 12,12% w 2021 roku wynikają głównie
z otrzymanych dywidend, które są przychodem trwale zwolnionym z opodatkowania.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 36 z 108
Nota 7.3. Podatek dochodowy wykazany w innych całkowitych dochodach
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Podatek dochodowy odnoszący się do pozycji, które nie będą
reklasyfikowane do zysków i strat(+/-)
(1 116)
2 871
(Straty)/Zyski aktuarialne dotyczące programów określonych
świadczeń
(628)
2 122
Pozostałe inne dochody
(488)
749
Podatek dochodowy odnoszący się do pozycji, które są lub będą
reklasyfikowane do zysków i strat(+/-)
(1 030)
1 928
Wycena instrumentów zabezpieczających poprzez rachunkowość
zabezpieczeń
(1 030)
1 928
Podatek dochodowy wykazany w innych całkowitych dochodach
(2 146)
4 799
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 37 z 108
Nota 7.4. Aktywa oraz rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Aktywa(-)
Rezerwa(+)
31.12.2022
31.12.2021
31.12.2022
31.12.2021
Rzeczowe aktywa trwałe
(9 212)
(10 137)
52 298
52 779
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
-
-
9 648
6 988
Nieruchomości inwestycyjne
-
-
671
766
Wartości niematerialne
(90)
(90)
5 492
5 815
Aktywa finansowe
(796)
(308)
551
265
Zapasy i prawa majątkowe
(14 616)
(2 446)
41 832
38 584
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
(1 114)
(1 236)
2 421
1 569
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
(51 718)
(43 365)
407
393
Świadczenia pracownicze
(20 606)
(18 785)
-
-
Rezerwy
(9 970)
(9 170)
137
1 100
Kredyty i pożyczki
(13 582)
(5 074)
7 018
1 556
Zobowiązania z tytułu leasingu
(9 814)
(6 891)
-
-
Pozostałe zobowiązania finansowe
(207)
(64)
-
-
Instrumenty pochodne
-
(249)
-
-
Wycena instrumentów zabezpieczających przez rachunkowość zabezpieczeń
(10 241)
(9 211)
-
-
Pozostałe
(860)
(689)
655
25
Aktywa(-)/Rezerwa(+) z tytułu podatku odroczonego
(142 826)
(107 715)
121 130
109 840
Kompensata
121 130
107 715
(121 130)
(107 715)
Aktywa(-)/Rezerwa(+) z tytułu podatku odroczonego ujęte w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej
(21 696)
-
-
2 125
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 38 z 108
Nota 7.5. Zmiana różnic przejściowych
Stan na dzień
01.01.2022
Rachunku
zysków i strat
Innych
całkowitych
dochodach
Stan na dzień
31.12.2022
Rzeczowe aktywa trwałe
42 642
444
-
43 086
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
6 988
2 660
-
9 648
Nieruchomości inwestycyjne
766
(95)
-
671
Wartości niematerialne
5 725
(323)
-
5 402
Aktywa finansowe
(43)
286
(488)
(245)
Zapasy i prawa majątkowe
36 138
(8 922)
-
27 216
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
333
974
-
1 307
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
(42 972)
(8 339)
-
(51 311)
Świadczenia pracownicze
(18 785)
(1 193)
(628)
(20 606)
Rezerwy
(8 070)
(1 763)
-
(9 833)
Kredyty i pożyczki
(3 518)
(3 046)
-
(6 564)
Zobowiązania z tytułu leasingu
(6 891)
(2 923)
-
(9 814)
Pozostałe zobowiązania finansowe
(64)
(143)
-
(207)
Instrumenty pochodne
(249)
249
-
-
Wycena instrumentów zabezpieczających przez rachunkowość zabezpieczeń
(9 211)
-
(1 030)
(10 241)
Pozostałe
(664)
459
-
(205)
Aktywa(-)/Rezerwa(+) z tytułu podatku odroczonego
2 125
(21 675)
(2 146)
(21 696)
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 39 z 108
Stan na dzień
01.01.2021
Rachunku
zysków i strat
Innych
całkowitych
dochodach
Stan na dzień
31.12.2021
Rzeczowe aktywa trwałe
33 345
9 297
-
42 642
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
8 363
(1 375)
-
6 988
Nieruchomości inwestycyjne
-
766
-
766
Wartości niematerialne
7 360
(1 635)
-
5 725
Aktywa finansowe
(952)
160
749
(43)
Zapasy i prawa majątkowe
11 160
24 978
-
36 138
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
3 847
(3 514)
-
333
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
(20 387)
(22 585)
-
(42 972)
Świadczenia pracownicze
(18 036)
(2 871)
2 122
(18 785)
Rezerwy
(6 550)
(1 520)
-
(8 070)
Kredyty i pożyczki
(2 062)
(1 456)
-
(3 518)
Zobowiązania z tytułu leasingu
(8 130)
1 239
-
(6 891)
Pozostałe zobowiązania finansowe
-
(64)
-
(64)
Instrumenty pochodne
-
(249)
-
(249)
Wycena instrumentów zabezpieczających przez rachunkowość zabezpieczeń
(11 483)
344
1 928
(9 211)
Pozostałe
(434)
(230)
-
(664)
Aktywa(-)/Rezerwa(+) z tytułu podatku odroczonego
(3 959)
1 285
4 799
2 125
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 40 z 108
Nota 7.6. Nieujęte aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego
Zarówno na dzień 31 grudnia 2022 roku, jak i 31 grudnia 2021 roku, Spółka nie rozpoznała rezerwy z tytułu
odroczonego podatku dochodowego związanego z różnicą pomiędzy wartością podatkową i księgową posiadanych
przez Spółkę akcji spółki Grupa Azoty PUŁAWY w kwocie 1 775 995 tys. zł. Spółka nie tworzy podatku
odroczonego, ponieważ nie oczekuje, że w przyszłości nastąpi odwrócenie tej różnicy przejściowej.
W związku z realizacją inwestycji w zakresie budowy Wytwórni Poliamidów II Spółka uzyskała zezwolenie na
prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej Krakowski Park Technologiczny
(„SSE”). Zgodnie z otrzymanym zezwoleniem Spółka zobligowana była do poniesienia nakładów w minimalnej
kwocie 203 000 tys. zł oraz zwiększenia zatrudnienia o 34 osoby i utrzymania go do 30 czerwca 2020 roku. Warunki
określone w zezwoleniu zostały spełnione.
Poniesione przez Spółkę kwalifikowane nakłady inwestycyjne na dzień zakończenia inwestycji wyniosły
222 603 tys. zł, co może pozwolić na zrealizowanie oszczędności podatkowych na działalności strefowej
w wysokości około 107 mln zł (bez uwzględnienia efektu dyskonta). Ze względu na wahającą się rentowność
działalności w SSE i ograniczony horyzont czasowy posiadanych budżetów podatkowych Spółka nie rozpoznaje
składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku związanego z działalnością w Specjalnej Strefie Ekonomicznej.
Wartość nieujętego aktywa na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi około 99 mln zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku
około 101 mln zł). Działalność w Specjalnej Strefie Ekonomicznej zakładana jest do roku 2026.
Nota 8. Zysk na jedną akcję
Kalkulacja podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję dokonana została w oparciu o zysk netto oraz
o średnią ważoną liczbę akcji na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego. Wielkości te zostały ustalone
w sposób przedstawiony poniżej:
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Zysk netto
356 060
191 790
Liczba akcji na początek okresu
99 195 484
99 195 484
Liczba akcji na koniec okresu
99 195 484
99 195 484
Średnia ważona liczba akcji w okresie
99 195 484
99 195 484
Zysk na jedną akcję:
Podstawowy (zł)
3,59
1,93
Rozwodniony (zł)
3,59
1,93
Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję
Nie występują czynniki powodujące rozwodnienie zysku przypadającego na jedną akcję.
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ
Nota 9. Rzeczowe aktywa trwałe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Składniki rzeczowych aktywów trwałych ujmuje się w księgach według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia
pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu utraty wartości. Cena nabycia obejmuje cenę
zakupu składnika majątku oraz koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku
do stanu zdatnego do używania, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku i składowania.
Rabaty, opusty zmniejszają cenę nabycia składnika aktywów. Koszt wytworzenia składnika rzeczowych aktywów
trwałych oraz rzeczowych aktywów trwałych w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez Spółkę
w okresie jego budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia poniesionych do dnia przyjęcia takiego składnika
majątkowego do używania (lub do dnia bilansowego, jeśli składnik nie został jeszcze oddany do używania).
Zakupione oprogramowanie, które jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania związanego z nim
urządzenia jest aktywowane, jako część tego urządzenia.
W przypadku, gdy określony składnik rzeczowych aktywów trwałych składa się z odrębnych i istotnych części
składowych o różnym okresie użytkowania, części te są traktowane jako odrębne składniki aktywów.
Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta ze sprawozdania z sytuacji finansowej po
dokonaniu jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego
użytkowania takiego składnika aktywów. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży/likwidacji lub zaprzestania
użytkowania rzeczowych aktywów trwałych są określane, jako różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży
a wartością netto tych rzeczowych aktywów trwałych i są ujmowane odpowiednio jako pozostałe przychody
operacyjne lub pozostałe koszty operacyjne w rachunku zysków i strat.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 41 z 108
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie dotyczą środków trwałych będących w toku budowy lub montażu i są
wykazywane według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, pomniejszonych o odpisy z tytułu utraty wartości.
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy i przekazania
aktywa do używania.
Zaliczki na rzeczowe aktywa trwałe prezentowane są w pozycji Pozostałe należności w ramach aktywów
trwałych.
Aktywowaniu podlegają poniesione w późniejszym okresie koszty wymienianych części składnika rzeczowych
aktywów trwałych, które można wiarygodnie oszacować i jest prawdopodobne, że Spółka osiągnie korzyści
ekonomiczne związane z wymienianymi składnikami rzeczowych aktywów trwałych. Pozostałe nakłady są
ujmowane na bieżąco w rachunku zysków i strat jako koszt.
Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego składnika rzeczowych
aktywów trwałych, względnie jego istotnych i odrębnych części składowych. Rozpoczęcie amortyzacji następuje
w momencie, w którym dany składnik rzeczowych aktywów trwałych znajduje się w miejscu i stanie
umożliwiającym jego wykorzystanie zgodnie z zamierzeniem zarządu jednostki. Zakończenie amortyzacji
następuje nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową
rzeczowego aktywa trwałego lub postawienia go w stan likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru,
z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości rzeczowego
aktywa trwałego.
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie nie są amortyzowane.
Rzeczowe aktywa trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe, o ile ich cena nabycia
lub koszt wytworzenia są istotne w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całego rzeczowego
aktywa trwałego. Wyodrębnione części składowe amortyzuje się osobno przez okres ich ekonomicznej
użyteczności.
Wartość bilansowa
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Grunty
667
667
Budynki i budowle
451 505
484 935
Maszyny i urządzenia
901 625
957 304
Środki transportu
2 531
2 105
Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe
60 208
56 914
1 416 536
1 501 925
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie
299 031
243 097
1 715 567
1 745 022
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 42 z 108
Zestawienie netto rzeczowych aktywów trwałych
Grunty
Budynki
i budowle
Maszyny
i urządzenia
Środki
transportu
Pozostałe
rzeczowe
aktywa trwałe
Rzeczowe
aktywa trwałe
w budowie
Razem
Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2022 roku
667
484 935
957 304
2 105
56 914
243 097
1 745 022
Zwiększenia, w tym:
-
17 222
95 744
798
10 908
179 655
304 327
Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, oddania do
eksploatacji
-
16 911
95 744
157
10 908
179 655
303 375
Zwiększenia z tytułu odwrócenia i wykorzystania odpisu
aktualizującego
-
311
-
-
-
-
311
Zwiększenia z tytułu przekwalifikowania z innych pozycji
-
-
-
641
-
-
641
Zmniejszenia, w tym:(-)
-
(50 652)
(151 423)
(372)
(7 614)
(123 721)
(333 782)
Amortyzacja
-
(23 050)
(90 220)
(371)
(7 608)
-
(121 249)
Zmniejszenia stanu z tytułu zbycia i likwidacji
-
-
(2)
(1)
-
-
(3)
Zmniejszenia z tytułu oddania do eksploatacji
-
-
-
-
-
(123 721)
(123 721)
Zmniejszenia z tytułu utworzenia odpisu aktualizującego
-
(26 894)
(61 200)
-
(6)
-
(88 100)
Zmniejszenia z tytułu przekwalifikowania do
nieruchomości inwestycyjnych
-
(708)
(1)
-
-
-
(709)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2022 roku
667
451 505
901 625
2 531
60 208
299 031
1 715 567
Informacje na temat przeprowadzonych testów na utratę wartości i utworzenia odpisów aktualizujących wartość rzeczowych aktywów trwałych przedstawiono w pkt 4
niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Grunty
Budynki
i budowle
Maszyny
i urządzenia
Środki
transportu
Pozostałe
rzeczowe
aktywa trwałe
Rzeczowe
aktywa trwałe
w budowie
Razem
Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2021 roku
572
484 094
998 570
594
47 270
111 595
1 642 695
Zwiększenia, w tym:
95
27 423
48 737
1 700
15 797
225 352
319 104
Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, oddania do
eksploatacji
-
27 008
48 737
207
15 797
225 352
317 101
Zwiększenia z tytułu przekwalifikowania z nieruchomości
inwestycyjnych
-
415
-
-
-
-
415
Zwiększenia z tytułu przekwalifikowania z innych pozycji
95
-
-
1 493
-
-
1 588
Zmniejszenia, w tym:(-)
-
(26 582)
(90 003)
(189)
(6 153)
(93 850)
(216 777)
Amortyzacja
-
(25 667)
(87 721)
(188)
(6 107)
-
(119 683)
Zmniejszenia stanu z tytułu zbycia i likwidacji
-
-
(1 226)
(1)
-
-
(1 227)
Zmniejszenia z tytułu oddania do eksploatacji
-
-
-
-
-
(93 208)
(93 208)
Zmniejszenia z tytułu utworzenia odpisu aktualizującego
-
(915)
(1 056)
-
(46)
(642)
(2 659)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2021 roku
667
484 935
957 304
2 105
56 914
243 097
1 745 022
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 43 z 108
Zestawienie rzeczowych aktywów trwałych
Grunty
Budynki
i budowle
Maszyny
i urządzenia
Środki
transportu
Pozostałe
rzeczowe
aktywa trwałe
Rzeczowe
aktywa trwałe
w budowie
Razem
Na dzień 31.12.2022 roku
Wartość bilansowa brutto
683
1 066 664
2 535 814
12 768
130 690
353 586
4 100 205
Skumulowane umorzenie(-)
-
(581 874)
(1 520 609)
(10 237)
(70 407)
-
(2 183 127)
Odpisy z tytułu utraty wartości(-)
(16)
(33 285)
(113 580)
-
(75)
(54 555)
(201 511)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2022 roku
667
451 505
901 625
2 531
60 208
299 031
1 715 567
Na dzień 31.12.2021 roku
Wartość bilansowa brutto
683
1 052 746
2 473 898
10 962
121 680
297 652
3 957 621
Skumulowane umorzenie(-)
-
(560 352)
(1 458 652)
(8 857)
(64 691)
-
(2 092 552)
Odpisy z tytułu utraty wartości(-)
(16)
(7 459)
(57 942)
-
(75)
(54 555)
(120 047)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2021 roku
667
484 935
957 304
2 105
56 914
243 097
1 745 022
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości i ich wykorzystanie
Grunty
Budynki
i budowle
Maszyny
i urządzenia
Pozostałe
rzeczowe
aktywa trwałe
Rzeczowe
aktywa trwałe
w budowie
Razem
Wartość odpisów na dzień 01.01.2022 roku
16
7 459
57 942
75
54 555
120 047
Odpis aktualizujący ujęty w rachunku zysków i strat
-
26 894
61 200
6
-
88 100
Odwrócenie odpisu aktualizującego ujęte w rachunku
zysków i strat(-)
-
(311)
-
-
-
(311)
Zmiany sposobu prezentacji
-
(757)
(5 562)
(6)
-
(6 325)
Wartość odpisów na dzień 31.12.2022 roku
16
33 285
113 580
75
54 555
201 511
Wartość odpisów na dzień 01.01.2021 roku
-
6 567
58 136
33
53 913
118 649
Odpis aktualizujący ujęty w rachunku zysków i strat
-
915
1 056
46
642
2 659
Odwrócenie i wykorzystanie odpisu aktualizującego ujęte
w rachunku zysków i strat(-)
16
(23)
(1 250)
(4)
-
(1 261)
Wartość odpisów na dzień 31.12.2021 roku
16
7 459
57 942
75
54 555
120 047
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 44 z 108
Nakłady na istotne rzeczowe aktywa trwałe w budowie
Na dzień 31 grudnia 2022 roku nakłady na rzeczowe aktywa trwałe w budowie dotyczą w szczególności
następujących zadań:
budowa instalacji kwasu azotowego stężonego 40 tt/r w kwocie 58 934 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
23 925 tys. zł),
modernizacja energetyki w Spółce w kwocie 51 486 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 40 006 tys. zł),
dostosowanie absorpcji instalacji odsiarczania do wymagań konkluzji BAT w kwocie 35 585 tys. zł (na dzień
31 grudnia 2021 roku: 35 589 tys. zł),
budowa turbogeneratora wykorzystującego parę z Wydziału Kwasu Siarkowego i Kwasu Azotowego
dwuciśnieniowego w kwocie 24 194 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 23 173 tys. zł),
modernizacja sieci wody grzewczej w kwocie 17 142 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 1 477 tys. zł),
modernizacja logistyki w obszarze nawozów w kwocie 16 532 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
3 428 tys. zł),
budowa instalacji odsiarczania spalin w kwocie 8 404 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 7 835 tys. zł),
odbiór żużla z kotłów EC II w kwocie 6 783 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 8 760 tys. zł),
budowa instalacji neutralizacji strąceniowej w kwocie 6 418 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
663 tys. zł).
Wartość bilansowa brutto wszystkich, w pełni zamortyzowanych lub odpisanych, rzeczowych aktywów trwałych
na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 407 465 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 356 039 tys. zł), w tym
rzeczowych aktywów trwałych postawionych w stan likwidacji 31 455 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
35 151 tys. zł) oraz rzeczowych aktywów trwałych z dokonanymi odpisami aktualizującymi 180 550 tys. zł (na
dzień 31 grudnia 2021 roku: 186 718 tys. zł). Największą grupę stanowią maszyny i urządzenia, których wartość
bilansowa brutto na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 276 288 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
279 829 tys. zł).
Zabezpieczenia
Na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka nie posiadała zabezpieczeń na
rzeczowych aktywa trwałych, za wyjątkiem leasingowanych środków transportu, których wartość nie jest
znacząca.
Nota 10. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
Wybrane Zasady Rachunkowości
W momencie zawarcia umowy Spółka ocenia czy umowa jest leasingiem lub czy zawiera elementy, które mogą
być leasingiem. Umowa jest leasingiem lub zawiera leasing, jeżeli na jej mocy przekazuje się prawo do
użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Oceniając, czy
umowa przekazuje prawa do użytkowania zidentyfikowanego aktywa, Spółka określa:
Identyfikowalność aktywa, które może być określone jednoznacznie w umowie lub które można
zidentyfikować w sposób dorozumiany w momencie, w którym składnik aktywów udostępnia się do
użytkowania (np. protokół zdawczo-odbiorczy). Aktywo musi być fizycznie odrębne lub reprezentować
zasadniczo całą zdolność użytkową danego składnika aktywów, przez co zapewnia klientowi zasadniczo
wszystkie korzyści ekonomiczne z użytkowania. Jeżeli dostawca ma znaczące prawo do zastąpienia składnika
aktywów przez cały okres użytkowania, to aktywo nie jest identyfikowalne.
Prawo do uzyskiwania zasadniczo wszystkich korzyści ekonomicznych z użytkowania składnika
aktywów przez okres leasingu.
Prawo do kierowania użytkowaniem aktywa - Spółka ma takie prawo, kiedy ma prawo do podejmowania
decyzji w jaki sposób i w jakim celu wykorzystuje się składnik aktywów przez cały okres użytkowania.
W rzadkich wypadkach, kiedy podjęto wcześniej decyzje w jaki sposób i w jakim celu wykorzystuje się
składnik aktywów, Spółka ma prawo do kierowania użytkowaniem, kiedy:
o ma prawo do posługiwania się składnikiem aktywów (lub do pokierowania innymi, aby posługiwali się
składnikiem aktywów w ustalony przez nią sposób) przez cały okres użytkowania, a dostawca nie ma
prawa zmieniać jej poleceń dotyczących posługiwania się składnikiem aktywów, lub
o zaprojektowała składnik aktywów w sposób, który z góry określa, w jaki sposób i w jakim celu składnik
aktywów będzie wykorzystywany przez cały okres użytkowania.
Spółka ustala nieodwołalny okres leasingu uwzględniając:
okresy, których dotyczy opcja przedłużenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że
leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz
okresy, których dotyczy opcja wypowiedzenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że
leasingobiorca nie skorzysta z tej opcji.
Spółka aktualizuje okres leasingu, gdy zaszła zmiana dotycząca nieodwołalnego okresu leasingu.
Umowy leasingu na czas określony
W przypadku umów na czas określony i opcji wypowiedzenia tylko przez leasingobiorcę, Spółka ocenia czy jest
wystarczająco pewne, czy oraz w którym momencie leasingobiorca z opcji wypowiedzenia skorzysta.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 45 z 108
Umowy leasingu na czas nieokreślony
Umowy na czas nieokreślony, w których leasingobiorca ma prawo wypowiedzenia umowy, ujmuje się jako leasing
w okresie ich przewidywanego trwania, z uwzględnieniem możliwości wystąpienia istotnych zmian tych umów
w przyszłości. W oparciu o dokonany osąd Spółka przyjmuje, że dla większości umów na czas nieokreślony istotna
zmiana ich warunków może nastąpić w okresie 3-5 lat, w zależności od grupy aktywów, z tym, że dla umów
dotyczących nieruchomości przyjmuje okres 5 lat, chyba, że Spółka posiada uzasadnienie właściwości przyjęcia
dłuższego okresu (np. dla nieruchomości okres amortyzacji składnika u leasingodawcy). Szacunek ten jest
weryfikowany nie rzadziej niż na koniec każdego roku obrotowego. Ustalając okres leasingu, Spółka określa
okres egzekwowalności umowy. Leasing przestaje być egzekwowalny, gdy zarówno leasingobiorca, jak
i leasingodawca mają jednocześnie prawo wypowiedzenia umowy bez konieczności uzyskania zezwolenia drugiej
strony nie ponosząc kar większych niż nieznaczące. Spółka ocenia istotność szeroko rozumianych kar, tzn. poza
kwestiami wynikającymi wprost z zapisów umownych, uwzględnia się wszelkie inne istotne czynniki ekonomiczne
zniechęcające do wypowiedzenia umowy (np. istotne inwestycje w przedmiocie leasingu, dostępność rozwiązań
alternatywnych, koszty relokacji). Jeśli ani Spółka jako leasingobiorca, ani leasingodawca nie poniesie istotnej
kary za wypowiedzenie (rozumianej szeroko), leasing przestaje być egzekwowalny i jego okres stanowi okres
wypowiedzenia. Natomiast w sytuacji, gdy którakolwiek ze stron – zgodnie z profesjonalnym osądem – poniesie
istotną karę za wypowiedzenie (rozumianą szeroko), Spółka określa okres leasingu jako wystarczająco pewny
(czyli okres, co do którego można z wystarczającą pewnością założyć, że umowa będzie trwać).
Leasingi krótkoterminowe i leasingi o niskiej wartości składnika bazowego
Spółka zadecydowała o nieujmowaniu praw do użytkowania aktywów i zobowiązań finansowych dla
krótkoterminowych umów leasingu, których nieodwołalny okres leasingu wynosi 12 miesięcy lub mniej oraz
leasingów w odniesieniu, do których składnik aktywów na datę początkowego ujęcia ma niską wartość, tj. nie
przekracza 10 000 złotych. Spółka ujmuje opłaty leasingowe dla takich leasingów jako koszty metodą liniową
w trakcie okresu leasingu.
Początkowe ujęcie
Prawa do użytkowania zidentyfikowanego aktywa wycenia się początkowo według kosztu. Koszt składnika
aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje:
kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie
otrzymane zachęty leasingowe,
wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę oraz
szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem
bazowego składnia aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował lub
przeprowadzeniem renowacji składnika aktywów do stanu wymaganego przez warunki leasingu.
Późniejsza wycena
Prawo do użytkowania składnika aktywów wycenione według kosztu jest następnie pomniejszane o łączne odpisy
amortyzacyjne (umorzeniowe) wyliczane metodą liniową. Składnik aktywa z tytułu prawa do użytkowania
amortyzowany jest od daty rozpoczęcia leasingu do końca okresu użytkowania tego składnika lub do końca okresu
leasingu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Szacowany okres użytkowania prawa do
użytkowania składnika aktywów jest określany na takich samych zasadach, jak szacunki okresu użytkowania
środków trwałych z uwzględnieniem okresu, na który zawarta jest umowa leasingu. Dodatkowo, prawo do
użytkowania składnika aktywów jest testowane na utratę wartości i korygowane o odpisy z tytułu utraty
wartości, w przypadku ich wystąpienia oraz korygowane z tytułu aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu
leasingu.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 46 z 108
Zestawienie netto aktywów z tytułu prawa do użytkowania
Prawo
wieczystego
użytkowania
gruntów
Grunty
Budynki
i budowle
Maszyny i
urządzenia
Środki
transportu
PDU
w budowie
Razem
Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2022 roku
21 844
-
2 140
65
9 236
-
33 285
Zwiększenia, w tym:
-
27
-
5
29 389
108
29 529
Zwiększenia z tytułu zawarcia nowych umów
-
27
-
5
29 389
108
29 529
Zmniejszenia, w tym:(-)
(320)
(27)
(856)
(70)
(14 096)
-
(15 369)
Amortyzacja
(320)
(27)
(856)
(70)
(13 141)
-
(14 414)
Zmniejszenia z tytułu przekwalifikowania do innych pozycji
-
-
-
-
(641)
-
(641)
Zmniejszenia pozostałe
-
-
-
-
(314)
-
(314)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2022 roku
21 524
-
1 284
-
24 529
108
47 445
Prawo
wieczystego
użytkowania
gruntów
Grunty
Budynki
i budowle
Maszyny i
urządzenia
Środki
transportu
PDU
w budowie
Razem
Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2021 roku
21 948
-
54
257
17 996
77
40 332
Zwiększenia, w tym:
250
20
2 568
86
4 230
-
7 154
Zwiększenia z tytułu zawarcia nowych umów
-
20
2 568
86
4 230
-
6 904
Zwiększenia z tytułu przekwalifikowania z nieruchomości
inwestycyjnych
250
-
-
-
-
-
250
Zmniejszenia, w tym:(-)
(354)
(20)
(482)
(278)
(12 990)
(77)
(14 201)
Amortyzacja
(320)
(20)
(482)
(278)
(11 411)
-
(12 511)
Zmniejszenia z tytułu przekwalifikowania do
nieruchomości inwestycyjnych
(34)
-
-
-
-
(77)
(111)
Zmniejszenia z tytułu przekwalifikowania do innych pozycji
-
-
-
-
(1 493)
-
(1 493)
Zmniejszenia pozostałe
-
-
-
-
(86)
-
(86)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2021 roku
21 844
-
2 140
65
9 236
-
33 285
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 47 z 108
Spółka stosuje następujące okresy amortyzacji:
dla prawa wieczystego użytkowania gruntów – przyjęto czas określony wynikający z ustawowego okresu
korzystania tj. 71 lat na dzień wejścia w życie MSSF 16, tj. 1 stycznia 2019 roku,
dla pozostałych grup aktywów, których umowy są na czas określony – na czas zawarcia umowy,
tj. w przedziałach od 3-5 lat,
dla pozostałych grup aktywów, których umowy zawarte są na czas nieokreślony - Spółka zakłada, że dla
większości umów zmiana warunków może nastąpić w okresie 3 lat.
Nota 11. Nieruchomości inwestycyjne
Wybrane Zasady Rachunkowości
Nieruchomości inwestycyjne to grunty oraz budynki i budowle posiadane przez Spółkę w celu osiągania korzyści
ekonomicznych z tytułu przyrostu wartości tych aktywów lub innych pożytków np. osiągania przychodów
z czynszów dzierżawnych.
Inwestycje w nieruchomości wycenia się zgodnie z zasadami wyceny dla rzeczowych aktywów trwałych.
Przychody z tytułu dzierżawy nieruchomości inwestycyjnych prezentowane są jako pozostałe przychody
operacyjne, natomiast koszty z nimi związane – jako pozostałe koszty operacyjne.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Wartość bilansowa na początek okresu
20 179
21 911
Zwiększenia, w tym:
709
552
Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, późniejszych
nakładów
-
518
Zwiększenia z tytułu reklasyfikacji z innej kategorii aktywów
709
34
Zmniejszenia, w tym:(-)
(1 200)
(2 284)
Amortyzacja(-)
(1 110)
(1 467)
Zmniejszenia z tytułu utworzenia odpisu aktualizującego
(90)
(153)
Zmniejszenia pozostałe
-
(664)
Wartość bilansowa na koniec okresu
19 688
20 179
Przychody z tytułu dzierżawy nieruchomości inwestycyjnych w 2022 roku wyniosły 7 713 tys. zł (w 2021 roku:
7 261 tys. zł). Przychody te stanowią poboczną działalność Spółki i z tego względu prezentowane są w pozostałych
przychodach operacyjnych.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku wartość brutto nieruchomości inwestycyjnych wynosiła 67 306 tys. zł (na dzień
31 grudnia 2021 roku: 66 567 tys. zł).
Wartość godziwa nieruchomości inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła 19 509 tys. zł (na dzień
31 grudnia 2021 roku: 20 633 tys. zł).
Nota 12. Wartości niematerialne
Wybrane Zasady Rachunkowości
Badania i rozwój
Koszty prac badawczych są ujmowane jako koszt w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.
Nakłady poniesione na prace rozwojowe, których efekty działań znajdują zastosowanie w opracowaniu lub
wytworzeniu nowego lub w znacznym stopniu ulepszonego produktu podlegają aktywowaniu w przypadku, gdy
wytworzenie nowego produktu (lub procesu) jest technicznie możliwe i jest ekonomicznie uzasadnione oraz
Spółka posiada techniczne, finansowe oraz inne niezbędne środki do ukończenia prac rozwojowych.
Nakłady na prace rozwojowe są ujmowane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o odpisy
amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości. Zakończone prace rozwojowe są amortyzowane przez
przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaży z danego przedsięwzięcia.
Koszty prac rozwojowych są poddawane ocenie pod kątem ewentualnej utraty wartości na każdy dzień
bilansowy, jeśli składnik aktywów nie został jeszcze oddany do użytkowania lub gdy zidentyfikowane zostaną
przesłanki utraty wartości wskazujące na to, że ich wartość bilansowa może nie być możliwa do odzyskania.
Pozostałe wartości niematerialne
Pozostałe wartości niematerialne nabyte w ramach oddzielnej transakcji są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji
finansowej według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia.
Po początkowym ujęciu wartości niematerialne o określonym okresie użyteczności ekonomicznej wycenia się
według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty
wartości. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użyteczności ekonomicznej wycenia się według ceny
nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o odpisy z tytułu utraty wartości.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 48 z 108
Z wyjątkiem prac rozwojowych, wartości niematerialne wytworzone przez Spółkę we własnym zakresie nie są
ujmowane w aktywach, a nakłady poniesione na ich wytworzenie są ujmowane w rachunku zysków i strat jako
koszty okresu, w którym zostały poniesione.
Nakłady poniesione w terminie późniejszym
Późniejsze wydatki na składniki istniejących wartości niematerialnych podlegają aktywowaniu tylko wtedy, gdy
zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne związane z danym składnikiem. Pozostałe nakłady są ujmowane
w rachunku zysków i strat jako koszty okresu, w którym zostały poniesione.
Amortyzacja
Wartości niematerialne amortyzowane są metodą liniową biorąc pod uwagę okres ich użytkowania, chyba, że
nie jest on określony. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które jeszcze nie
są użytkowane poddaje się co roku weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu do
poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne. W przypadku pozostałych
wartości niematerialnych dokonywana jest coroczna ocena, czy wystąpiły przesłanki, które mogą świadczyć
o utracie ich wartości.
Wartość bilansowa
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Patenty i licencje
27 841
28 574
Oprogramowanie komputerowe
4 921
5 664
Koszty prac rozwojowych
140
174
Pozostałe wartości niematerialne
1 707
1 886
34 609
36 298
Wartości niematerialne w budowie
9 513
11 571
44 122
47 869
Wartości niematerialne na dzień bilansowy stanowią głównie licencje, w tym licencja systemu SAP w kwocie
16 101 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 18 338 tys. zł). Spółka nie posiada wartości niematerialnych
o nieokreślonym okresie użytkowania.
Odpisy amortyzacyjne wartości niematerialnych co do zasady wykazywane są w pozycji kosztów ogólnego
zarządu. Nie występują wartości niematerialne, do których tytuł prawny podlega ograniczeniom lub które
stanowią zabezpieczenie zobowiązań.
Wartość prac badawczych ujętych jako koszt w 2022 roku wyniosła 13 921 tys. zł (w 2021 roku: 10 753 tys. zł).
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 49 z 108
Zestawienie netto wartości niematerialnych
Patenty
i licencje
Oprogramowanie
komputerowe
Koszty prac
rozwojowych
Pozostałe
wartości
niematerialne
Wartości
niematerialne
w budowie
Razem
Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2022 roku
28 574
5 664
174
1 886
11 571
47 869
Zwiększenia, w tym:
4 150
224
-
92
2 408
6 874
Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, oddania do
eksploatacji
4 150
224
-
92
2 408
6 874
Zmniejszenia, w tym:
(4 883)
(967)
(34)
(271)
(4 466)
(10 621)
Amortyzacja
(4 883)
(967)
(34)
(271)
-
(6 155)
Zmniejszenia z tytułu oddania do eksploatacji,
likwidacji
-
-
-
-
(4 466)
(4 466)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2022 roku
27 841
4 921
140
1 707
9 513
44 122
Patenty
i licencje
Oprogramowanie
komputerowe
Koszty prac
rozwojowych
Pozostałe
wartości
niematerialne
Wartości
niematerialne
w budowie
Razem
Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2021 roku
32 408
6 251
208
1 987
10 453
51 307
Zwiększenia, w tym:
757
526
-
176
9 695
11 154
Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, oddania do
eksploatacji
757
526
-
176
9 695
11 154
Zmniejszenia, w tym:
(4 591)
(1 113)
(34)
(277)
(8 577)
(14 592)
Amortyzacja
(4 591)
(1 113)
(34)
(277)
-
(6 015)
Zmniejszenia z tytułu oddania do eksploatacji,
likwidacji
-
-
-
-
(1 292)
(1 292)
Zmniejszenia z tytułu utworzenia odpisu aktualizującego
-
-
-
-
(7 285)
(7 285)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2021 roku
28 574
5 664
174
1 886
11 571
47 869
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 50 z 108
Zestawienie wartości niematerialnych
Patenty i
licencje
Oprogramowanie
komputerowe
Koszty prac
rozwojowych
Pozostałe
wartości
niematerialne
Wartości
niematerialne
w budowie
Razem
Na dzień 31.12.2022 roku
Wartość bilansowa brutto
71 503
14 788
686
4 566
20 259
111 802
Skumulowane umorzenie(-)
(43 662)
(9 867)
(546)
(2 385)
-
(56 460)
Odpisy z tytułu utraty wartości(-)
-
-
-
(474)
(10 746)
(11 220)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2022 roku
27 841
4 921
140
1 707
9 513
44 122
Na dzień 31.12.2021 roku
Wartość bilansowa brutto
67 353
14 660
686
4 474
22 317
109 490
Skumulowane umorzenie(-)
(38 779)
(8 996)
(512)
(2 114)
-
(50 401)
Odpisy z tytułu utraty wartości(-)
-
-
-
(474)
(10 746)
(11 220)
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2021 roku
28 574
5 664
174
1 886
11 571
47 869
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości i ich wykorzystanie
Na dzień 31 grudnia 2022 roku wartość odpisów wynosi 11 220 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 11 220 tys. zł) i dotyczy w większości wartości niematerialnych w budowie
o wartości 10 746 tys. zł.
Nakłady na istotne wartości niematerialne w budowie
Największe nakłady na wartości niematerialne w budowie stanowią nakłady poniesione na projekt pn. Nawozy z dodatkami funkcjonalnymi w kwocie 4 901 tys. zł (na dzień
31 grudnia 2021 roku: 4 168 tys. zł) oraz na projekt pn. Opracowanie nowej generacji katalizatora do niskotemperaturowego procesu wytwarzania wodoru i gazów
syntezowych w kwocie 1 756 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 1 061 tys. zł).
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 51 z 108
Nota 13. Aktywa finansowe
Udziały i akcje obejmują udziały i akcje w podmiotach zależnych oraz w pozostałych jednostkach. Udziały i akcje
w jednostkach zależnych ujmowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według ceny nabycia pomniejszonej
o odpis z tytułu utraty wartości wykonane zgodnie z MSR 36 Utrata wartości.
Nota 13.1. Udziały i akcje
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Udziały i akcje w jednostkach zależnych
5 711 623
5 699 604
Udziały i akcje w pozostałych jednostkach
7 999
10 569
5 719 622
5 710 173
Przypadające na:
Długoterminowe
5 719 622
5 710 173
5 719 622
5 710 173
Zestawienie zmian w udziałach i akcjach
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Stan na początek okresu
5 710 173
5 706 230
Zwiększenia, w tym:
12 170
3 943
Zwiększenia z tytułu nabycia – wkład gotówkowy
12 018
-
Aktualizacja udziałów/akcji do wartości godziwej
-
3 943
Zmniejszenia, w tym:(-)
(2 721)
-
Zmniejszenia z tytułu wyceny do wartości godziwej
(2 569)
-
Stan na koniec okresu
5 719 622
5 710 173
Udziały i akcje w pozostałych jednostkach
Udziały i akcje w pozostałych jednostkach wyceniane są w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Spółka przyjęła do zastosowania ten wariant prezentacji, ze względu na specyfikę tych jednostek oraz wielkość
posiadanych udziałów.
Główną pozycję stanowią udziały w spółce Tarnowskie Wodociągi sp. z o.o., których wartość bilansowa na dzień
31 grudnia 2022 roku wynosiła 7 838 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 10 407 tys. zł).
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 52 z 108
Udziały i akcje w jednostkach zależnych
Nazwa jednostki
Kraj
Procent posiadanych udziałów, akcji
w kapitale podstawowym
Wartość bilansowa udziałów/akcji
31 grudnia 2022
31 grudnia 2021
31 grudnia 2022
31 grudnia 2021
Grupa Azoty ATT POLYMERS
Niemcy
100,00%
100,00%
16 057
16 057
COMPO EXPERT
Niemcy
100,00%
100,00%
1 000 535
1 000 535
Grupa Azoty COMPOUNDING
Polska
100,00%
100,00%
66 494
66 494
Grupa Azoty SIARKOPOL
Polska
99,56%
99,56%
334 243
334 224
Grupa Azoty PUŁAWY
Polska
95,98%
95,98%
2 496 673
2 496 673
Grupa Azoty KĘDZIERZYN
Polska
93,48%
93,48%
350 090
350 090
Grupa Azoty PKCH
Polska
63,27%
63,27%
26 638
26 638
Grupa Azoty POLICE
Polska
62,86%
62,86%
860 475
860 475
Grupa Azoty KOLTAR
Polska
60,00%
60,00%
31 722
31 722
Grupa Azoty POLYOLEFINS
Polska
30,52%
30,52%
516 696
516 696
Grupa Azoty Energia Sp. z o.o.
Polska
100,00%
0,00%
12 000
-
5 711 623
5 699 604
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 53 z 108
Nota 13.2. Odpisy aktualizujące wartość udziałów/akcji
Wartość odpisów na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 76 181 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
76 333 tys. zł). Na wartość odpisów składają się odpisy utworzone na udziały i akcje w jednostkach zależnych
(Grupa Azoty SIARKOPOL w wysokości 75 004 tys. zł, Grupa Azoty KOLTAR Spółka z o.o. w wysokości 1 037 tys. zł)
oraz pozostałych jednostkach (w wysokości 140 tys. zł).
Na podstawie przeprowadzonych w wybranych spółkach zależnych testów na utratę wartości niefinansowych
aktywów trwałych dokonano odpowiedniej weryfikacji utraty wartości akcji i udziałów w tych podmiotach
posiadanych przez Spółkę. W wyniku tych prac nie stwierdzono konieczności dokonywania odpisów
aktualizujących wartość posiadanych akcji i udziałów w spółkach zależnych. Jednocześnie, wyniki testów w
odniesieniu do spółek Grupa Azoty SIARKOPOL oraz Grupa Azoty KOLTAR wskazują na niewielkie nadwyżki nad
aktualną wartością bilansową. Mając na uwadze znaczny poziom niepewności odnośnie kształtowania się przyszłej
sytuacji ekonomicznej tych podmiotów, także w kontekście sytuacji ekonomicznej kluczowych podmiotów Grupy
Kapitałowej Grupa Azoty, które stanowią dla Grupy Azoty SIARKOPOL oraz Grupy Azoty KOLTAR podstawowy
rynek sprzedaży produktów i usług, podjęto decyzję o niedokonywaniu rozwiązania ujętych odpisów
aktualizujących wartość akcji i udziałów w tych podmiotach.
Nota 13.3. Pozostałe aktywa finansowe
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Pożyczki
1 227 709
1 225 113
Pozostałe
69 104
52 067
1 296 813
1 277 180
Przypadające na:
Długoterminowe
1 155 408
1 090 218
Krótkoterminowe
141 405
186 962
1 296 813
1 277 180
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku pozostałe aktywa finansowe obejmują głównie pożyczki udzielane przez
Spółkę na rzecz podmiotów zależnych oraz wycenę opcji kupna akcji Grupy Azoty POLYOLEFINS w wysokości
69 104 tys. zł. Szczegółowy opis tego instrumentu finansowego zamieszczono w Nocie 27.6.
Istotne warunki pożyczek udzielonych na podstawie Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe z dnia 28 kwietnia
2015 roku, wraz z późniejszymi zmianami (w tym koszt finansowania, okres spłaty oraz istotne kowenanty) oraz
Umowy Pożyczki dla COMPO EXPERT, są zharmonizowane. Spłata rat i odsetek w ramach tych pożyczek jest
realizowana terminowo.
W związku Umową Kredytów Spółka oraz spółka zależna Grupa Azoty POLICE zawarły w 2020 roku:
ze spółką Grupa Azoty POLYOLEFINS, a także Bankiem Polska Kasa Opieki S.A. (działającym jako agent kredytu
oraz agent zabezpieczenia) umowę gwarancji udzielenia pożyczki wspierającej (w formule pożyczki
podporządkowanej) w kwocie do 105 mln EUR, której głównym celem jest pokrycie potencjalnego deficytu
płynnościowego, przekroczonych kosztów budowlanych, kosztów operacyjnych oraz obsługi długu w okresie
operacyjnym,
z Bankiem Pekao S.A. (jako cesjonariuszem, pełniącym funkcję agenta ds. zabezpieczeń w Konsorcjum
Banków), umowy przelewu praw z:
umów pożyczek udzielonych Grupie Azoty POLYOLEFINS przez Spółkę do kwoty 439 271 tys. zł (wg stanu
na dzień 31 grudnia 2022 roku po kapitalizacji) i przez spółkę zależną Grupa Azoty POLICE do kwoty
495 348 tys. zł (wg stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku po kapitalizacji) oraz z weksli własnych
wystawionych przez Grupę Azoty POLYOLEFINS na rzecz Spółki i Grupy Azoty POLICE na zabezpieczenie
w/w umów pożyczek,
umowy gwarancji udzielenia pożyczki wspierającej do kwoty 105 mln EUR oraz z weksli własnych
wystawionych przez Grupę Azoty POLYOLEFINS na rzecz Spółki i spółki zależnej Grupa Azoty POLICE na
zabezpieczenie tej Umowy gwarancji udzielenia pożyczki wspierającej, łącznie na zabezpieczenie długu
równoległego z Umowy Pomiędzy Wierzycielami, zawartej w związku z Umową Kredytów pomiędzy
Konsorcjum Banków a Grupą Azoty POLYOLEFINS dnia 30 maja 2020 roku i obejmującą kredyty terminowe
do kwot 487 800 tys. EUR i 537 700 tys. USD, kredyt odnawialny do kwoty 180 mln USD oraz kredyt VAT
do kwoty 150 mln zł.
W 2022 roku oraz do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji nie wystąpiły okoliczności do
żądania wypłaty z gwarancji udzielenia pożyczki lub do wykonania uprawnień z w/w umowy przelewu praw.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 54 z 108
Zapadalność pożyczek oraz struktura walutowa
Na dzień 31 grudnia 2022 roku
Pożyczkobiorca
Waluta
pożyczki
Stopa procentowa
Wartość pożyczki
na dzień
bilansowy
do roku
1-2 lat
2-5 lat
>5 lat
Grupa Azoty KĘDZIERZYN
PLN
Wibor 1M + marża
182 001
71 452
53 075
55 164
2 310
Grupa Azoty POLICE
PLN
Wibor 1M + marża
24 000
12 000
12 000
-
-
Grupa Azoty POLICE
PLN
Wibor 3M + marża
387 407
17 078
110 686
259 643
-
Grupa Azoty POLYOLEFINS
PLN
Wibor 6M + marża
433 970
-
-
-
433 970
COMPO EXPERT
EUR
Euribor1M + marża
200 331
40 875
40 645
118 811
-
1 227 709
141 405
216 406
433 618
436 280
Na dzień 31 grudnia 2021 roku
Pożyczkobiorca
Waluta
pożyczki
Stopa procentowa
Wartość pożyczki
na dzień
bilansowy
do roku
1-2 lat
2-5 lat
>5 lat
Grupa Azoty KĘDZIERZYN
PLN
Wibor 1M + marża
246 679
64 413
71 717
98 999
11 550
Grupa Azoty POLICE
PLN
Wibor 1M + marża
36 000
12 000
12 000
12 000
-
Grupa Azoty POLICE
PLN
Wibor 3M + marża
327 548
69 842
70 392
187 314
-
Grupa Azoty POLYOLEFINS
PLN
Wibor 6M + marża
379 139
-
-
-
379 139
COMPO EXPERT
EUR
Euribor1M + marża
235 747
39 506
39 861
156 380
-
1 225 113
185 761
193 970
454 693
390 689
Wpływ zmiany ryzyka kredytowego w okresie sprawozdawczym na wartość szacowanej straty
na dzień 31 grudnia 2022 roku
Wartość pożyczek na
01.01.2022
Wartość pożyczek na
31.12.2022
Wartość szacowanej
straty kredytowej na
31.12.2022
Wartość pożyczek po
uwzględnieniu
szacowanej straty na
31.12.2022
Szacowane w okresie do 12 miesięcy, w tym:
1 225 113
1 229 586
(1 877)
1 227 709
BBB/BB
1 225 113
1 229 586
(1 877)
1 227 709
na dzień 31 grudnia 2021 roku
Wartość pożyczek na
01.01.2021
Wartość pożyczek na
31.12.2021
Wartość szacowanej
straty kredytowej na
31.12.2021
Wartość pożyczek po
uwzględnieniu
szacowanej straty na
31.12.2021
Szacowane w okresie do 12 miesięcy, w tym:
1 321 478
1 226 995
(1 882)
1 225 113
BBB/BB
1 321 478
1 226 995
(1 882)
1 225 113
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 55 z 108
Nota 14. Zapasy
Wybrane Zasady Rachunkowości
Zapasy są to aktywa przeznaczone do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, będące w trakcie
produkcji przeznaczonej na sprzedaż lub materiały i surowce zużywane w procesie produkcyjnym lub w trakcie
świadczenia usług.
Składniki zapasów są wyceniane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia nie wyższych jednak od ich wartości
netto możliwych do uzyskania na dzień bilansowy. Wartość rozchodu zapasów ustala się z zastosowaniem metody
średniej ważonej.
Cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu bez podlegających
odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona
o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem
i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzania do obrotu, łącznie
z kosztami transportu, załadunku, wyładunku, a obniżona o rabaty, upusty i inne podobne zmniejszenia
i odzyski. Wyroby gotowe, półprodukty i produkcja w toku wyceniane są według kosztu wytworzenia
obejmującego uzasadnioną część stałych kosztów pośrednich produkcji, wyliczoną przy założeniu normalnego
wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.
Odpisy aktualizujące wartość zapasów ujmowane są w rachunku zysków i strat w pozycji koszty
wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów. Natomiast odwrócenie odpisu
aktualizującego wartość zapasów ujmowane jest jako zmniejszenie kosztu własnego sprzedaży.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Produkty gotowe
220 773
144 750
Półprodukty, produkcja w toku
84 917
51 749
Materiały
191 643
135 706
Zapasy ogółem
497 333
332 205
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Odpisy wartości zapasów ujęte jako koszt w okresie
91 285
28 681
Odpisy wartości zapasów wykorzystanie/rozwiązanie w okresie
(27 230)
(24 552)
64 055
4 129
Wartość zapasów ujęta jako koszt w okresie
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Zużycie materiałów i energii
3 022 301
1 782 815
Zmiana stanu produktów(+/-)
(108 925)
(115 343)
2 913 376
1 667 472
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Wartość odpisów aktualizujących
76 928
12 873
Wzrost poziomu zapasów związany jest przede wszystkim ze wzrostem cen głównych surowców wpływających na
wzrost kosztów produkcji.
Obserwowane od początku 2023 roku spadki cen sprzedaży produktów, które w odniesieniu do części asortymentu
kształtują się poniżej poziomu kosztów wytworzenia, spowodowały konieczność rozpoznania odpisów
aktualizujących wartość zapasów, co wpłynęło na wzrost odpisów wartości zapasów. Dokonane odpisy
aktualizujące mają charakter niepieniężny i nie mają wpływu na sytuację płynnościową Spółki. Odpisy te
pomniejszą wysokość wyników EBIT i EBITDA.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 56 z 108
Nota 15. Prawa majątkowe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Prawa majątkowe obejmują prawa do emisji CO
2
oraz świadectwa pochodzenia energii.
Otrzymane nieodpłatnie prawa do emisji oraz prawa otrzymane w ramach realizacji zadań KPI ujmowane są
początkowo jako prawa majątkowe w korespondencji z przychodami przyszłych okresów (dotacja według MSR
20) w wartości godziwej ustalonej na dzień ich zarejestrowania.
Zakupione prawa do emisji są ujmowane według ceny nabycia.
Rezerwa wynikająca z emisji wyceniana jest jako iloczyn (i) liczby praw niezbędnych do umorzenia w związku
z dokonaną w okresie sprawozdawczym emisją oraz (ii) jednostkowych kosztów praw do emisji ustalonych według
następujących zasad:
w pierwszej kolejności – przez wykorzystanie otrzymanych lub należnych nieodpłatnych praw do emisji -
jednostkowy koszt tych uprawnień obliczany jest według metody średniej ważonej łącznej puli otrzymanych
i należnych nieodpłatnych praw do emisji (koszyk uprawnień otrzymanych nieodpłatnie);
w drugiej kolejności – przez wykorzystanie zakupionych lub zakontraktowanych na podstawie zawartych
przed dniem bilansowym kontraktów terminowych zabezpieczających nabycie praw do emisji za okres
objęty sprawozdaniem, z których dostawa praw nastąpi przed upływem terminu ich umorzenia w KOBIZE -
jednostkowy koszt uprawnień obliczany jest według metody średniej ważonej praw nabytych
i zakontraktowanych (koszyk uprawnień nabytych);
w trzeciej kolejności – jeśli emisja za okres sprawozdawczy nie została pokryta w ramach otrzymanych lub
należnych uprawnień nieodpłatnych, ani w ramach posiadanych lub zakontraktowanych uprawnień nabytych
– jednostkowy koszt brakujących uprawnień wycenia się według wartości rynkowej na dany dzień bilansowy.
Rozliczenie dotacji z tytułu otrzymanych nieodpłatnie praw do emisji ujmuje się jako pomniejszenie kosztu
własnego sprzedaży (podatków i opłat) w proporcji zrealizowanej emisji CO
2
w okresie sprawozdawczym do
planowanej emisji rocznej. Rozliczenie dotacji z tytułu praw otrzymanych w ramach realizacji zadań KPI ujmuje
się jako pozostałe przychody operacyjne przez okres amortyzacji aktywów nabytych w ramach realizacji zadań
KPI.
Uprawnienia do emisji podlegają umorzeniu w ciężar wartości utworzonego zobowiązania w momencie
umorzenia uprawnień do emisji za poprzedni rok w odpowiednim rejestrze. Ilości przyznane w ramach KPI mogą
być wykorzystywane do fizycznego umorzenia uprawnień za dany rok.
Świadectwa pochodzenia energii przyznane Spółce z tytułu produkcji energii elektrycznej w kogeneracji
ujmowane są w miarę nabywania uprawnień jako prawa majątkowe i zmniejszenie kosztów produkcji
wytwarzanej energii. Zakupione świadectwa pochodzenia energii są ujmowane według ceny nabycia.
Zobowiązania do umorzenia świadectw wynikające ze sprzedaży energii, prezentowane w ramach pozostałych
zobowiązań, są ujmowane jako koszty wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów
(podatki i opłaty) i wyceniane na podstawie jednostkowego kosztu świadectw posiadanych przez Spółkę lub
odpowiedniej opłaty zastępczej.
Świadectwa podlegają umorzeniu w ciężar wartości utworzonego zobowiązania w momencie złożenia wniosku
do URE o ich umorzenie.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Prawa do emisji CO
2
223 901
202 553
Świadectwa pochodzenia energii
1 824
522
Prawa majątkowe ogółem
225 725
203 075
Nota 15.1. Prawa do emisji CO
2
Posiadane prawa do emisji CO
2
(ilość jednostek)
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Stan praw na początek okresu (jednostki posiadane)
759 207
665 205
Przyznane
510 685
511 921
Zakupione
369 668
497 985
Rozliczone
(875 183)
(915 904)
Stan praw na koniec okresu (jednostki posiadane)
764 377
759 207
Emisja w okresie sprawozdawczym
846 983
871 291
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka posiadała zabezpieczoną całą wymaganą do rozliczenia ilość jednostek
uprawnień emisji CO
2
za 2022 rok obejmującą uprawnienia otrzymane nieodpłatnie, nabyte oraz planowane do
nabycia na podstawie transakcji terminowych z dostawą po dniu bilansowym, lecz przed dniem rozliczenia emisji.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 57 z 108
Nota 16. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Należności z tytułu dostaw i usług to niebędące instrumentami pochodnymi aktywa finansowe, nienotowane na
aktywnym rynku, o określonej wysokości płatności. Początkowo ujmuje się je według wartości godziwej. Po
początkowym ujęciu wycenia się je według zamortyzowanego kosztu, przy użyciu efektywnej stopy procentowej,
pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości.
W przypadku należności o terminie wymagalności nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, gdy różnica
pomiędzy wartością według zamortyzowanego kosztu i wartością w kwocie wymaganej zapłaty nie jest istotna,
należności wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Należności z tytułu dostaw i usług - podmioty powiązane
186 933
261 440
Należności z tytułu dostaw i usług - pozostałe podmioty
113 660
76 831
Należności budżetowe oprócz podatku dochodowego
79 715
104 979
Zaliczki na dostawy rzeczowych aktywów trwałych - podmioty
powiązane
28 848
22 333
Zaliczki na dostawy rzeczowych aktywów trwałych - podmioty
pozostałe
341
3 066
Zaliczki na dostawy materiałów, towarów i usług
1 579
968
Rozliczenia międzyokresowe kosztów
4 827
2 613
Pozostałe należności
1 147
2 163
Należności z tytułu rekompensat energetycznych
11 307
8 064
428 357
482 457
Przypadające na:
Długoterminowe
29 189
25 399
Krótkoterminowe
399 168
457 058
428 357
482 457
Wartość brutto
należności z tytułu
dostaw i usług
Oczekiwana
strata
kredytowa
Oczekiwana
strata
kredytowa w %
Wartość
netto
należności
2022.12
2022.12
2022.12
2022.12
Nieprzeterminowane
295 730
(1 155)
0,39
294 575
Przeterminowane do 180 dni
6 420
(409)
6,37
6 011
Przeterminowane od 181-360 dni
15
(9)
60,00
6
Przeterminowane powyżej 360 dni
1 776
(1 775)
99,94
1
303 941
(3 348)
1,10
300 593
Wartość brutto
należności z tytułu
dostaw i usług
Oczekiwana
strata
kredytowa
Oczekiwana
strata
kredytowa w %
Wartość
netto
należności
2021.12
2021.12
2021.12
2021.12
Nieprzeterminowane
333 987
(12)
0,00%
333 975
Przeterminowane do 180 dni
4 302
(13)
0,30%
4 289
Przeterminowane od 181-360 dni
7
(2)
28,57%
5
Przeterminowane powyżej 360 dni
3 070
(3 068)
99,93%
2
341 366
(3 095)
0,91%
338 271
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka utworzyła w kwocie 1 626 tys. zł odpisy aktualizujące wartość należności
z tytułu dostaw i usług. Jednocześnie wartość tych odpisów została pomniejszona z tytułu ich wykorzystania
w kwocie 1 262 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka nie tworzyła oraz nie rozwiązywała istotnych
odpisów aktualizujących wartość należności z tytułu dostaw i usług.
Zmiany wartości odpisów aktualizujących wartość należności z tytułu dostaw i usług zostały ujęte w kosztach
sprzedaży (utworzenie, rozwiązanie) oraz jako pozostałe koszty rodzajowe. Zmiany wartości odpisów
aktualizujących na należności pozostałe i z tytułu dzierżawy zostały ujęte w rachunku zysków i strat w pozycji
pozostałe przychody i koszty operacyjne (należność główna) oraz przychody i koszty finansowe (odsetki).
Średni okres spłaty należności handlowych związany z normalnym tokiem sprzedaży wynosi 35 dni.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 58 z 108
Na dzień 31 grudnia 2022 roku możliwe do wykupu lub faktoringu były należności o wartości 175 428 tys. zł (na
dzień 31 grudnia 2021 roku 239 224 tys. zł).
Struktura walutowa należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
PLN
270 454
257 988
EUR w przeliczeniu na PLN
157 869
223 745
USD w przeliczeniu na PLN
34
100
Pozostałe
-
624
428 357
482 457
Przypadające na:
Długoterminowe
29 189
25 399
Krótkoterminowe
399 168
457 058
428 357
482 457
Nota 16.1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Ubezpieczenia
1 548
1 340
Prenumeraty
89
63
Reklama
80
72
Pozostałe
3 110
1 138
4 827
2 613
Przypadające na:
Krótkoterminowe
4 827
2 613
4 827
2 613
Wzrost pozostałych rozliczeń międzyokresowych kosztów związany jest głównie z dokonanymi operacjami
finansowymi dotyczącymi inwestycji w projekty kapitałowe w kwocie 1 430 tys. zł (w 2021 roku: 0 zł).
Nota 17. Środki pieniężne
Wybrane Zasady Rachunkowości
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują środki pieniężne w kasie, depozyty bankowe na żądanie
o początkowym okresie zapadalności do trzech miesięcy. Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
wykazane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i ich
ekwiwalentów.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Środki pieniężne w kasie
58
31
Środki pieniężne na rachunkach bankowych (PLN)
33 572
8 114
Środki pieniężne na rachunkach walutowych
(po przeliczeniu na PLN)
128 801
35 315
Lokaty bankowe terminowe do 3 miesięcy
743 693
1 675 266
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych w ramach
cash poolingu
435 564
97 690
1 341 688
1 816 416
Środki pieniężne, wartości wykazywane w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej
1 341 688
1 816 416
Środki pieniężne, wartości wykazywane w sprawozdaniu
z przepływów pieniężnych
1 341 688
1 816 416
Zarówno na dzień 31 grudnia 2022 roku, jak i 31 grudnia 2021 roku Spółka nie posiadała środków pieniężnych
podlegających ograniczeniu w dysponowaniu.
Wysokość środków na rachunku VAT – Split Payment na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi: 521 tys. zł (na dzień
31 grudnia 2021 roku: 647 tys. zł).
Spółka wraz z pozostałymi spółkami z Grupy Kapitałowej Grupa Azoty posiada zawartą z bankiem PKO BP umowę
cash poolingu rzeczywistego (CPR), ze strukturami w PLN, EUR i USD na okres od 30 września 2022 roku do
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 59 z 108
30 września 2025 roku. Usługi cash poolingu rzeczywistego służą optymalizacji przepływów finansowych,
pozwalając efektywnie zarządzać globalnymi limitami płynności w PLN, EUR oraz USD i dokonywać ich elastycznej
alokacji w Grupie, a tym samym zapewnieniu bezpieczeństwa finansowego poszczególnych spółek Grupy, przy
równoczesnej optymalizacji przychodów i kosztów odsetkowych. Spółka pełni rolę agenta koordynującego usługi
cash poolingu w Grupie, co oznacza, że poszczególne spółki Grupy rozliczają swoje pozycje ze Spółką, a Spółka
rozlicza się z PKO BP.
Spółka prezentuje środki przekazane spółkom z Grupy uczestniczącym w usługach cash poolingu rzeczywistego
w PLN, EUR i USD w pozycji „Pozostałe środki pieniężne i ich ekwiwalenty” (dodatnie saldo), natomiast środki
otrzymane przez Spółkę od pozostałych spółek Grupy są prezentowane w pozycji „Pożyczki krótkoterminowe”
(ujemne saldo) prezentowane w Nocie 19, Nocie 21 oraz w Nocie 31.
Pozostała nadwyżka środków pieniężnych, może być ponadto lokowana przez Spółkę na terminowych lokatach
bankowych o zapadalności do 3 miesięcy.
Nota 18. Kapitał własny
Wybrane Zasady Rachunkowości
Kapitały własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na ich rodzaje i według zasad określonych
przepisami prawa i postanowieniami statutu Spółki.
Kapitał zakładowy Spółki wykazuje się w wysokości określonej w wartości nominalnej wyemitowanych akcji.
Koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spółki akcyjnej lub podwyższeniu kapitału zakładowego,
zmniejszają kapitał z emisji akcji powyżej wartości nominalnej.
Kwoty powstałe z podziału zysku, niepodzielony wynik z lat ubiegłych oraz wynik roku bieżącego prezentowane
są w sprawozdaniu finansowym jako zyski zatrzymane.
Nota 18.1. Kapitał zakładowy
Wartość kapitału zakładowego
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Wartość nominalna akcji AA
120 000
120 000
Wartość nominalna emisji akcji B
75 582
75 582
Wartość nominalna emisji akcji C
124 995
124 995
Wartość nominalna emisji akcji D
175 400
175 400
495 977
495 977
Liczba akcji
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Ilość akcji na początek okresu (szt.)
99 195 484
99 195 484
Ilość akcji na koniec okresu (szt.)
99 195 484
99 195 484
Wartości nominalna 1 akcji (zł/akcję)
5
5
Wszystkie wyemitowane akcje zostały w pełni opłacone. Posiadacze akcji zwykłych są uprawnieni do otrzymywania
uchwalonych dywidend oraz mają prawo do jednego głosu na akcję podczas Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.
Wszystkie akcje uprawniają w jednakowym stopniu do majątku Spółki w przypadku podziału majątku.
Ograniczenie prawa głosu
Tak długo, jak Skarb Państwa lub podmioty zależne od Skarbu Państwa są właścicielami akcji Spółki
uprawniających do co najmniej jednej piątej ogólnej liczby głosów istniejących w Spółce, prawo głosu innych
akcjonariuszy Spółki zostaje ograniczone w ten sposób, że żaden z nich nie może wykonywać na Walnym
Zgromadzeniu więcej niż jednej piątej ogólnej liczby głosów istniejących w Spółce w dniu odbywania Walnego
Zgromadzenia.
Nota 18.2. Kapitał z emisji akcji powyżej wartość nominalną
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Emisja akcji
2 445 409
2 445 409
Koszty emisji(-)
(30 713)
(30 713)
Podatek dochodowy(+/-)
3 574
3 574
2 418 270
2 418 270
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 60 z 108
Nota 18.3. Kapitał z wyceny transakcji zabezpieczających
Kapitał z wyceny transakcji zabezpieczających zawiera efektywną część skumulowanych zmian wartości
instrumentów zabezpieczających, którymi są kredyty zaciągnięte w EUR, wyznaczone jako instrument do
zabezpieczenia przepływów pieniężnych wynikających z przychodów ze sprzedaży w tej walucie. Ujęte w tym
kapitale skumulowane zmiany wartości instrumentów zabezpieczających zostaną ujęte w rachunku zysków i strat
w momencie, w którym wystąpią zabezpieczane przepływy pieniężne.
Nota 18.4. Dywidenda
W 2022 roku Spółka nie wypłacała dywidendy. Zysk netto za rok 2021 w całości został przekazany na kapitał
zapasowy. W 2021 roku Spółka również nie wypłacała dywidendy.
Nota 19. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
Wybrane Zasady Rachunkowości
W momencie początkowego ujęcia kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne są ujmowane w wartości
godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki.
Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki są wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy
zastosowaniu efektywnej stopy procentowej.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Kredyty
2 853 697
3 357 864
Pożyczki
1 683 971
1 749 843
4 537 668
5 107 707
Przypadające na:
Długoterminowe
2 291 834
2 810 252
Krótkoterminowe
2 245 834
2 297 455
4 537 668
5 107 707
W ramach scentralizowanego modelu finansowania Spółka posiada zawartą z bankami PKO BP S.A. („PKO BP”),
BGK, Santander Bank Polska S.A. („Santander”), CaixaBank S.A. oraz ING Bank Śląski S.A. („ING”) konsorcjalną
Umowę Kredytu z łącznym limitem do kwoty 2 721 mln zł (po spłacie 279 mln zł transz kredytu terminowego)
z okresem spłaty do czerwca 2025 roku, która służy finansowaniu programów inwestycyjnych oraz pozostałych
celów określonych w długoterminowej strategii Grupy Azoty.
Spółka posiada również długoterminowe umowy kredytowe w łącznej kwocie pozostałej do spłaty 1 229 mln zł,
w tym:
z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym („EBI”) w kwocie 45 mln EUR oraz z Europejskim Bankiem Odbudowy
i Rozwoju („EBOIR”) w kwocie 58 mln zł, które były zawarte w 2015 roku na okres 10 lat oraz
z EBI w kwocie 119 mln EUR i z EBOIR w kwocie 400 mln zł - które były zawarte w 2018 roku na okres 10 lat,
które stanowią uzupełnienie pakietu finansowania korporacyjnego do łącznej kwoty 3 950 mln zł.
Spółka wraz z Grupą Azoty PUŁAWY, Grupą Azoty POLICE, Grupą Azoty KĘDZIERZYN i pozostałymi wybranymi
spółkami z Grupy, posiada ponadto zawartą umowę kredytu w formie Limitu Kredytu Wielocelowego („LKW”)
z PKO BP w kwocie 1.000 mln zł (i jego równowartość w EUR lub w USD), obowiązujący do 30 września 2025 roku,
w ramach której Grupa Azoty S.A. posiada wg stanu na 31 grudnia 2022 roku udostępniony limit na kredyt
obrotowy odnawialny, gwarancje i akredytywy oraz na kredyt w rachunku bieżącym do łącznej kwoty 875 mln zł,
a pozostałe spółki z Grupy posiadają udostępnione limity na kredyt obrotowy odnawialny, gwarancje i akredytywy
do łącznej kwoty 225 mln zł. Umowa LKW jest powiązane ze strukturami cash poolingu spółek z Grupy Kapitałowej
Grupa Azoty w tych walutach.
Istotne kowenanty, warunki i sposób zabezpieczenia kredytów zawartych z EBI i EBOIR oraz parasolowych umów
KRB i LKW zawartych z PKO BP, są zharmonizowane z konsorcjalną Umową Kredytu. Dodatkowe informacje
dotyczące kowenantów zostały przedstawione w Nocie 27.3.2.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka dysponowała wolnymi limitami kredytowymi wynikającymi z wyżej
wymienionych umów w wysokości około 2 090 mln zł.
Informacje na temat otrzymanych pożyczek zostały przedstawione w Nocie 31.
Ponadto Spółka wraz ze Spółkami Kluczowymi oraz innymi spółkami z Grupy posiada zawartą z BNP Paribas Bank
Polska S.A. umowę wielocelowej linii kredytowej premium z limitem w wysokości 240 mln zł, na okres do
29 grudnia 2023 roku, z przeznaczeniem na otwieranie i obsługę gwarancji oraz akredytyw.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 61 z 108
Stan umów Grupy Azoty S.A. oraz zapadalność kredytów i pożyczek na 31 grudnia 2022 roku
Tytuł kredytu lub pożyczki
Waluta
Stopa
procentowa
Wartość kredytu
na dzień
bilansowy
w walucie
Wartość kredytu
na dzień
bilansowy
w PLN
do roku
1-2 lat
2-5 lat
>5 lat
Konsorcjalny Kredyt
PLN
zmienna
-
297
297
-
-
-
Konsorcjalny Kredyt
EUR
zmienna
83 178
386 539
56
-
386 483
-
Konsorcjalny Kredyt Terminowy
PLN
zmienna
1 227 372
285 989
277 440
663 943
-
Kredyt w rachunku bieżącym w PKO BP S.A.
PLN
zmienna
1 163
1 163
-
-
-
Kredyt terminowy EBI
EUR
stała
45 405
212 888
85 144
85 158
42 586
-
Kredyt terminowy w EBOiR
PLN
zmienna
-
57 790
23 193
23 062
11 535
-
Kredyt terminowy w EBI II
EUR
stała
119 272
559 162
90 435
89 172
274 819
104 736
Kredyt terminowy w EBOiR II
PLN
zmienna
-
408 486
75 586
66 511
199 739
66 650
Zobowiązania w cash poolingu
PLN
zmienna
-
1 541 144
1 541 144
-
-
-
Zobowiązania w cash poolingu
EUR
zmienna
23 200
108 806
108 806
-
-
-
Zobowiązania w cash poolingu
USD
zmienna
7 729
34 021
34 021
-
-
-
4 537 668
2 245 834
541 343
1 579 105
171 386
Stan umów Grupy Azoty S.A. oraz zapadalność kredytów i pożyczek na 31 grudnia 2021 roku
Tytuł kredytu lub pożyczki
Waluta
Stopa
procentowa
Wartość kredytu
na dzień
bilansowy
w walucie
Wartość kredytu
na dzień
bilansowy
w PLN
do roku
1-2 lat
2-5 lat
>5 lat
Konsorcjalny Kredyt
PLN
Zmienna
-
238
238
-
-
-
Konsorcjalny Kredyt
EUR
Zmienna
83 178
377 509
-
-
377 509
-
Konsorcjalny Kredyt Terminowy
PLN
Zmienna
-
1 499 148
280 771
276 994
941 383
-
Kredyt w rachunku bieżącym w PKO BP
PLN
Zmienna
-
2 600
2 600
-
-
-
Kredyt terminowy EBI
EUR
Stała
63 567
292 264
83 484
83 500
125 280
-
Kredyt terminowy w EBOiR
PLN
Zmienna
-
80 779
23 132
23 050
34 597
-
Kredyt terminowy w EBI II
EUR
Stała
138 656
637 447
88 882
87 411
269 534
191 620
Kredyt terminowy w EBOiR II
PLN
Zmienna
-
467 880
68 506
66 476
199 634
133 264
Zobowiązania w cash poolingu
PLN
Zmienna
-
1 336 550
1 336 550
-
-
-
Zobowiązania w cash poolingu
EUR
Zmienna
87 980
404 654
404 654
-
-
-
Zobowiązania w cash poolingu
USD
Zmienna
2 128
8 638
8 638
-
-
-
5 107 707
2 297 455
537 431
1 947 937
324 884
Wartość w PLN zawiera korektę z tytułu wyceny kredytów wg skorygowanej ceny nabycia, tj. wraz z ujęciem rozliczenia w czasie prowizji zapłaconej przy zaciągnięciu
kredytu.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 62 z 108
Zabezpieczenia kredytów i pożyczek
Pakiet umów o finansowanie korporacyjne Grupy jest zabezpieczony w formie zharmonizowanych ze sobą
poręczeń i gwarancji udzielonych przez kluczowe spółki zależne, tj. Grupa Azoty PUŁAWY, Grupa Azoty POLICE
oraz Grupa Azoty KĘDZIERZYN. Każda z wyżej wymienionych spółek zależnych udzieliła poręczeń/gwarancji do
wysokości 1/3 ze 120% kwoty poszczególnych umów kredytowych, w tym:
konsorcjalnego Kredytu Odnawialnego w kwocie 3 000 mln zł (łączne poręczenia do kwoty 3 600 mln zł),
umowa kredytu z EBI w kwocie 550 mln zł (łączne gwarancje do kwoty 660 mln zł),
umowa kredytu z EBI w kwocie 145 mln EUR (łączne gwarancje do kwoty 174 mln EUR),
umowa kredytu z EBOIR w kwocie 150 mln zł (łączne gwarancje do kwoty 180 mln zł),
umowa kredytu z EBOIR w kwocie 500 mln zł (łączne gwarancje do kwoty 600 mln zł).
Nota 20. Zobowiązania z tytułu leasingu
Wybrane Zasady Rachunkowości
Początkowa wycena
W dacie rozpoczęcia leasingu Spółka wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu w wysokości wartości bieżącej opłat
leasingowych pozostających do zapłaty. Opłaty leasingowe dyskontuje się z zastosowaniem stopy procentowej
leasingu, jeżeli stopę tę można ustalić na podstawie umowy.
W przeciwnym razie Spółka stosuje swoją krańcową stopę procentową.
Stopa procentowa leasingu - to stopa procentowa, która powoduje, że wartość bieżąca opłat leasingowych oraz
wartości końcowej równa się sumie wartości godziwej bazowego składnika aktywów oraz wszelkich początkowych
kosztów bezpośrednich poniesionych przez leasingobiorcę.
Krańcowa stopa procentowa leasingobiorcy – to stopa procentowa, jaką leasingobiorca musiałby zapłacić, aby
na podobny okres i przy podobnych zabezpieczeniach pożyczyć środki niezbędne do zakupu składnika aktywów
o podobnej wartości, jak składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania w podobnym środowisku
gospodarczym.
Późniejsza wycena
Po dacie rozpoczęcia leasingu Spółka wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu poprzez:
zwiększenie wartości bilansowej w celu odzwierciedlenia naliczenia odsetek od zobowiązania z tytułu
leasingu,
zmniejszenie wartości bilansowej w celu uwzględnienia zapłaconych opłat leasingowych oraz
zaktualizowanie wyceny wartości bilansowej w celu uwzględnienia wszelkiej ponownej oceny lub zmiany
leasingu, o której mowa poniżej, lub w celu uwzględnienia zaktualizowanych opłat leasingowych.
Ponowna ocena zobowiązania
Spółka aktualizuje wycenę zobowiązania z tytułu leasingu poprzez dyskontowanie zaktualizowanych opłat
leasingowych, stosując zaktualizowaną stopę dyskontową, jeżeli:
zaistnieje zmiana w odniesieniu do okresu leasingu – Spółka określa wówczas zaktualizowane opłaty
leasingowe na podstawie zaktualizowanego okresu leasingu lub
zaistnieje zmiana dotycząca oceny opcji kupna bazowego składnika aktywów – Spółka określa wówczas
zaktualizowane opłaty leasingowe w celu uwzględnienia zmiany w kwotach, które należy zapłacić w ramach
opcji kupna.
Spółka ponownie ocenia, czy można z wystarczającą pewnością założyć, że skorzysta z opcji przedłużenia
leasingu lub że nie skorzysta z opcji wypowiedzenia leasingu w przypadku wystąpienia znaczącego zdarzenia
albo znaczącej zmiany w okolicznościach:
które kontroluje oraz
które wpływają na to, że można z wystarczającą pewnością założyć, że Spółka skorzysta z opcji, która nie
została wcześniej uwzględniona w ustaleniach dotyczących okresu leasingu, lub że nie skorzysta z opcji,
która została wcześniej uwzględniona w tych ustaleniach.
Spółka aktualizuje okres leasingu, gdy zaszła zmiana dotycząca nieodwołalnego okresu leasingu, jeżeli np.:
skorzysta z opcji nieuwzględnionej wcześniej w ustaleniach dotyczących okresu leasingu,
nie skorzysta z opcji uwzględnionej wcześniej w ustaleniach dotyczących okresu leasingu,
wystąpi zdarzenie, wskutek którego na mocy umowy będzie zobowiązana skorzystać z opcji
nieuwzględnionej wcześniej w ustaleniach dotyczących okresu leasingu, lub
wystąpi zdarzenie, wskutek którego na mocy umowy nie będzie wolno jej skorzystać z opcji uwzględnionej
wcześniej w ustaleniach dotyczących okresu leasingu.
Spółka dokonuje aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu poprzez dyskontowanie zaktualizowanych
opłat leasingowych, przy niezmienionej stopie dyskontowej, gdy:
zaistnieje zmiana w kwocie, której zapłaty oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej –
Spółka ustala zaktualizowane opłaty leasingowe w celu uwzględnienia zmiany w kwotach, których zapłaty
oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej,
zaistnieje zmiana w przyszłych opłatach leasingowych wynikająca ze zmiany w indeksie lub stawce
stosowanej do ustalania tych opłat, wliczając w to na przykład zmianę w celu uwzględnienia zmian w
stawkach czynszów na wolnym rynku. Spółka dokonuje aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 63 z 108
w celu uwzględnienia zaktualizowanych opłat leasingowych tylko wtedy, gdy nastąpi zmiana przepływów
pieniężnych (tj., kiedy korekta opłat leasingowych wchodzi w życie). Leasingobiorca ustala zaktualizowane
opłaty leasingowe na pozostały do końca okres leasingu w oparciu o zaktualizowane opłaty umowne.
Kwota aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu ujmowana jest jako korekta składnika aktywów
z tytułu prawa do użytkowania. Jeżeli jednak wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu prawa do
użytkowania została zmniejszona do zera i ma miejsce dalsze zmniejszenie wyceny zobowiązania z tytułu
leasingu, leasingobiorca ujmuje pozostałą kwotę aktualizacji wyceny w wyniku.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Stan na początek okresu
38 102
44 631
Zwiększenia (nowe leasingi)
29 529
6 904
Odsetki
2 364
1 754
Płatności
(16 010)
(15 187)
53 985
38 102
Przypadające na:
Długoterminowe
39 308
30 522
Krótkoterminowe
14 677
7 580
53 985
38 102
Zobowiązania z tytułu leasingu obejmują głównie: prawo wieczystego użytkowania gruntów w kwocie
25 341 tys. zł. (na dzień 31 grudnia 2021 roku w kwocie 25 393 tys. zł). Pozostałe zobowiązania dotyczą dzierżawy
wagonów, sprzętu telekomunikacyjnego, lokalu oraz umów leasingu samochodów.
Nota 21. Pozostałe zobowiązania finansowe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Spółka korzysta z umów finansowych opartych o wykup wierzytelności przez stronę finansującą przed terminem
jej płatności:
faktoring niepełny (z regresem), wykup lub dyskonto wierzytelności z regresem - zabezpieczone cesją praw
do odszkodowania z polisy ubezpieczenia wierzytelności w ramach, których następuje wykup wierzytelności
(należności) przed terminem jej płatności w zamian za zapłatę prowizji i odsetek za okres od wykupu do
terminu płatności (lub do dnia zapłaty), a strona finansująca ma prawo zażądać zwrotu wypłaconej ceny na
podstawie zwrotnej cesji wykupionej wierzytelności w sytuacji, gdy dłużnik tej wierzytelności nie zapłaci
w terminie płatności lub w maksymalnej dopuszczalnej zwłoce po terminie płatności. Z uwagi na dokonaną
cesję praw do odszkodowania z polisy ubezpieczenia wykupionej wierzytelności (należności), strona
finansująca jest w pierwszej kolejności uprawniona do zaspokojenia się z tej polisy na wypadek braku
zapłaty przez dłużnika, bez wykonywania uprawnienia do zwrotnego regresu do Spółki. Wobec powyższego
na dzień wykupu wierzytelności (należności) Spółka dokonuje jej rozliczenia z kwotą uzyskaną od strony
finansującej z tytułu jej sprzedaży, natomiast od dnia wykupu wierzytelności do dnia w/w zapłaty kwota
uzyskana od strony finansującej jest ujawniana jako zobowiązanie warunkowe (pozabilansowe) z tytułu
faktoringu (dyskonta wierzytelności),
faktoring niepełny (z regresem), wykup lub dyskonto wierzytelności z regresem - niezabezpieczone cesją
praw do odszkodowania z polisy ubezpieczenia wierzytelności w ramach których następuje wykup
wierzytelności (należności) przed terminem jej płatności, w zamian za zapłatę prowizji i odsetek za okres
od wykupu do terminu płatności (lub do dnia zapłaty), a strona finansująca ma prawo zażądać zwrotu
wypłaconej ceny na podstawie zwrotnej cesji wykupionej wierzytelności, w sytuacji gdy dłużnik tej
wierzytelności nie zapłaci w terminie płatności lub w maksymalnej dopuszczalnej zwłoce po terminie
płatności. Wobec powyższego strona finansująca, w wypadku nieotrzymania zapłaty od dłużnika
wierzytelności, korzysta w pierwszej kolejności z uprawnienia do regresu zwrotnego wobec Spółki. Wobec
powyższego rozliczenie wierzytelności (należności) z kwotą uzyskaną z tytułu jej sprzedaży następuje
dopiero na dzień zapłaty przez dłużnika wierzytelności dokonanego na rachunek strony finansującej,
natomiast od dnia wykupu wierzytelności do dnia w/w zapłaty kwota uzyskana od strony finansującej jest
ujmowana jako inne zobowiązanie finansowe z tytułu faktoringu (dyskonta wierzytelności),
dodatkowo Spółka korzysta z faktoringu odwrotnego w postaci umów obsługi płatności opartych o spłatę
zobowiązań wobec dostawców przez stronę finansującą w terminie ich płatności, a następnie umowne
wydłużenie terminu płatności przejętego przez stronę finansującą zobowiązania, w zamian za zapłatę przez
Spółkę odsetek za okres finansowania pomiędzy pierwotnym a wydłużonym terminem płatności, w którym
następuje zapłata przez Spółkę w/w zobowiązań wraz naliczonymi odsetkami. Wobec powyższego, ze
względu na zmianę charakteru zobowiązania, w terminie spłaty tych zobowiązań wobec dostawców przez
instytucję finansującą Spółka dokonuje ich przeniesienia do pozycji pozostałych krótkoterminowych
zobowiązań finansowych, a następnie dokonuje ich rozliczenia w odroczonych terminach zapłaty na rzecz
w/w instytucji finansowej. Zobowiązania z tytułu faktoringu odwrotnego prezentowane są w pozostałych
zobowiązaniach finansowych. Zapłacone odsetki są ujmowane w kosztach finansowych. Spłata dokonywana
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 64 z 108
przez Spółkę na rzecz strony finansującej w odroczonym terminie płatności jest ujmowana jako wydatki na
pozostałą działalność finansową.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Zobowiązania z tytułu faktoringu odwrotnego
188 839
405 866
Wycena opcji sprzedaży akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS
14 348
16 354
Zobowiązania wobec Polskiej Fundacji Narodowej
12 492
16 980
215 679
439 200
Przypadające na:
Długoterminowe
23 340
29 834
Krótkoterminowe
192 339
409 366
215 679
439 200
Spółka ujmuje zobowiązania z tytułu faktoringu odwrotnego jako pozostałe zobowiązania finansowe ze względu
na zmianę ich charakteru ekonomicznego z chwilą otrzymania środków pieniężnych od instytucji finansowych
świadczących usługi faktoringu odwrotnego.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 65 z 108
Nota 22. Zmiana zobowiązań wynikających z działalności finansowej
31 grudnia 2022
Nota
1 stycznia 2022
Zmiany wynikające z
przepływów pieniężnych
z działalności finansowej
Skutki zmian
kursów
walutowych
Inne zmiany
31 grudnia 2022
Oprocentowane kredyty i pożyczki (długoterminowe)
19
2 810 252
(545 590)
27 225
(53)
2 291 834
Zobowiązania z tytułu leasingu (długoterminowe)
20
30 522
-
-
8 786
39 308
Oprocentowane kredyty i pożyczki (krótkoterminowe)
19
2 297 455
(67 571)
(897)
16 847
2 245 834
Zobowiązania z tytułu leasingu (krótkoterminowe)
20
7 580
(13 538)
-
20 635
14 677
Zobowiązania z tytułu faktoringu odwrotnego
21
405 866
(216 032)
(995)
-
188 839
Pochodne instrumenty finansowe
27.6
1 310
-
-
(1 310)
-
Pozostałe zobowiązania finansowe
21
33 334
(3 500)
-
(2 994)
26 840
Razem zobowiązania wynikające z działalności finansowej
5 586 319
(846 231)
25 333
41 911
4 807 332
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
19
5 107 707
(613 161)
26 328
16 794
4 537 668
Zobowiązania z tytułu leasingu
20
38 102
(13 538)
-
29 421
53 985
Pochodne instrumenty finansowe
27.6
1 310
-
-
(1 310)
-
Pozostałe zobowiązania finansowe
21
439 200
(219 532)
(995)
(2 994)
215 679
Zmniejszenie zobowiązań finansowych Spółki w 2022 roku wynika przede wszystkim z mniejszego wykorzystania faktoringu odwrotnego oraz obsługi rat kredytów terminowych
które przypadały do spłaty w 2022 roku.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 66 z 108
31 grudnia 2021
Nota
1 styczeń 2021
Zmiany wynikające z
przepływów pieniężnych
z działalności finansowej
Skutki zmian
kursów
walutowych
Inne zmiany
31 grudnia 2021
Oprocentowane kredyty i pożyczki (długoterminowe)
19
2 861 537
379 585
(36 220)
(394 650)
2 810 252
Zobowiązania z tytułu leasingu (długoterminowe)
20
31 134
-
-
(612)
30 522
Oprocentowane kredyty i pożyczki (krótkoterminowe)
19
1 199 668
703 061
(5 904)
400 630
2 297 455
Zobowiązania z tytułu leasingu (krótkoterminowe)
20
13 497
(13 433)
-
7 516
7 580
Zobowiązania z tytułu dyskonta wierzytelności
21
110 012
(107 297)
(2 715)
-
-
Zobowiązania z tytułu faktoringu odwrotnego
21
181 555
226 040
(1 729)
-
405 866
Pochodne instrumenty finansowe
27.6
1 810
-
-
(500)
1 310
Pozostałe zobowiązania finansowe
21
38 641
(3 500)
-
(1 807)
33 334
Razem zobowiązania wynikające z działalności finansowej
4 437 854
1 184 456
(46 568)
10 577
5 586 319
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
19
4 061 205
1 082 646
(42 124)
5 980
5 107 707
Zobowiązania z tytułu leasingu
20
44 631
(13 433)
-
6 904
38 102
Pochodne instrumenty finansowe
27.6
1 810
-
-
(500)
1 310
Pozostałe zobowiązania finansowe
21
330 208
115 243
(4 444)
(1 807)
439 200
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 67 z 108
Nota 23. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Wybrane Zasady Rachunkowości
Świadczenia pracownicze obejmują wszystkie formy świadczeń Spółki w zamian za pracę wykonywaną przez
pracowników. Są to zarówno świadczenia wypłacane w trakcie zatrudnienia jak i świadczenia wypłacane po
okresie zatrudnienia.
Programy określonych świadczeń – odprawy emerytalne i pośmiertne
Spółka zobowiązana jest na podstawie obowiązujących przepisów kodeksu pracy lub układu zbiorowego do
wypłaty odpraw emerytalnych i pośmiertnych.
Zobowiązanie Spółki wynikające z odpraw emerytalnych obliczane jest przez wykwalifikowanego aktuariusza
przy użyciu metody prognozowanych uprawnień jednostkowych, tj. przez oszacowanie wysokości przyszłego
wynagrodzenia pracownika w okresie, w którym pracownik osiągnie wiek emerytalny oraz poprzez oszacowanie
wysokości przyszłej odprawy emerytalnej. Zobowiązanie Spółki wynikające z odpraw pośmiertnych obliczane
jest przez wykwalifikowanego aktuariusza przez oszacowanie wysokości przyszłej odprawy pośmiertnej.
Odprawy te są dyskontowane do wartości bieżącej stopą ustaloną na podstawie rynkowej stopy zwrotu z obligacji
Skarbu Państwa na dzień bilansowy, które mają termin wykupu zbliżony do terminu realizacji zobowiązań Spółki.
Rotacja pracowników jest szacowana na podstawie danych historycznych oraz przewidywań poziomu
zatrudnienia w przyszłości. Zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych oraz pośmiertnych ujmowane są
proporcjonalnie do przewidywanego okresu świadczenia pracy przez danego pracownika.
Program określonych świadczeń - rezerwy na odpis ZFŚS dla emerytów i rencistów
Spółka jest zobowiązana przepisami prawa do wypłacania świadczeń socjalnych emerytom i rencistom.
W związku z tym Spółka tworzy odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych dla pracowników po okresie
zatrudnienia. Rezerwy na przyszłe odpisy są szacowane na podstawie przeciętnych wynagrodzeń w gospodarce
narodowej. Rezerwy są dyskontowane taką samą stopą jak inne rezerwy pracownicze. Wysokość rezerw na ZFŚS
wyznaczana jest indywidualnie dla każdego pracownika i jest ona równa obecnej wartości przyszłych świadczeń.
Inne długoterminowe świadczenia na rzecz pracowników – nagrody jubileuszowe
Spółka oferuje zatrudnionym pracownikom nagrody jubileuszowe, których wysokość zależy od długości stażu
pracy pracownika uzyskanego w trakcie zatrudnienia oraz od kwoty podstawy określonej w Układzie Zbiorowym
Pracy.
Nagrody te są dyskontowane do wartości bieżącej stopą ustaloną na podstawie rynkowej stopy zwrotu z obligacji
Skarbu Państwa na dzień bilansowy, które mają termin wykupu zbliżony do terminu realizacji zobowiązań Spółki.
Rotacja pracowników jest szacowana na podstawie danych historycznych. Zobowiązanie z tytułu nagród
jubileuszowych ujmowane jest proporcjonalnie do przewidywanego okresu świadczenia przez danego
pracownika.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych
42 342
37 238
Zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych
14 257
17 797
Zobowiązania z tytułu odpisów na ZFŚS dla emerytów
2 422
3 124
Pozostałe
2 896
2 705
61 917
60 864
Przypadające na:
Długoterminowe
55 930
55 839
Krótkoterminowe
5 987
5 025
61 917
60 864
Zmiany zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń pracowniczych
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Stan na początek okresu
43 067
52 888
Koszty bieżącego zatrudnienia(+)
1 872
2 513
Koszty odsetek(+)
1 495
634
Przeszacowanie zobowiązania/aktywa netto z tytułu programu
określonych świadczeń, wynikające z:
3 303
(11 169)
-zmian szacunków demograficznych(+/-)
(289)
(663)
-zmian szacunków finansowych(+/-)
3 592
(10 506)
Wypłacone świadczenia(-)
(2 077)
(1 799)
Stan na koniec okresu
47 660
43 067
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 68 z 108
Zmiany zobowiązań z tytułu innych długoterminowych świadczeń pracowniczych
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Stan na początek okresu
17 797
22 129
Koszty bieżącego zatrudnienia(+)
668
878
Koszty odsetek(+)
620
263
Zyski i straty aktuarialne rozpoznane w zysku lub stracie
okresu(+/-)
(2 726)
(3 138)
Wypłacone świadczenia(-)
(2 102)
(2 335)
Stan na koniec okresu
14 257
17 797
Podstawowe szacunki aktuarialne
Na dzień 31 grudnia 2022 roku przyjęto następujące prognozy wzrostu świadczeń:
wzrost kwoty bazowej dla nagród jubileuszowych 0,00% w każdym roku,
podstawę odpisu na ZFŚŚ w 2022 roku przyjęto zgodnie z obowiązującymi przepisami, w 2023 roku 0,0%,
w latach następnych 4,8%,
minimalne wynagrodzenie za 2022 rok przyjęto zgodnie z obowiązującymi przepisami, założono wzrost
w 2023 0,0%, w latach następnych 6,5%,
wzrost przeciętnego wynagrodzenia w 2023 roku 11,9%, w 2024 roku 7,6%, w 2025 roku 5,9% i w latach
następnych 3,5%,
stopa dyskonta wynosi 6,84%.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku przyjęto następujące prognozy wzrostu świadczeń:
wzrost kwoty bazowej dla nagród jubileuszowych 0,00% w każdym roku,
podstawę odpisu na ZFŚŚ w 2021 roku przyjęto zgodnie z obowiązującymi przepisami, w 2022 roku 0,0%,
w roku 2023: 4,8%, w latach następnych 3,0%,
minimalne wynagrodzenie za 2021 rok przyjęto zgodnie z obowiązującymi przepisami, założono wzrost
w 2022 0,0% a w 2023: 6,5% i w latach następnych 3,0%,
wzrost przeciętnego wynagrodzenia w 2022 roku 5,0%, w 2023 roku 3,5% , w 2024 roku 3,0% i w latach
następnych 2,0%,
stopa dyskonta wynosi 3,64%.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 69 z 108
Analiza wrażliwości
Poniżej zamieszczono analizę wrażliwości wysokości rezerw (zmiana w stosunku do standardowych założeń) w przypadku zmiany założeń: współczynników odejść z pracy,
stopy dyskonta oraz stopy wzrostu wynagrodzeń.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku
Rezerwa na
nagrody
jubileuszowe
Rezerwa na
odprawy
emerytalne
Rezerwa na
odprawy
rentowe
Rezerwa na
odprawy
pośmiertne
Rezerwa na
ZFŚS
Współczynniki rotacji – 0,5%
191
674
10
54
23
Współczynniki rotacji + 0,5%
(185)
(643)
(9)
(52)
(22)
Stopa dyskonta – 0,5%
379
1 875
16
102
182
Stopa dyskonta + 0,5%
(361)
(1 747)
(15)
(96)
(164)
Stopa wzrostu minimalnego wynagrodzenia – 1%
-
(3 438)
(28)
-
-
Stopa wzrostu minimalnego wynagrodzenia + 1%
-
3 891
31
-
-
Stopa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia/ kwoty bazowej dla nagród – 1%
-
(1)
(1)
(190)
-
Stopa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia/ kwoty bazowej dla nagród + 1%
-
1
2
210
-
Na dzień 31 grudnia 2021 roku
Rezerwa na
nagrody
jubileuszowe
Rezerwa na
odprawy
emerytalne
Rezerwa na
odprawy
rentowe
Rezerwa na
odprawy
pośmiertne
Rezerwa na
ZFŚS
Współczynniki rotacji – 0,5%
302
614
10
59
38
Współczynniki rotacji + 0,5%
(291)
(587)
(10)
(56)
(36)
Stopa dyskonta – 0,5%
577
1 741
18
108
278
Stopa dyskonta + 0,5%
(545)
(1 618)
(17)
(101)
(246)
Stopa wzrostu minimalnego wynagrodzenia – 1%
-
(3 168)
(30)
-
-
Stopa wzrostu minimalnego wynagrodzenia + 1%
-
3 599
34
-
-
Stopa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia/ kwoty bazowej dla nagród – 1%
(1 118)
-
-
-
-
Stopa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia/ kwoty bazowej dla nagród + 1%
1 235
-
-
-
-
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 70 z 108
Nota 24. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług początkowo ujmuje się w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu
ujmuje się je według zamortyzowanego kosztu, przy użyciu efektywnej stopy procentowej. W przypadku
zobowiązań o terminie zapadalności nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, gdy różnica pomiędzy
wartością według zamortyzowanego kosztu i wartością w kwocie wymaganej zapłaty nie jest istotna,
zobowiązania te wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług - podmioty powiązane
91 273
94 919
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług - pozostałe podmioty
396 120
341 788
Zobowiązania budżetowe oprócz podatku dochodowego
25 657
22 000
Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
10 798
8 871
Zobowiązania z tytułu zakupu rzeczowych aktywów trwałych,
wartości niematerialnych, nieruchomości inwestycyjnych –
podmioty powiązane
9 089
18 768
Zobowiązania z tytułu zakupu rzeczowych aktywów trwałych,
wartości niematerialnych, nieruchomości inwestycyjnych –
podmioty pozostałe
28 599
18 000
Zaliczki na dostawy - podmioty pozostałe
8 163
7 058
Pozostałe zobowiązania - podmioty powiązane
3 700
55
Pozostałe zobowiązania - podmioty pozostałe
15 291
7 910
Rozliczenia międzyokresowe kosztów
296 300
253 194
Zobowiązania z tytułu bonusów
12 781
6 241
Przychody przyszłych okresów
314
346
Razem krótkoterminowe
898 085
779 150
Analiza wiekowa zobowiązań z tytułu dostaw i usług
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Nieprzeterminowane
495 621
440 623
Przeterminowane do 180 dni
3 587
1 367
Przeterminowane od 181-360 dni
146
115
Przeterminowane powyżej 360 dni
820
843
500 174
442 948
Struktura walutowa zobowiązań
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
PLN
757 052
644 860
EUR w przeliczeniu na PLN
121 515
131 906
USD w przeliczeniu na PLN
14 578
113
Pozostałe
4 940
2 271
898 085
779 150
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 71 z 108
Nota 24.1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Zobowiązania - nagroda roczna
27 714
23 971
Zobowiązania - niewykorzystane urlopy
5 707
5 154
Zobowiązania - nagroda motywacyjna/kwartalna
2 665
2 679
Pozostałe zobowiązania - koszty pracownicze
1 188
128
Świadectwa pochodzenia energii
3 090
3 139
Prawa do emisji CO
2
247 407
215 192
Niezafakturowane koszty
1 776
675
Koszty związane ze sprzedażą licencji
-
149
Pozostałe
6 753
2 107
Razem krótkoterminowe
296 300
253 194
Nota 25. Rezerwy
Wybrane Zasady Rachunkowości
Rezerwy są ujmowane, gdy spełnione są następujące warunki:
na Spółce ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowy) wynikający z przeszłych zdarzeń,
prawdopodobne jest, iż wypełnienie obowiązku spowoduje wypływ korzyści ekonomicznych,
można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty zobowiązania.
Kwota, na którą tworzy się rezerwę jest najlepszym szacunkiem nakładów niezbędnych do wypełnienia
obowiązku na dzień bilansowy. Podstawą szacunków wartości rezerwy jest osąd kierownictwa, poparty
doświadczeniami wynikającymi z podobnych zdarzeń, a w razie potrzeby opiniami niezależnych ekspertów.
Jeżeli Spółka spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, na przykład na mocy umowy
ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wówczas, gdy
istnieje wystarczająca pewność, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi.
Koszty rezerw z tytułu rekultywacji składowisk odpadów produkcyjnych ujmowane są zgodnie z równoczesnym
rozpoznaniem aktywa z tytułu likwidacji zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe oraz KIMSF 1 Zmiany
istniejących zobowiązań z tytułu wycofania z eksploatacji, rekultywacji i zobowiązań o podobnym charakterze..
Odwrócenie dyskonta rezerwy obciąża koszty finansowe.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Rezerwa na sprawy sądowe
11 123
9 076
Rezerwa na zobowiązania z tytułu ochrony środowiska
40 499
35 960
Pozostałe
863
3 786
52 485
48 822
Przypadające na:
Długoterminowe
28 358
18 224
Krótkoterminowe
24 127
30 598
52 485
48 822
Zmiana stanu rezerw
Rezerwa na
sprawy sądowe
Rezerwa na
zobowiązania z tytułu
ochrony środowiska
Pozostałe
rezerwy
Razem
Stan na 01.01.2022 roku
9 076
35 960
3 786
48 822
Zwiększenia, w tym:
2 054
4 946
4 630
11 630
Z tytułu utworzenia rezerw
2 054
4 946
4 630
11 630
Zmniejszenia, w tym:(-)
(7)
(407)
(7 553)
(7 967)
Z tytułu wykorzystania rezerw
(7)
-
(1 094)
(1 101)
Z tytułu rozwiązania rezerw
-
(407)
(6 459)
(6 866)
Stan na 31.12.2022 roku
11 123
40 499
863
52 485
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 72 z 108
Rezerwa na
sprawy sądowe
Rezerwa na
zobowiązania z tytułu
ochrony środowiska
Pozostałe
rezerwy
Razem
Stan na 01.01.2021 roku
7 031
32 779
1 053
40 863
Zwiększenia, w tym:
2 054
3 181
3 087
8 322
Z tytułu utworzenia rezerw
2 054
3 181
3 087
8 322
Zmniejszenia, w tym:(-)
(9)
-
(354)
(363)
Z tytułu wykorzystania rezerw
(9)
-
(354)
(363)
Stan na 31.12.2021 roku
9 076
35 960
3 786
48 822
Rezerwa na zobowiązania z tytułu ochrony środowiska
W 2022 roku dokonano aktualizacji kwoty rezerwy na koszty likwidacji nieczynnej Wytwórni Wyrobów Elektrolizy
Rtęciowej zgodnie z postanowieniami podpisanej umowy. Likwidacja obiektów polegać będzie na wyburzeniu
istniejących obiektów wraz z odbiorem i zagospodarowaniem powstałych odpadów. Rezerwę oszacowano
w wysokości kosztów niezbędnych do przeprowadzenia w/w prac. Prace rekultywacyjne są przewidziane w latach
2023-2025.
Przy wyliczeniu wartości bieżącej rezerwy długoterminowej na likwidację Wytwórni Wyrobów Elektrolizy
Rtęciowej na dzień 31 grudnia 2022 roku, podobnie jak na dzień 31 grudnia 2021 roku nie zastosowano dyskonta
ze względu na krótki horyzont czasowy realizacji rezerwy.
Nota 26. Dotacje
Wybrane Zasady Rachunkowości
Jeżeli istnieje uzasadniona pewność, że dotacja zostanie uzyskana oraz spełnione zostaną wszystkie związane
z nią warunki, wówczas dotacje rządowe są ujmowane według ich wartości godziwej.
Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana jako pomniejszenie kosztów, które
dotacja ta ma w zamierzeniu kompensować.
Zaliczane do dotacji kwoty środków pieniężnych otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia
rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, nieruchomości inwestycyjnych, w tym także
w budowie, zwiększają pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub
umorzeniowych.
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Dotacje rządowe
51 323
52 187
Pozostałe
33
37
51 356
52 224
Przypadające na:
Długoterminowe
48 835
49 699
Krótkoterminowe
2 521
2 525
51 356
52 224
Spółka otrzymała i rozliczyła dotacje z tytułu darmowych praw do emisji CO
2
w wysokości 188 995 tys. zł
(w 2021 roku: 177 792 tys. zł).
Do istotnych dotacji pozostałych do rozliczenia na dzień 31 grudnia 2022 roku należą:
dotacja na budowę Centrum Badawczo-Rozwojowego w Spółce w kwocie 16 421 tys. zł (na dzień 31 grudnia
2021 roku: 17 078 tys. zł),
dotacja z tytułu otrzymania prawa do emisji CO
2
z tytułu realizacji zadania inwestycyjnego ujętego w KPI
w kwocie 15 836 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 16 496 tys. zł).
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 73 z 108
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
Nota 27. Instrumenty finansowe
Wybrane Zasady Rachunkowości
Instrumentem finansowym jest każdy kontrakt, który skutkuje powstaniem składnika aktywów finansowych
u jednej jednostki i zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej jednostki.
Aktywem finansowym jest każdy składnik aktywów mający postać:
a) Środków pieniężnych,
b) Instrumentu kapitałowego innej jednostki,
c) Umownego prawa do:
otrzymania środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych od innej jednostki, lub
wymiany aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych z inną jednostką na potencjalnie korzystnych
warunkach, lub
d) Kontraktu, który będzie rozliczony lub może być rozliczony przez Grupę we własnych instrumentach
kapitałowych i jest:
instrumentem niepochodnym, z którego wynika lub może wynikać obowiązek przyjęcia przez Jednostkę
zmiennej liczby własnych instrumentów kapitałowych, lub
instrumentem pochodnym, który będzie rozliczony lub może być rozliczony w inny sposób, niż przez
wymianę ustalonej kwoty środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych na ustaloną
liczbę własnych instrumentów kapitałowych Spółki. Z tego powodu, własne instrumenty kapitałowe nie
obejmują instrumentów, które same są umowami o przyszłe otrzymanie lub wydanie własnych
instrumentów kapitałowych przez Grupę.
Zobowiązanie finansowe to każde zobowiązanie, będące:
a) wynikającym z umowy obowiązkiem:
wydania środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych innej jednostce, lub
Wymiany aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych z inną jednostką na potencjalnie
niekorzystnych warunkach, lub
b) Kontraktem, który będzie rozliczony lub może być rozliczony we własnych instrumentach kapitałowych
Spółki, i jest:
instrumentem niepochodnym, z którego wynika lub może wynikać obowiązek dostarczenia przez Grupę
zmiennej liczby własnych instrumentów kapitałowych, lub
instrumentem pochodnym, który będzie rozliczony lub może być rozliczony w inny sposób, niż przez
wymianę ustalonej kwoty środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych na ustaloną
liczbę własnych instrumentów kapitałowych Spółki. Z tego powodu, własne instrumenty kapitałowe
jednostki nie obejmują instrumentów, które same są umowami o przyszłe otrzymanie lub wydanie
własnych instrumentów kapitałowych przez jednostkę.
Instrument pochodny jest to instrument finansowy lub inny kontrakt spełniający wszystkie trzy poniższe
warunki:
a) jego wartość zmienia się wraz ze zmianą określonej stopy procentowej, ceny instrumentu finansowego, ceny
towaru, kursu walutowego, indeksu ceny lub stóp, ratingu kredytowego lub indeksu kredytowego, czy też
innej zmiennej (czasami zwane instrumentem bazowym),
b) nie wymaga żadnej początkowej inwestycji netto lub wymaga początkowej inwestycji netto mniejszej niż
dla innych rodzajów kontraktów, dla których oczekuje się podobnych reakcji na zmiany czynników
rynkowych,
c) jego rozliczenie nastąpi w przyszłości.
Ujęcie i wyłączenie składnika aktywów finansowych oraz zobowiązania finansowego
Składniki aktywów lub zobowiązań finansowych są wykazywane w sprawozdaniu finansowym, gdy Spółka staje
się stroną umowy tego instrumentu.
Standaryzowane transakcje zakupu i sprzedaży aktywów i zobowiązań finansowych są ujmowane w dniu zawarcia
transakcji, tj. w dniu, w którym Spółka zobowiązała się do nabycia danego składnika aktywów lub sprzedaży
danego składnika zobowiązań. Standaryzowane transakcje zakupu lub sprzedaży aktywów finansowych to
transakcje zakupu lub sprzedaży, w których termin dostarczenia aktywów drugiej stronie jest zasadniczo
ustalony przez przepisy bądź zwyczaje obowiązujące na danym rynku.
Spółka wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej, gdy:
a) wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub
b) przenosi składnik aktywów finansowych na inną jednostkę, a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania
ujmowania.
Spółka usuwa zobowiązanie finansowe (lub część zobowiązania finansowego) ze sprawozdania z sytuacji
finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy zobowiązanie przestało istnieć – to znaczy wtedy, gdy obowiązek określony
w umowie:
a) został wypełniony lub
b) został umorzony lub
c) wygasł.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 74 z 108
Wycena instrumentów finansowych na dzień nabycia
Wszystkie aktywa finansowe, z wyjątkiem należności z tytułu dostaw i usług oraz zobowiązania finansowe są
początkowo ujmowane według wartości godziwej powiększonej lub pomniejszonej, w przypadku składnika
aktywów lub zobowiązania finansowego niekwalifikowanych jako wyceniane według wartości godziwej przez
wynik finansowy, o koszty transakcyjne, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia lub emisji składnika
aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego (z wyjątkiem aktywów finansowych zaklasyfikowanych jako
aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, których wartość godziwa nie jest
korygowana o koszty związane z nabyciem).
Klasyfikacja i wycena instrumentów finansowych na dzień bilansowy
Klasyfikacja aktywów finansowych
Aktywa finansowe klasyfikowane są do następujących kategorii wyceny:
wyceniane według zamortyzowanego kosztu, do których zaliczamy:
o należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe niepodlegające sprzedaży,
o środki pieniężne I ich ekwiwalenty,
o pożyczki,
wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy do których zaliczamy:
o instrumenty pochodne,
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, do których zaliczamy:
o należności z tytułu dostaw i usług podlegające sprzedaży,
o udziały i akcje w jednostkach niepowiązanych.
Wycena po początkowym ujęciu
Dla celów wyceny po początkowym ujęciu, aktywa finansowe klasyfikowane są do jednej z czterech kategorii:
instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie,
instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.
Instrumenty dłużne – aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:
a) składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest
utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, oraz
b) warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach
przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do
spłaty.
Do kategorii aktywów finansowych wycenianych zamortyzowanym kosztem Spółka klasyfikuje:
należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe nie podlegające sprzedaży
pożyczki spełniające test klasyfikacyjny SPPI, które zgodnie z modelem biznesowym wykazywane są jako
utrzymywane w celu uzyskania przepływów pieniężnych,
środki pieniężne i ekwiwalenty.
Przychody z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej i wykazuje się
w rachunku zysków i strat w pozycji Przychody finansowe.
Instrumenty dłużne – aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeśli spełnione są
oba poniższe warunki:
a) składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest
zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów
finansowych; oraz
b) warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach
przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do
spłaty.
Przychody z tytułu odsetek, różnice kursowe oraz zyski i straty z tytułu utraty wartości ujmowane są w wyniku
finansowym i obliczane w taki sam sposób jak w przypadku aktywów finansowych wycenianych zamortyzowanym
kosztem. Pozostałe zmiany wartości godziwej ujmowane są w przez inne całkowite dochody. W momencie
zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych łączny zysk lub strata uprzednio rozpoznana w innych
całkowitych dochodach zostają przeklasyfikowane z pozycji kapitału własnego do wyniku finansowego.
Przychody z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej i wykazuje się
w rachunku zysków i strat w pozycji Przychody finansowe.
Do kategorii instrumentów dłużnych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody Spółka
klasyfikuje należności z tytułu dostaw i usług podlegające sprzedaży.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 75 z 108
Inwestycje kapitałowe – aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
W momencie początkowego ujęcia Spółka może dokonać nieodwołalnego wyboru dotyczącego ujmowania
w innych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy,
który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą
w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3. Wybór taki dokonywany jest oddzielnie
dla każdego instrumentu kapitałowego. Skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w innych całkowitych
dochodach nie podlegają przeklasyfikowaniu do wyniku finansowego.
Do kategorii instrumentów kapitałowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody Spółka
klasyfikuje udziały i akcje w podmiotach niepowiązanych.
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Składnik aktywów finansowych, które nie spełniają kryteriów wyceny według zamortyzowanego kosztu lub
w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, wycenia się w wartości godziwej przez wynik finansowy.
W sytuacji, gdy Spółka:
posiada ważny tytuł prawny do dokonania kompensaty ujętych kwot oraz
zamierza rozliczyć się w kwocie netto albo jednocześnie zrealizować składnik aktywów i wykonać
zobowiązanie
składnik aktywów finansowych i zobowiązanie finansowe kompensuje się i wykazuje w sprawozdaniu z sytuacji
finansowej w kwocie netto.
Porozumienie ramowe opisane w MSR 32.50 nie stanowi podstawy do kompensaty, jeżeli nie zostaną spełnione
obydwa kryteria opisane powyżej.
Pochodne instrumenty finansowe
Spółka wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe do zabezpieczenia ryzyka kursowego wynikającego
z działalności operacyjnej, finansowej lub inwestycyjnej. Zgodnie z przyjętą polityką operacji pieniężnych,
Spółka nie posiada, ani nie emituje pochodnych instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu.
W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się
według wartości godziwej.
Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej są ujmowane jako zysk lub strata w rachunku zysków
i start w działalności finansowej.
Pochodne instrumenty finansowe obejmują w szczególności: opcje, kontrakty terminowe typu forward,
kontrakty typu swap, wbudowane instrumenty pochodne.
Pochodne instrumenty finansowe prezentowane są w osobnej pozycji w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Utrata wartości aktywów finansowych
Spółka dokonuje odpisu z tytułu oczekiwanej utraty wartości w momencie początkowego ujęcia składnika
aktywów finansowych, a następnie aktualizuje wartość odpisu nie rzadziej niż na dzień 31 marca, 30 czerwca,
30 września, 31 grudnia.
Spółka ujmuje odpis na oczekiwane straty kredytowe na składnikach aktywów finansowych wycenianych:
a) w zamortyzowanym koszcie,
b) w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Odpis wyceniany jest jako różnica pomiędzy wartością bieżącą przepływów pieniężnych należnych Spółce na
mocy zawartej umowy, w ciągu całego oczekiwanego życia aktywa, a przepływami pieniężnymi, które Spółka
spodziewa się otrzymać, przy czym:
a) oczekiwane straty kredytowe wyznaczane są w sposób uwzględniający prawdopodobieństwo ich wystąpienia
oraz wniesione zabezpieczenia.
b) wartość bieżąca powyższych przepływów wyznaczana jest w oparciu o wszystkie wynikające z umowy
przypływy pieniężne zdyskontowane pierwotną (tj. ustaloną przy początkowym ujęciu) efektywną stopę
procentową, uwzględniającą ewentualną korektę o ryzyko kredytowe (w przypadku zakupionych lub
utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko
kredytowe).
W odniesieniu do aktywów finansowych, które zostały zakupione lub utworzone jako dotknięte utratą wartości
ze względu na ryzyko kredytowe, Spółka jako odpis na oczekiwane straty kredytowe ujmuje wyłącznie
skumulowane zmiany oczekiwanych strat kredytowych od momentu początkowego ujęcia.
Spółka ujmuje kwotę oczekiwanych strat kredytowych w wyniku finansowym okresu jako zysk lub stratę z tytułu
utraty wartości.
Spółka ujmuje korzystne zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia danego aktywa
finansowego jako zysk z tytułu utraty wartości. Dotyczy to również przypadków, w których oczekiwane straty
kredytowe w całym okresie życia są niższe niż kwota oczekiwanych strat kredytowych na moment początkowego
ujęcia.
Rachunkowość zabezpieczeń
W zakresie rachunkowości zabezpieczeń Spółka podjęła decyzję o dalszym stosowaniu zasad określonych w MSR 39.
Instrumenty finansowe (w tym pochodne) wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające, od których oczekuje
się, że ich wartość godziwa lub wynikające z nich przepływy pieniężne skompensują zmiany wartości godziwej
lub przepływów pieniężnych pozycji zabezpieczanej Spółka ujmuje według zasad rachunkowości zabezpieczeń
po spełnieniu, co najmniej, następujących warunków:
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 76 z 108
przed rozpoczęciem zabezpieczenia Spółka posiada dokumentację, obejmującą co najmniej: określenie celu
i strategii zarządzania ryzykiem, identyfikację instrumentu zabezpieczającego oraz składników aktywów lub
zobowiązań albo planowanych transakcji zabezpieczanych przez ten instrument, charakterystykę ryzyka
związanego z zabezpieczaną pozycją lub planowaną transakcją, okres zabezpieczenia, opis wybranej metody
pomiaru efektywności zabezpieczenia zmian wartości godziwej lub przepływów pieniężnych pozycji
zabezpieczanej związanych z określonym rodzajem ryzyka,
zabezpieczenie charakteryzuje się wysoką skutecznością w równoważeniu zmian wartości godziwej lub
przepływów środków pieniężnych. Skuteczność zabezpieczenia ocenia się poprzez porównywanie zmiany
wartości instrumentu zabezpieczającego lub przepływów środków pieniężnych z niego wynikających, ze
zmianą wartości pozycji zabezpieczanej lub przepływów środków pieniężnych z niej wynikających.
Zabezpieczenie uznaje się za wysoce skuteczne, jeżeli przez cały okres zabezpieczenia niemal cała kwota
zmian wartości godziwej zabezpieczanej pozycji lub związanych z nią przepływów pieniężnych zostaje
skompensowana zmianami wartości godziwej lub przepływów pieniężnych instrumentu zabezpieczającego,
a rzeczywiście osiągnięty poziom efektywności zabezpieczenia mieści się w przedziale od 80% do 125%,
skuteczność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić poprzez wiarygodną wycenę wartości godziwej
zabezpieczanej pozycji lub związanych z nią przepływów środków pieniężnych oraz wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego. Skuteczność zabezpieczenia oceniana jest w ujęciu retrospektywnym (tzw.
testy ex-post), mówiącym czy dane powiązanie zabezpieczające było wysoce skuteczne w badanych okresach
rachunkowych oraz w ujęciu prospektywnym (tzw. testy ex-ante), mówiącym czy dla danego powiązania
zabezpieczającego nadal istnieje oczekiwanie, co do wysokiej skuteczności,
w przypadku zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych dotyczącego przyszłej transakcji, jest ona
wysoce prawdopodobna.
Nota 27.1. Zarządzanie kapitałami
Podstawowym założeniem polityki Spółki w zakresie zarządzania kapitałami jest utrzymanie silnej bazy
kapitałowej, która będzie podstawą zaufania ze strony inwestorów, kredytodawców oraz rynku i która zapewni
przyszły rozwój Spółki. Spółka monitoruje zmiany w akcjonariacie, wskaźniki rentowności kapitału oraz wskaźniki
relacji kapitału własnego do zobowiązań.
Spółka zarządza kapitałem, aby zagwarantować zdolność do kontynuacji działalności przy jednoczesnej
maksymalizacji rentowności dla akcjonariuszy dzięki optymalnej relacji zadłużenia do kapitału własnego.
Struktura kapitałowa Spółki obejmuje zobowiązania, na które składają się kredyty i pożyczki ujawnione w Nocie
19, pozostałe zobowiązania finansowe ujawnione w Nocie 21 oraz kapitał własny ujawniony w Nocie 18.
Nota 27.2. Kategorie instrumentów finansowych
Instrumenty dłużne – aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:
a) składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest
utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, oraz
b) warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach
przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do
spłaty.
Do kategorii aktywów finansowych wycenianych zamortyzowanym kosztem Spółka klasyfikuje:
należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe nie podlegające sprzedaży,
pożyczki spełniające test klasyfikacyjny SPPI, które zgodnie z modelem biznesowym wykazywane są jako
utrzymywane w celu uzyskania przepływów pieniężnych,
środki pieniężne i ekwiwalenty.
Przychody z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej i wykazuje się
w rachunku zysków i strat w pozycji „Przychody finansowe”.
Klasyfikacja instrumentów finansowych
Z wyjątkiem należności handlowych objętych faktoringiem, wykupem lub dyskontem, pozostałe aktywa
finansowe w Spółce charakteryzują się przepływami pieniężnymi odpowiadającymi spłacie kapitału oraz odsetek
i utrzymywane są w ramach modelu biznesowego opartego wyłącznie o pozyskiwanie przepływów pieniężnych
z tytułu aktywa, co przekłada się na ich klasyfikację jako aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym
koszcie.
Spółka, na podstawie zawartych umów faktoringowych oraz umów o wykup wierzytelności, dokonuje sprzedaży
należności handlowych, które w oparciu o modele biznesowe zostały zaklasyfikowane do modelu obejmującego
pozyskanie przepływów pieniężnych oraz sprzedaż aktywa finansowego. W związku z powyższym, należności
handlowe objęte umowami faktoringu lub o wykup wierzytelności zostały zaklasyfikowane jako aktywa finansowe
wyceniane według zamortyzowanego kosztu. Dla powyższej grupy należności handlowych w kwocie 74 105 tys. zł,
które na dzień 31 grudnia 2022 roku nie zostały przekazane do faktoringu lub wykupu wierzytelności, ustalono,
że ze względu na możliwość sprzedaży i krótki okres od początkowego ujęcia do daty wymagalności ich wartość
godziwa jest zbliżona do wartości bilansowej.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 77 z 108
Dodatkowo Spółka uznała, że wycena do wartości godziwej udziałów i akcji w jednostkach niepowiązanych
odbiegać będzie od kosztu historycznego objętych udziałów. W odniesieniu do wskazanych akcji i udziałów
w jednostkach niepowiązanych, Spółka zastosowała opcję wyceny do wartości godziwej i ujęcia tej wyceny przez
inne całkowite dochody.
Aktywa finansowe
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
70 085
50 865
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
2 784 532
3 324 464
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
79 823
64 910
2 934 440
3 440 239
Wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako:
Udziały i akcje
7 999
10 568
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
286 959
336 075
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
1 341 688
1 816 416
Instrumenty pochodne
981
-
Pozostałe aktywa finansowe
1 296 813
1 277 180
2 934 440
3 440 239
Zobowiązania finansowe
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Zobowiązania finansowe wyceniane wartości godziwej przez wynik
finansowy
14 348
17 664
Wyceniane metodą zamortyzowanego kosztu
5 360 527
6 065 100
5 374 875
6 082 764
Wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako:
Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek
2 291 834
2 810 252
Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek
2 245 834
2 297 455
Zobowiązania długoterminowe z tytułu leasingu
39 308
30 522
Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu leasingu
14 677
7 580
Pochodne instrumenty finansowe
-
1 310
Pozostałe długoterminowe zobowiązania finansowe
23 340
29 834
Pozostałe krótkoterminowe zobowiązania finansowe
192 339
409 366
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
567 543
496 445
5 374 875
6 082 764
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 78 z 108
Zyski/(Straty) (+/-) ujmowane w przychodach lub kosztach finansowych
Za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
Zyski/Straty netto
ujęte w wyniku
finansowym
Zyski/Straty netto
w okresie ujęte
w innych
całkowitych
dochodach
Przychody/Koszty z tytułu
odsetek (obliczone
z wykorzystaniem
efektywnej stopy
procentowej)
Przychody/Koszty z tytułu
odsetek (inne niż
uwzględnione podczas
ustalania efektywnej stopy
procentowej)
Aktywa finansowe
Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
22 542
-
-
-
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
(65)
-
-
-
Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
152
(2 569)
-
-
22 629
(2 569)
-
-
Zyski/(Straty) (+/-) ujmowane w przychodach lub kosztach finansowych
Za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Zyski/Straty netto
ujęte w wyniku
finansowym
Zyski/Straty netto
w okresie ujęte
w innych
całkowitych
dochodach
Przychody/Koszty z tytułu
odsetek (obliczone
z wykorzystaniem
efektywnej stopy
procentowej)
Przychody/Koszty z tytułu
odsetek (inne niż
uwzględnione podczas
ustalania efektywnej stopy
procentowej)
Aktywa finansowe
Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
35 011
-
-
-
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
551
-
1 789
-
Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
-
3 943
-
-
35 562
3 943
1 789
-
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 79 z 108
Powyższe zestawienie nie obejmuje zysków i strat z tytułu odsetek oraz różnic kursowych, zaprezentowanych
w Nocie 5 Przychody finansowe oraz w Nocie 6 Koszty finansowe, natomiast łączny wpływ wyceny opcji kupna
części akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS, ujęty w aktywach i zobowiązaniach finansowych, prezentowany
jest per saldem.
Informacje uzupełniające:
Spółka nie posiada aktywów finansowych zaprezentowanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień
31 grudnia 2022 roku i 31 grudnia 2021 roku, których warunki zostały renegocjowane,
w Spółce w latach 2021-2022 nie wystąpiły przypadki przekwalifikowania składników aktywów finansowych,
wynikające z terminu ich zapadalności na dzień bilansowy, inne jak wynikające z umownego harmonogramu
spłat pożyczek,
w latach 2021-2022 Spółka nie emitowała instrumentów zawierających składnik zobowiązaniowy i składnik
kapitałowy, a także mieszczących w sobie złożenie cech wbudowanych instrumentów pochodnych, których
wartości są współzależne,
w latach 2021-2022 Spółka nie przejmowała w posiadanie ustanowionego na jej rzecz zabezpieczenia.
Utrata wartości aktywów finansowych
Zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe Spółka przeprowadza kalkulację oczekiwanej straty skutkującą
rozpoznaniem odpisu z tytułu utraty wartości od momentu początkowego ujęcia aktywów finansowych.
Obliczenia w zakresie utraty wartości aktywów finansowych są dokonywane dla aktywów finansowych
wycenianych w zamortyzowanym koszcie oraz wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(z wyłączeniem instrumentów kapitałowych, które przy ich początkowym ujęciu decyzją Spółki zostały
zaklasyfikowane do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody).
Na potrzeby oszacowania oczekiwanych strat kredytowych Spółka wykorzystuje zarówno dane historyczne
w zakresie spłacalności, jak również dostępne na datę bilansową, wiarygodne dane mogące zwiększyć precyzję
oszacowania oczekiwanych strat kredytowych w okresach przyszłych.
Spółka zidentyfikowała poniższe klasy aktywów finansowych, dla których zgodnie z MSSF 9 dokonała oszacowania
wpływu oczekiwanych strat kredytowych na sprawozdanie finansowe:
należności handlowe z tytułu dostaw i usług,
udzielone pożyczki,
depozyty i lokaty w bankach,
środki pieniężne, w tym dostępne w ramach cash poolingu.
Nota 27.3. Zarządzanie ryzykiem finansowym
Ryzyko finansowe, na które narażona jest Spółka obejmuje ryzyka: kredytowe, płynności oraz rynkowe
obejmujące przede wszystkim ryzyko walutowe oraz ryzyko stopy procentowej. Ryzyka te powstają w normalnym
toku działalności Spółki. Celem zarządzania ryzykiem finansowym w Spółce jest zminimalizowanie wpływu
czynników rynkowych, takich jak kursy walutowe i stopy procentowe, na zatwierdzone w budżecie Spółki na dany
rok podstawowe parametry finansowe (wynik finansowy, wielkość przepływów pieniężnych) z wykorzystaniem
hedgingu naturalnego i instrumentów pochodnych.
Nota 27.3.1. Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe jest to ryzyko poniesienia przez Spółkę strat finansowych na skutek niewypełnienia przez
klienta lub kontrahenta będącego stroną instrumentu finansowego swoich kontraktowych zobowiązań. Ryzyko
kredytowe w Spółce dotyczy głównie należności z tytułu dostaw i usług, udzielonych pożyczek,
krótkoterminowych lokat bankowych oraz środków na rachunku, w tym objętych cash poolingiem.
W odniesieniu do należności handlowych oczekuje się, że dane w zakresie historycznej spłacalności mogą
odzwierciedlać ryzyko kredytowe, jakie ponoszone będzie w okresach przyszłych. Oczekiwane straty kredytowe
dla tej grupy kontrahentów oszacowane zostały z wykorzystaniem macierzy rezerw oraz przypisanych do
poszczególnych przedziałów wiekowania należności handlowych (m.in. należności dochodzone na drodze
sądowej, należności od kontrahentów w upadłości) wskaźników procentowych pozwalających na oszacowanie
wartości należności handlowych, co do których oczekuje się, że nie zostaną spłacone.
W przypadku, gdy należność od danego kontrahenta jest przeterminowana o 90 i więcej dni, Spółka przyjmuje
założenie o niewykonaniu zobowiązania przez kontrahenta.
W odniesieniu do aktywów finansowych objętych szacowaniem oczekiwanej straty innych niż należności
handlowe, Spółka wyznacza ryzyko niewypłacalności kontrahentów w oparciu o ocenę wiarygodności przyznaną
przez agencje ratingowe (np. dla instytucji finansowych) lub nadaną kontrahentom z wykorzystaniem
wewnętrznego modelu oceny wiarygodności kredytowej (np. dla udzielonych pożyczek wewnątrzgrupowych),
odpowiednio przekształcone na prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania. Oczekiwana strata kredytowa,
zgodnie z MSSF 9, została skalkulowana przy uwzględnieniu szacunków w zakresie potencjalnych odzysków
z tytułu wniesionych zabezpieczeń oraz wartości pieniądza w czasie.
Przesłanką, którą Spółka w szczególności bierze pod uwagę przy analizowaniu wystąpienia znaczącego wzrostu
ryzyka kredytowego związanego z danym aktywem finansowym jest fakt, że prawdopodobieństwo
niewypłacalności kontrahenta na dzień sprawozdawczy jest istotnie większe od prawdopodobieństwa
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 80 z 108
niewypłacalności na datę jego początkowego ujęcia. Decyzja w zakresie identyfikacji faktu znaczącego wzrostu
ryzyka kredytowego związanego z danym aktywem finansowym podejmowana jest przez Spółkę w oparciu o ww.
przesłankę oraz inne możliwe do uzyskania informacje mogące mieć wpływ na ocenę ryzyka kredytowego.
Spółka dokonała wyceny do wartości godziwej posiadanych udziałów w spółce Tarnowskie Wodociągi sp. z o.o.,
traktowanych jako inwestycja kapitałowa. Na dzień 31 grudnia 2022 roku wartość tych aktywów zmniejszyła się
o kwotę 2 569 tys. zł na skutek aktualizacji wyceny.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 81 z 108
Wpływ zmiany ryzyka kredytowego w okresie sprawozdawczym na wartość szacowanej straty
Łącznie
Aktywa finansowe
wyceniane według
wartości godziwej przez
wynik finansowy
Aktywa finansowe
wyceniane według
zamortyzowanego
kosztu
Aktywa finansowe
wyceniane według
wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
31.12.2022
31.12.2022
31.12.2022
31.12.2022
Szacowane w okresie do 12 miesięcy (pożyczki, środki
pieniężne)
1 877
-
1 877
-
Szacowane w całym okresie życia instrumentów
(należności) - zgodnie z uproszczonym podejściem
-
-
-
-
31.12.2021
31.12.2021
31.12.2021
31.12.2021
Szacowane w okresie do 12 miesięcy (pożyczki, środki
pieniężne)
1 882
-
1 882
-
Szacowane w całym okresie życia instrumentów
(należności) - zgodnie z uproszczonym podejściem
-
-
-
-
Zmiana wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych – pożyczek i środków pieniężnych, które przyczyniły się do zmian w odpisie na oczekiwane straty
finansowe na dzień 31 grudnia 2022 roku
Rating
Szacowane w okresie do
12 miesięcy
Szacowane w całym okresie życia
instrumentów, w tym: dla których
nastąpił znaczny wzrost ryzyka
kredytowego*
A
797 658
-
BBB/BB
1 769 570
-
CCC/CC
3 988
-
Zmiana wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych – pożyczek i środków pieniężnych, które przyczyniły się do zmian w odpisie na oczekiwane straty
finansowe na dzień 31 grudnia 2021 roku
Rating
Szacowane w okresie do
12 miesięcy
Szacowane w całym okresie życia
instrumentów, w tym: dla których
nastąpił znaczny wzrost ryzyka
kredytowego*
A
1 809 876
-
BBB/BB
1 233 423
-
CCC/CC
1 283
-
*dotkniętych utratą wartości-zgodnie z uproszczonym podejściem.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 82 z 108
Macierz rezerw dla należności z tytułu dostaw i usług
Procent
oczekiwanej
utraty wartości
na dzień
31.12.2022
Procent
oczekiwanej
utraty wartości
na dzień
31.12.2021
Nieprzeterminowane
0,39%
0,00%
Przeterminowane do 90 dni
7,52%
0,28%
Przeterminowane od 91-180 dni
5,47%
16,67%
Przeterminowane od 181-360 dni
60,00%
100,00%
Przeterminowane powyżej 360 dni
99,94%
99,93%
Aktywa finansowe, dla których nie mają zastosowania wymogi dotyczące utraty wartości
Za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
Za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Kwota maksymalnej ekspozycji na ryzyko, bez uwzględnienia
zabezpieczeń
2 185
10 258
Poniższa tabela przedstawia maksymalną ekspozycję na ryzyko kredytowe
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
70 085
50 865
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
2 784 532
3 324 464
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
71 824
54 342
2 926 441
3 429 671
Należności z tytułu dostaw i usług według segmentu biznesowego
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Segment Nawozy – Agro
96 086
51 134
Segment Tworzywa
159 543
242 608
Segment Energetyka
5 132
8 722
Segment Pozostałe
39 832
31 448
300 593
333 912
Na dzień 31 grudnia 2022 roku należności z tytułu dostaw i usług od jednostek niepowiązanych stanowią 37,74%
(na dzień 31 grudnia 2021 roku: 22,71%) łącznych należności z tytułu dostaw i usług. Należności te w 92,62% (na
dzień 31 grudnia 2021 roku: 83,76%) są objęte ochroną w ramach polis ubezpieczenia kredytu kupieckiego
wystawionych przez ubezpieczycieli, które ograniczają ryzyko kredytowe do poziomu udziału własnego
w szkodzie (5% do 8% wartości ubezpieczonych należności).
Polisy te zapewniają bieżący monitoring sytuacji finansowej kontrahentów oraz ich windykację w uzasadnionych
przypadkach, natomiast z chwilą faktycznej lub prawnej niewypłacalności kontrahenta, wypłatę odszkodowania
w wysokości od 92% do 95% kwoty należności objętych ubezpieczeniem.
Spółka stosuje jednolitą politykę zarządzania ryzykiem kredytowym, dokonując bieżącej oceny zdolności
kredytowej odbiorców wraz z ich stałym monitoringiem, wykorzystując do tego raporty wywiadowni
gospodarczych, rejestry dłużników, uwzględniając m.in. sygnały płynące z rynku o ewentualnym pogorszeniu się
sytuacji finansowej kontrahentów oraz historię kredytową, a w uzasadnionych przypadkach wymaga stosownych
zabezpieczeń. Kontrahenci, w stosunku do których Spółka nie posiada pozytywnej historii współpracy lub
sprzedaż następuje sporadycznie, a nie jest możliwe uzyskanie dla nich ubezpieczonego limitu kredytowego,
dokonują zakupów w formie przedpłaty. Natomiast limit kredytu kupieckiego jest przyznawany kontrahentom
w pierwszej kolejności na podstawie decyzji towarzystwa ubezpieczeniowego oraz uzupełniająco w oparciu
o pozytywną historię współpracy i zdolność kredytową określaną na podstawie raportów wywiadowni
gospodarczych, sprawozdań finansowych oraz historii płatniczej klienta.
Ekspozycja na ryzyko kredytowe zdefiniowana jest jako całość nierozliczonych należności, które mogą zostać
utracone, jeśli kontrahent nie wywiąże się ze swoich zobowiązań w określonym czasie. Należności są na bieżąco
monitorowane przez wewnętrzne służby finansowe Spółki (indywidualnie w stosunku do każdego klienta),
a w przypadku należności objętych ubezpieczeniem, monitoring sytuacji finansowej kontrahenta prowadzony
jest równocześnie przez analityków ryzyka kredytowego towarzystwa ubezpieczeniowego. Uwzględniając
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 83 z 108
obowiązujące w Spółce procedury oraz zdywersyfikowany portfel klientów ocenia się, że koncentracja ryzyka
kredytowego nie jest znacząca.
Około 43,3% (31 grudnia 2021 roku: 59,4%) to należności z tytułu dostaw i usług od klientów mających siedzibę poza
Polską, natomiast pozostałe 56,7% (31 grudnia 2021 roku: 40,6%) salda należności to należności od odbiorców
krajowych. Obroty Spółki koncentrują się w dwóch głównych segmentach, związanych z profilem działalności.
Największy udział w należnościach z tytułu dostaw i usług Spółki mają należności odbiorców z Segmentu Tworzyw
72,66% (31 grudnia 2021 roku: 72,86%) oraz Nawozy–Agro 15,31% (31 grudnia 2021 roku: 15,12%). W segmencie
Tworzyw przeważają należności od Spółek: Grupa Azoty ATT POLYMERS, Grupa Azoty COMPOUNDING oraz od
pozostałych odbiorców zagranicznych, do których sprzedaż odbywa się z odroczonym terminem płatności w ramach
ubezpieczonych limitów kredytowych. Natomiast w grupie odbiorców z Segmentu Nawozy-Agro przeważają odbiorcy
krajowi, do których sprzedaż w przypadku kontrahentów o sprawdzonej wiarygodności kredytowej, odbywa się
z odroczonym terminem płatności w ramach ubezpieczonych limitów kredytowych lub ustanowionych zabezpieczeń,
a w pozostałych przypadkach w formie przedpłat.
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty są lokowane w instytucjach finansowych o wysokiej wiarygodności finansowej,
których współczynniki wypłacalności są utrzymywane na bezpiecznym poziomie. Nadwyżka środków pieniężnych
w PLN oraz w EUR i USD Spółki jest w pierwszej kolejności konsolidowana na rachunkach bieżących Spółki
z ujemnymi saldami kredytów w rachunku bieżącym lub udostępnionych limitów zadłużenia w PLN, EUR i USD
spółek z Grupy Kapitałowej, w ramach usług cash poolingu rzeczywistego świadczonego przez PKO BP S.A. w w/w
walutach.
Przeterminowanie należności z tytułu dostaw i usług, należności, które utraciły wartość oraz zmianę stanu
odpisów na oczekiwane straty kredytowe na należności przedstawia Nota 16.
Nota 27.3.2. Ryzyko płynności
Ryzyko utraty płynności finansowej jest to ryzyko wystąpienia braku możliwości spłaty przez Spółkę jej
zobowiązań finansowych w terminie ich wymagalności. Działania mające na celu ograniczenie przedmiotowego
ryzyka obejmują właściwe zarządzanie płynnością finansową i realizowane są poprzez poprawną ocenę poziomu
zasobów środków pieniężnych w oparciu o plany przepływów środków pieniężnych w różnych horyzontach
czasowych. Spółka optymalizuje zarządzanie nadwyżkami środków finansowych Grupy przy wykorzystaniu usługi
cash poolingu. W ramach scentralizowanego modelu finansowania Grupy Kapitałowej Grupa Azoty, Spółka posiada
umowy o finansowanie korporacyjne na łączną kwotę 3 950 mln zł, opisane szerzej w Nocie 19, pozwalające na
długoterminowe zapewnienie płynności finansowej, z uwzględnieniem finansowania zarówno długoterminowej
strategii jak i bieżących celów operacyjnych. Spółka posiada ponadto, opisane szerzej w Nocie 19, wolne limity
kredytu wielocelowego do kwoty 1 000 mln zł (oraz jej równowartości w EUR i w USD), powiązanego ze
strukturami cash poolingu rzeczywistego w tych walutach i kredytu wielocelowego w PKO BP, którymi Spółka
może zarządzać w sytuacji zmieniającego się zapotrzebowania na środki poszczególnych spółek z Grupy.
Spółka zaciągnęła kredyty i pożyczki, które zawierają jednolite i zharmonizowane kowenanty. Naruszenie tych
kowenantów w przyszłości mogłoby skutkować koniecznością spłaty tych kredytów i pożyczek wcześniej niż
przedstawiono w tabeli poniżej. W 2021 i 2022 roku oraz w 2023 roku do dnia zatwierdzenia niniejszego
sprawozdania finansowego do publikacji w Spółce nie występowały naruszenia w terminach spłat zobowiązań lub
innych warunków zobowiązań, które mogłyby skutkować żądaniem wcześniejszej spłaty tych zobowiązań.
Płatności odsetek od kredytów, pożyczek i innych instrumentów finansowych oprocentowanych według zmiennej
stopy procentowej zostały oszacowane na bazie stóp procentowych na dzień bilansowy, które mogą się zmienić
w przyszłości.
Opis sytuacji finansowej Spółki i Grupy po dniu bilansowym i związanych z tym obszarów ryzyka zamieszczono w
Nocie 37 Zdarzenia po dniu bilansowym.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 84 z 108
Poniższa tabela przedstawia wartość zakontraktowanych przepływów pieniężnych dotyczących zobowiązań finansowych na dzień bilansowy.
31 grudnia 2022 roku
zakontraktowane przepływy
Wartość
bilansowa
Razem
Do 1 roku
1 do 5 lat
Powyżej 5 lat
Wycenione w wartości godziwej przez wynik finansowy
14 348
14 348
-
-
14 348
Wycena metodą zamortyzowanego kosztu, w tym:
5 360 527
5 562 875
3 067 628
2 237 916
257 331
zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczki
4 537 668
4 677 767
2 291 118
2 207 281
179 368
zobowiązania z tytułu leasingu
53 985
114 726
16 628
20 135
77 963
zobowiązania z tytułu faktoringu i dyskonta wierzytelności
188 839
188 839
188 839
-
-
pozostałe zobowiązania finansowe
12 492
14 000
3 500
10 500
-
zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
567 543
567 543
567 543
-
-
31 grudnia 2021 roku
zakontraktowane przepływy
Wartość
bilansowa
Razem
Do 1 roku
1 do 5 lat
Powyżej 5 lat
Wycenione w wartości godziwej przez wynik finansowy
17 664
17 664
1 310
-
16 354
Wycena metodą zamortyzowanego kosztu, w tym:
6 065 100
6 409 425
3 303 644
2 692 831
412 950
zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczki
5 107 707
5 390 141
2 388 709
2 666 983
334 449
zobowiązania z tytułu leasingu
38 102
99 473
9 124
11 848
78 501
zobowiązania z tytułu faktoringu i dyskonta wierzytelności
405 866
405 866
405 866
-
-
pozostałe zobowiązania finansowe
16 980
17 500
3 500
14 000
-
zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
496 445
496 445
496 445
-
-
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 85 z 108
Nota 27.3.3. Ryzyko rynkowe
Ryzyko stopy procentowej
Ekspozycja Spółki na zmiany stóp procentowych dotyczy głównie kredytów bankowych i pożyczek, faktoringu
zwykłego i odwróconego, wykupu i dyskonta wierzytelności oraz leasingu opartych na zmiennej stopie
procentowej bazującej na stopie WIBOR powiększonej o marżę dla instrumentów w PLN oraz odpowiednio stopie
EURIBOR powiększonej o marżę dla instrumentów w EUR oraz LIBOR 1M/Term SOFR 1M powiększonej o marże dla
instrumentów w USD, a ponadto środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych oraz aktywów
finansowych, których oprocentowanie jest ustalane w oparciu o wyżej wskazane stopy rynkowe.
Poniższa tabela przedstawia profil podatności (maksymalną ekspozycję) Spółki na ryzyko zmiany stóp
procentowych poprzez prezentację instrumentów finansowych w podziale według stałych i zmiennych stóp
procentowych:
Wartość bieżąca
31.12.2022
Wartość bieżąca
31.12.2021
Instrumenty o stałej stopie procentowej
Zobowiązania finansowe (-)
(772 318)
(930 105)
(772 318)
(930 105)
Instrumenty o zmiennej stopie procentowej
Aktywa finansowe (+)
2 569 339
3 042 700
Zobowiązania finansowe (-)
(4 008 174)
(4 621 722)
(1 438 835)
(1 579 022)
Spółka nie zabezpiecza ryzyka zmian stopy procentowej, natomiast w celu dywersyfikacji wpływu ryzyka zmian
stóp procentowych zaciągnęła w latach 2015 - 2022 część kredytów bankowych oprocentowanych według stałej
stopy procentowej.
Pozostałe działania dotyczące ograniczenia ryzyka zmian stóp procentowych obejmują bieżące monitorowanie
sytuacji na rynku pieniężnym. Występujące w 2022 roku nadwyżki środków finansowych Spółki były częściowo
objęte usługami cash poolingu rzeczywistego i oprocentowane w oparciu o rynkowe stopy WIBOR 1M dla środków
w PLN oraz EURIBOR 1M (gdy EURIBOR jest ujemny wówczas na poziomie marży) dla środków w EUR,
a w pozostałej części krótkoterminowymi lokatami bankowymi oprocentowanymi według stóp rynkowych, na
podstawie kwotowań rynkowych z dnia ich zawarcia.
Spółka przeprowadziła analizę wrażliwości instrumentów finansowych o zmiennej stopie procentowej na zmianę
rynkowych stóp procentowych. W poniższej tabeli zaprezentowano wpływ, jaki miałoby zwiększenie
i zmniejszenie stopy procentowej o 100 punktów bazowych („bp”) na wynik finansowy i na kapitały własne.
Analiza została przeprowadzona przy założeniu, że wszystkie inne zmienne jak np. kursy wymiany walut pozostają
niezmienione.
Analiza wrażliwości:(+/-)
Rachunek zysków i strat
Inne całkowite dochody
zwiększenia
zmniejszenia
zwiększenia
Zmniejszenia
100bp
100bp
100bp
100bp
31 grudnia 2022
(14 388)
14 388
-
-
31 grudnia 2021
(15 790)
15 790
-
-
Ryzyko kursowe
Ryzyko kursowe Spółki związane jest z transakcjami rozliczanymi lub denominowanymi w walutach obcych,
obejmującymi około 2/3 przychodów oraz kosztów. Wahania kursowe mają wpływ na wielkość przychodów ze
sprzedaży i koszty zakupu surowców. Umocnienie waluty krajowej ma negatywny wpływ na rentowność eksportu
oraz sprzedaż krajową denominowaną w walutach obcych, a z kolei osłabienie waluty krajowej ma wpływ
pozytywny na w/w rentowność. Spowodowane wahaniami kursowymi zmiany przychodów z eksportu oraz ze
sprzedaży krajowej wycenianej na bazie notowań rynkowych, w większości są kompensowane poprzez zmiany
kosztów importu surowcowego oraz zakupów krajowych indeksowanych w walucie, ograniczające ekspozycję
Spółki na ryzyko zmian kursów walutowych.
Spółka ogranicza istniejące ryzyko wynikające z ekspozycji walutowej netto poprzez stosowanie wybranych
instrumentów i działań związanych z zabezpieczeniem przed ryzykiem kursowym w oparciu o bieżącą i planowaną
ekspozycję walutową netto. Spółka wykorzystywała do zabezpieczenia pozycji walutowej w okresie
sprawozdawczym w pierwszej kolejności hedging naturalny, kredyty walutowe, transakcje faktoringu i wykupu
wierzytelności walutowych oraz transakcje terminowe forward zawierane do poziomu 80% pozostałej ekspozycji
walutowej.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 86 z 108
Spółka przeprowadziła analizę wrażliwości instrumentów finansowych denominowanych w walutach obcych (wraz
z instrumentami pochodnymi) na zmianę kursów tych walut. W poniższej tabeli zaprezentowano wpływ, jaki
miałoby wzmocnienie lub osłabienie złotego na dzień bilansowy o 5% w stosunku do wszystkich walut na wynik
finansowy i na kapitały własne związany z wyceną tych instrumentów. Analiza została przeprowadzona przy
założeniu, że wszystkie inne zmienne jak np. stopy procentowe pozostają niezmienione.
Zmniejszenie stanu należności walutowych w EUR z tytułu dostaw i usług, przy jednoczesnym znacząco większym
spadku zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek w EUR w 2022, skutkowało zmniejszeniem łącznej ekspozycji
bilansowej na ryzyko walutowe Spółki. Ponadto z uwagi na długoterminowy charakter istotnej części zobowiązań
walutowych z tytułu kredytów, ograniczają one planowaną ekspozycję walutową Spółki, która będzie
występowała w terminach spłaty tych zobowiązań.
Analiza wrażliwości:(+/-)
Rachunek zysków i strat
Inne całkowite dochody
wzrost kursów
walut obcych 5%
spadek kursów
walut obcych 5%
wzrost kursów
walut obcych 5%
spadek kursów
walut obcych 5%
31 grudnia 2022
(12 780)
12 780
(38 552)
38 552
31 grudnia 2021
(44 642)
44 642
(46 431)
46 431
Poniższa tabela przedstawia profil podatności Spółki na dzień bilansowy na ryzyko zmiany kursów walutowych
poprzez prezentację instrumentów finansowych w podziale według walut, w których są one denominowane:
Ekspozycja bilansowa na ryzyko kursowe
31 grudnia 2022 roku
EUR
USD
CHF
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
33 440
9
-
Środki pieniężne w walutach obcych
78 430
7 784
-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe(-)
(25 959)
(33 223)
(1 043)
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek(-)
(271 055)
(7 729)
-
Zobowiązania z tytułu leasingu, faktoringu i dyskonta(-)
(8 259)
-
-
Terminowe kontrakty walutowe(+/-)
6 680
-
-
Razem w danej walucie
(186 723)
(33 159)
(1 043)
Wpływ wzrostu waluty o 5% na rachunek zysków i strat (w tys. zł)
(5 233)
(7 298)
(249)
Wpływ spadku waluty o 5% na rachunek zysków i strat (w tys. zł)
5 233
7 298
249
Wpływ wzrostu waluty o 5% na inne całkowite dochody (w tys. zł)
(38 552)
-
-
Wpływ spadku waluty o 5% na inne całkowite dochody (w tys. zł)
38 552
-
-
31 grudnia 2021 roku
EUR
USD
CHF
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
47 825
25
151
Środki pieniężne w walutach obcych
5 882
2 262
-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe(-)
(28 389)
(27)
(511)
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek(-)
(373 381)
(2 128)
-
Zobowiązania z tytułu leasingu, faktoringu i dyskonta(-)
(26 829)
-
Terminowe kontrakty walutowe(+/-)
14 303
-
-
Razem w danej walucie
(360 589)
132
(360)
Wpływ wzrostu waluty o 5% na rachunek zysków i strat (w tys. zł)
(36 494)
27
(80)
Wpływ spadku waluty o 5% na rachunek zysków i strat (w tys. zł)
36 494
(27)
80
Wpływ wzrostu waluty o 5% na inne całkowite dochody (w tys. zł)
(46 431)
-
-
Wpływ spadku waluty o 5% na inne całkowite dochody (w tys. zł)
46 431
-
-
Ryzyko zmiany cen
Celem Spółki jest ograniczenie ryzyka zmienności cen surowców i produktów poprzez hedging naturalny
polegający na powiązaniu możliwie największej części zakupów i sprzedaży (przede wszystkim ciągu
produkcyjnego: fenol, benzen, kaprolaktam, poliamid) w zawieranych kontraktach ramowych ze zmianami cen
notowań ICIS dla bazowego surowca.
W odniesieniu do zakupu gazu ziemnego Spółka prowadzi politykę zabezpieczania cen tego surowca w oparciu
o kontrakt zakupowy umożliwiający rozliczanie dostaw według bieżących cen giełdowych oraz zapewniający
możliwość dokonywania zabezpieczeń dostaw po stałych cenach w ustalonych okresach. Ponadto, zarówno ceny
zakupu podstawowych surowców, jak i kursy walutowe, a także pozostałe zmiany kosztów produkcji są
uwzględniane w kalkulacji cen sprzedaży produktów. W przypadku braku możliwości przeniesienia cen zakupu
surowców na ceny sprzedaży produkcja poszczególnych asortymentów podlega odpowiedniej redukcji lub
wstrzymaniu. Informacja na temat wprowadzonych ograniczeń produkcyjnych w trakcie 2022 roku została
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 87 z 108
przedstawiona w Nocie 36 Ograniczenia produkcji i czasowe zatrzymanie niektórych instalacji. Informacja na
temat wprowadzonych ograniczeń produkcyjnych po dniu bilansowym została przedstawiona w Nocie 37
Zdarzenia po dniu bilansowym.
Nota 27.4. Zmiany warunków lub klasyfikacji aktywów finansowych
Zarówno w bieżącym jak i w poprzednich okresach sprawozdawczych Spółki nie nastąpiła modyfikacja
przepływów umownych aktywów finansowych.
Nota 27.5. Wartość godziwa instrumentów finansowych
Poniżej przedstawiono szczegóły dotyczące wartości godziwej instrumentów finansowych, dla których jest
możliwe ich oszacowanie:
środki pieniężne i ich ekwiwalenty, krótkoterminowe depozyty bankowe oraz krótkoterminowe kredyty
bankowe, faktoring zwykły i odwrócony oraz wykup i dyskonto wierzytelności - wartość bilansowa wyżej
wymienionych instrumentów jest zbliżona do ich wartości godziwej z uwagi na szybką zapadalność tych
instrumentów,
należności handlowe, pozostałe należności, zobowiązania handlowe - wartość bilansowa wyżej
wymienionych instrumentów jest zbliżona do ich wartości godziwej z uwagi na ich krótkoterminowy
charakter,
długoterminowe pożyczki i kredyty bankowe o zmiennym oprocentowaniu - wartość bilansowa wyżej
wymienionych instrumentów jest zbliżona do ich wartości godziwej z uwagi na ich zmienny charakter
i rynkowy poziom oprocentowania,
długoterminowe pożyczki i kredyty bankowe o stałym oprocentowaniu - wartość bilansowa wyżej
wymienionych instrumentów wynosi 770 777 tys. zł, a ich wartość godziwa około 717 024 tys. zł (poziom II
klasyfikacji wartości godziwej),
walutowe instrumenty pochodne - wartość bilansowa wyżej wymienionych instrumentów jest równa ich
wartości godziwej.
Wartość godziwa instrumentów finansowych Spółki wycenianych w wartości godziwej w podziale na poziomy
klasyfikacji kształtowała się na dzień 31 grudnia 2022 roku następująco:
Poziomy klasyfikacji
Poziom II
Poziom III
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej, w tym:
981
148 927
wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy –
pochodne instrumenty finansowe
-
69 104
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
w tym:
981
79 823
udziały i akcje
-
7 999
należności z tytułu dostaw i usług
-
71 824
terminowe kontrakty walutowe
981
-
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej, w tym:
-
14 348
wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy –
pochodne instrumenty finansowe
-
14 348
Wartość godziwa instrumentów finansowych Spółki wycenianych w wartości godziwej w podziale na poziomy
klasyfikacji kształtowała się na dzień 31 grudnia 2021 roku następująco:
Poziomy klasyfikacji
Poziom II
Poziom III
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej, w tym:
-
115 775
wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy –
pochodne instrumenty finansowe
-
50 865
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
w tym:
-
64 910
udziały i akcje
-
10 568
należności z tytułu dostaw i usług
-
54 342
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej, w tym:
1 310
16 354
wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy –
pochodne instrumenty finansowe
1 310
16 354
Przyjęta w tabelach hierarchia wartości godziwej jest następująca:
Poziom I – cena notowana na aktywnym rynku dla tych samych składników aktywów lub zobowiązań,
Poziom II – wartości ustalone w oparciu o dane wejściowe inne niż notowane ceny poziomu I, które są pośrednio
lub bezpośrednio możliwe do zaobserwowania lub ustalenia na podstawie danych rynkowych,
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 88 z 108
Poziom III – wartości ustalone w oparciu o dane wejściowe, które nie opierają się na danych rynkowych możliwych
do zaobserwowania.
Zarówno w 2022 jak i 2021 roku nie dokonano przeniesienia instrumentów finansowych pomiędzy poziomem II
i poziomem III klasyfikacji instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej.
Wartość godziwa kontraktów walutowych zaprezentowanych w poziomie II jest ustalana na podstawie wyceny
przeprowadzonej przez brokerów lub banki, z którymi zawarto odpowiednie kontrakty. Wyceny te są sprawdzane
poprzez dyskontowanie spodziewanych przepływów pieniężnych z kontraktów za pomocą rynkowych stóp
procentowych obowiązujących na dzień bilansowy.
Wartość godziwą udziałów (inwestycje kapitałowe) wyceniono za pośrednictwem metody zdyskontowanych
przepływów pieniężnych.
Nota 27.6. Instrumenty pochodne
Walutowe instrumenty pochodne
Według stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku wartość nominalna otwartych instrumentów pochodnych na sprzedaż
waluty (forwardy) wynosiła 4,5 mln EUR, a ich terminy zapadalności przypadają w 2023 roku. Według stanu na
dzień 31 grudnia 2021 roku wartość nominalna otwartych instrumentów pochodnych na sprzedaż waluty
(forwardy) wynosiła 13 mln EUR.
Transakcje są zawierane wyłącznie z wiarygodnymi bankami w ramach umów ramowych. Wszystkie zawarte
transakcje mają odzwierciedlenie w transakcjach fizycznych wynikających z walutowych przepływów
pieniężnych. Walutowe transakcje terminowe i pochodne zawierane są zgodnie z walutową ekspozycją netto
Spółki i mają na celu ograniczenie wpływu na wynik finansowy zmienności kursu walutowego.
Instrumenty pochodne wynikające z umowy akcjonariuszy spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS
Prawo oraz zobowiązanie do odkupu akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS od akcjonariuszy
niekontrolujących - opcja kupna (call) i opcja sprzedaży (put)
W dniu 31 maja 2020 roku Spółka, Grupa Azoty POLICE (łącznie jako „Pierwotni Sponsorzy”) oraz Grupa Azoty
POLYOLEFINS zawarły z Grupą LOTOS S.A., obecnie Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. (z dniem 1 sierpnia
2022 roku spółka Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. („PKN ORLEN”) wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki
spółki Grupa LOTOS S.A.), Hyundai Engineering Co. Ltd („Hyundai”) i Korea Overseas Infrastructure & Urban
Development Corporation („KIND”) (łącznie PKN ORLEN, Hyundai i KIND jako „Współsponsorzy”, a łącznie
z Pierwotnymi Sponsorami i spółką Grupa Azoty POLYOLEFINS jako „Strony”) umowy dotyczące warunków
inwestycji kapitałowej oraz finansowania dłużnego podporządkowanego („Dokumentacja Transakcyjna”) w
związku z realizacją przez spółkę Grupa Azoty POLYOLEFINS strategicznego projektu inwestycyjnego Grupy Azoty
„Polimery Police”.
W ramach Dokumentacji Transakcyjnej zostały podpisane umowy inwestycyjne, umowy pożyczki oraz umowa
akcjonariuszy pomiędzy wszystkimi Stronami („Umowa Akcjonariuszy”).
W Umowie Akcjonariuszy Strony ustaliły, że okres zastrzeżony, w którym Hyundai i KIND nie mogą co do zasady
zbywać akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS będzie obowiązywał do upływu 3 lat od daty zakończenia realizacji
projektu „Polimery Police”, natomiast PKN ORLEN – do pełnej spłaty zadłużenia z tytułu Umowy Finansowania
Dłużnego, lecz nie dłużej niż do 15 grudnia 2035 r. (okres lock-up). Strony uzgodniły również procedurę zbycia akcji
spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS przez Współsponsorów po upływie uzgodnionych okresów zastrzeżonych (lock-up).
Dokumentacja Transakcyjna przewiduje dla Pierwotnych Sponsorów możliwość przeprowadzenia oferty
publicznej akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS po upływie okresu zastrzeżonego (lock-up). Ponadto Strony
przewidziały dla Hyundai i KIND opcję sprzedaży (opcja put) na rzecz Pierwotnych Sponsorów, a dla Pierwotnych
Sponsorów opcję kupna od Hyundai (opcja call), w każdym przypadku w odniesieniu do akcji spółki Grupa Azoty
POLYOLEFINS o łącznej wartości (obliczanej na podstawie ceny pierwotnie uiszczonej przez Hyundai i KIND za
takie akcje) nieprzekraczającej 70 000 000 USD, za tę samą kwotę wyrażoną w USD, w przypadku opcji sprzedaży
dodatkowo pomniejszonej o wszelkie dywidendy wypłacone na rzecz Hyundai i KIND do dnia realizacji opcji
sprzedaży. Strony ustaliły, że opcje wygasną najpóźniej 31 grudnia 2035 roku.
W związku z powyższym opcja sprzedaży (opcja put) przyznana Hyundai i KIND, jak również opcja kupna (opcja
call) przyznana Pierwotnym Sponsorom stanowią z perspektywy Spółki pochodne instrumenty finansowe, których
wartość zależna jest od wartości instrumentu bazowego, tj. wartości akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS,
parametrów rynkowych oraz okresu obowiązywania opcji.
Wycena opcji kupna i opcji sprzedaży została zaktualizowana na dzień 31 grudnia 2022 roku, a wynik tej
aktualizacji został odniesiony do rachunku zysków i strat.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 89 z 108
Na podstawie powyższych założeń uzyskano następujące wyniki wyceny (w tys. zł):
Instrument
Wycena łączna
Udział Spółki
(47%)
Udział spółki Grupa
Azoty POLICE
(53%)
Opcja kupna (aktywo finansowe)
147 030
69 104
77 926
Opcja sprzedaży (zobowiązanie finansowe)
30 527
14 348
16 179
Spółka ujęła w sprawozdaniu finansowym aktywa finansowe z tytułu instrumentu pochodnego – opcji kupna
w wysokości 69 104 tys. zł oraz zobowiązania finansowe z tytułu instrumentu pochodnego – opcji sprzedaży
w wysokości 14 348 tys. zł. Wpływ na wynik finansowy wyniósł 20 245 tys. zł.
Ujęcie instrumentu wynikającego z mechanizmu stabilizacji rentowności inwestycji Współsponsorów
w akcje spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS nie objęte opcjami kupna i sprzedaży
Umowa Akcjonariuszy przewiduje dodatkowe mechanizmy wyjścia Współsponsorów z akcjonariatu spółki Grupa
Azoty POLYOLEFINS. W szczególności mechanizmy te obejmują publiczną emisję akcji spółki Grupa Azoty
POLYOLEFINS, wspólną sprzedaż akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS na rzecz inwestorów zewnętrznych, prawo
pierwszej oferty dla Pierwotnych Sponsorów, możliwość nabycia większościowego pakietu akcji spółki Grupa
Azoty POLYOLEFINS przez PKN ORLEN w przypadku braku możliwości dofinansowania ukończenia projektu
„Polimery Police”, a także wyjście PKN ORLEN oraz Hyundai i KIND – w zakresie akcji nieobjętych opcją sprzedaży
i opcją kupna – w drodze wykupu tych akcji przez spółkę Grupa Azoty POLYOLEFINS według wartości godziwej w
celu ich umorzenia. Wykup ten winien nastąpić ze środków wypracowywanych i kumulowanych przez spółkę
Grupa Azoty POLYOLEFINS po pełnej spłacie finansowania uprzywilejowanego dłużnego. Zgodnie z aktualnym
modelem finansowym projektu „Polimery Police” wykup ten jest zakładany po 2035 roku. Cena wykupu oparta o
przyszłą wartość godziwą akcji spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS na datę wykupu wraz z wcześniejszymi
płatnościami z tytułu dywidend ma zapewnić Współsponsorom określoną w Umowie Akcjonariuszy stopę zwrotu
w odniesieniu do objętych tym mechanizmem środków wniesionych w dniu 16 listopada 2020 roku na
podwyższenie kapitału zakładowego spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS. W przypadku, gdyby zwrot ten był niższy
od uzgodnionego poziomu, Pierwotni Sponsorzy zobowiązani są solidarnie do dokonania na rzecz Współsponsorów
płatności uzupełniających zwiększających rentowność inwestycji Współsponsorów objętych mechanizmem
wyjścia przez wykup do wymaganego poziomu, lecz nie więcej niż o określoną liczbę punktów procentowych.
Analogicznie, w przypadku, gdy rentowność inwestycji Współsponsorów w zakresie akcji objętych mechanizmem
wyjścia przez wykup przekroczy poziom wymagany przez Współsponsorów, będą oni zobowiązani do dokonania
płatności na rzecz Pierwotnych Sponsorów obniżających rentowność inwestycji Współsponsorów do wymaganego
przez nich poziomu, lecz nie więcej niż o określoną liczbę punktów procentowych, analogiczną jak w odniesieniu
do podwyższenia rentowności Współsponsorów przez Pierwotnych Sponsorów.
Opisany powyżej mechanizm stabilizacji rentowności inwestycji Współsponsorów w akcje spółki Grupa Azoty
POLYOLEFINS objęte mechanizmem wyjścia przez wykup powoduje powstanie u Pierwotnych Sponsorów
instrumentu finansowego, który może przyjmować wartości dodatnie, tj. aktywa finansowego w przypadku
przewidywania uzyskania przez Współsponsorów poziomu rentowności wyższej od uzgodnionego w Umowie
Akcjonariuszy i wynikających z tego płatności zwrotnych na rzecz Pierwotnych Sponsorów, lub wartość ujemną,
tj. zobowiązania finansowego w przypadku przewidywania płatności dodatkowych przez Pierwotnych Sponsorów
na rzecz Współsponsorów po dokonaniu wykupu akcji.
Zgodnie z aktualnym bazowym modelem finansowym projektu „Polimery Police” zakładane jest uzyskanie przez
Współsponsorów poziomu rentowności na poziomie nie niższym niż poziom wymagany zgodnie z Umową
Akcjonariuszy. W związku z tym, nie są aktualnie przewidywane przez Pierwotnych Sponsorów płatności
uzupełniające na rzecz Współsponsorów po dokonaniu wykupu akcji w celu umorzenia po zakończeniu spłaty
finansowania uprzywilejowanego dłużnego.
Jednocześnie, mając na uwadze aktualny stan realizacji projektu „Polimery Police”, tj. fazę inwestycyjną
z zaawansowaniem wynoszącym 98,62% na dzień 31 grudnia 2022 roku, brak przesłanek wskazujących na istotne
ryzyko pogorszenia rentowności w stosunku do scenariusza bazowego, wielość czynników mikro-
i makroekonomicznych wpływających na realizację i rentowność projektu „Polimery Police”, jak również bardzo
odległy termin realizacji uprawnień lub zobowiązań wynikających z mechanizmu stabilizacji rentowności, co
powoduje, że oszacowanie przewidywanego wyniku rozliczenia jest obarczone bardzo dużą niepewnością, Grupa
Azoty S.A. zadecydowała o braku rozpoznania aktywa finansowego z tego tytułu. Ocena ta będzie podlegać
weryfikacji i aktualizacji w kolejnych okresach wraz z finalizacją fazy konstrukcyjnej i uruchomieniem
działalności operacyjnej projektu „Polimery Police”.
Nota 27.7. Rachunkowość zabezpieczeń
Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów środków pieniężnych. Pozycją zabezpieczaną są przyszłe
wysoce prawdopodobne wpływy ze sprzedaży w EUR, które w okresie od stycznia 2023 do marca 2029 roku zostaną
ujęte w rachunku zysków i strat. Zabezpieczanym ryzykiem jest ryzyko walutowe. Pozycją zabezpieczającą są
dwa kredyty walutowe w EUR:
1) o wartości wynoszącej na dzień 31 grudnia 2022 roku 45 405 tys. EUR (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
63 567 tys. EUR), którego spłata następuje od grudnia 2018 roku do czerwca 2025 roku w 14 równych
półrocznych ratach o wartości 9 081 tys. EUR każda,
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 90 z 108
2) o wartości wynoszącej na dzień 31 grudnia 2022 roku 119 000 tys. EUR (na dzień 31 grudnia 2021 roku
138 334 tys. EUR), którego spłata następuje od września 2021 do marca 2029 roku w 16 półrocznych ratach
o wartości: pierwsza rata 6 666 tys. EUR, 14 rat po 9 666,7 tys. EUR każda oraz ostatnia w wysokości
3 000 tys. EUR
Wartość bilansowa obu ww. kredytów na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 770 777 tys. zł (na dzień 31 grudnia
2021 roku: 928 228 tys. zł). W kapitale z wyceny transakcji zabezpieczających ujęto w 2022 roku kwotę
(53 899) tys. zł (w 2021 roku: (48 479) tys. zł) stanowiącą w całości efektywne zabezpieczenie. W 2022 roku
Spółka przekwalifikowywała z innych całkowitych dochodów do rachunku zysków i strat kwotę 14 740 tys. zł
(w 2021 roku 5 658 tys. zł) w związku z rozliczeniem powiązania zabezpieczającego w zakresie spłat rat kredytu
walutowego z wpływami ze sprzedaży w EUR.
NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Nota 28. Noty objaśniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Różnica wynikająca ze sprawozdania z sytuacji finansowej -
należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
54 100
(212 511)
Zmiana stanu z tytułu zaliczek na rzeczowe aktywa trwałe,
wartości niematerialnych, aktywa z tytułu prawa do
użytkowania, nieruchomości inwestycyjnych
3 790
(6 919)
Zmiana stanu z tytułu zbycia rzeczowych aktywów trwałych,
wartości niematerialnych, aktywa z tytułu prawa do
użytkowania, nieruchomości inwestycyjnych
(194)
196
Zmiana stanu należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
57 696
(219 234)
Różnica wynikająca ze sprawozdania z sytuacji finansowej –
zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
118 935
450 685
Zmiana stanu z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych,
wartości niematerialnych, aktywa z tytułu prawa do
użytkowania, nieruchomości inwestycyjnych
(921)
(24 940)
Zmiana z tytułu faktoringu odwrotnego
667 585
1 040 233
Zmiana stanu z tytułu zdarzeń niepieniężnych
(988)
878
Zmiana stanu zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz
pozostałe w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
784 611
1 466 856
Różnica wynikająca ze sprawozdania z sytuacji finansowej -
zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
1 053
(14 153)
Zmiana stanu z tytułu innych zdarzeń niepieniężnych
(3 302)
11 170
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych
w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
(2 249)
(2 983)
Różnica wynikająca ze sprawozdania z sytuacji finansowej - dotacje
(868)
(1 953)
Zmiana z tytułu wpływu dotacji
(1 636)
(971)
Zmiana stanu dotacji w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
(2 504)
(2 924)
W przepływach z działalności operacyjnej w pozycji Inne korekty w 2022 roku w kwocie (2 430) tys. zł
(w 2021 roku: (1 735) tys. zł) zaprezentowano zmniejszenie zobowiązań finansowych o (3 500) tys. zł z tytułu
wpłaty dokonanej przez Spółkę na działalność statutową Polskiej Fundacji Narodowej (w 2021 roku:
(3 500) tys. zł oraz wynik z tytułu finansowania wewnątrzgrupowego w kwocie 1 070 tys. zł (w 2021 roku:
1 765 tys. zł).
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 91 z 108
POZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE
Nota 29. Spółka jako Leasingodawca
Umowy leasingu operacyjnego, w którym Spółka jest leasingodawcą
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Płatne w okresie do 1 roku
4 217
3 918
Płatne w okresie od 1 roku do 5 lat
273
434
Płatne powyżej 5 lat
-
23
4 490
4 375
Nota 30. Zobowiązania warunkowe, aktywa warunkowe oraz poręczenia i gwarancje
Aktywa warunkowe
Spółka nie posiada aktywów warunkowych.
Zobowiązania warunkowe oraz poręczenia i gwarancje
na dzień
31.12.2022
na dzień
31.12.2021
Poręczenia
8 442
8 339
Udzielone przez Spółkę poręczenie służy zabezpieczaniu dotacji udzielanej spółce Grupa Azoty ATT Polymers
GmbH przez Bank Inwestycyjny Kraju Związkowego Brandenburgia (ILB) na sfinansowanie 20% nakładów na
przedsięwzięcie pn. „Budowa Centrum Logistycznego” w Guben, Republika Federalna Niemiec.
Nowe centrum logistyczne wraz z zapleczem biurowym świadczy usługi związane z magazynowaniem,
pakowaniem i dystrybucją produktów pochodzących z Grupy Azoty.
Informacje dotyczące zobowiązań warunkowych wynikających z Umowy Akcjonariuszy spółki Grupa Azoty
POLYOLEFINS związane z realizacją projektu „Polimery Police” opisano w Nocie 27.6. Dodatkowo w dniu 31 maja
2020 roku Spółka wraz ze spółką zależną Grupa Azoty POLICE zawarły ze spółką Grupa Azoty POLYOLEFINS Umowę
Pożyczki Wspierającej na kwotę 105 mln EUR. Szczegóły zostały opisane w Nocie 13.3. Pozostałe aktywa
finansowe.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 92 z 108
Nota 31. Transakcje z podmiotami powiązanymi
Transakcje handlowe z jednostkami zależnymi
Transakcje handlowe
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku i na ten dzień
Przychody ze sprzedaży
Należności
Zakupy
Zobowiązania
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty S.A.
1 385 878
212 427
848 162
86 759
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty POLICE
1 684
852
20
-
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PUŁAWY
128 483
1 094
1 024
831
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PKCH
5 065
892
71 482
16 828
Podmioty powiązane Grupy COMPO EXPERT
1 336
563
-
-
1 522 446
215 828
920 688
104 418
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku i na ten dzień
Przychody ze sprzedaży
Należności
Zakupy
Zobowiązania
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty S.A.
1 182 021
280 091
635 298
97 015
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty POLICE
682
215
29
-
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PUŁAWY
27 807
1 932
1 008
111
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PKCH
4 541
1 548
88 484
16 696
Podmioty powiązane Grupy COMPO EXPERT
268
216
-
-
1 215 319
284 002
724 819
113 822
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 93 z 108
Pozostałe transakcje
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022roku
Pozostałe przychody
Pozostałe koszty
Przychody finansowe
Koszty finansowe
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty S.A.
1 091
484
395 355
60 512
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty POLICE
-
-
54 646
1 257
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PUŁAWY
2
-
4 782
2 416
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PKCH
1 988
3 883
2
2 229
3 081
4 367
454 785
66 414
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku
Pozostałe przychody
Pozostałe koszty
Przychody finansowe
Koszty finansowe
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty S.A.
1 700
205
121 083
9 966
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty POLICE
-
-
29 598
193
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PUŁAWY
11
-
485
299
Podmioty powiązane spółki Grupa Azoty PKCH
1 862
4 779
-
331
3 573
4 984
151 166
10 789
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 94 z 108
Transakcje handlowe z jednostkami współzależnymi
Transakcje handlowe
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku i na ten dzień wartość transakcji z podmiotami
współzależnymi poprzez spółkę Grupa Azoty PUŁAWY wyniosła z tytułu transakcji zakupowych 3 209 tys. zł oraz
z tytułu zobowiązań 310 tys. zł.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku i na ten dzień wartość transakcji z podmiotami
współzależnymi poprzez spółkę Grupa Azoty PUŁAWY wyniosła z tytułu transakcji zakupowych 3 667 tys. zł oraz
z tytułu zobowiązań 190 tys. zł.
Kredyty, pożyczki udzielone podmiotom powiązanym
W 2022 roku Spółka udzieliła pożyczki spółce Grupa Azoty POLICE w wysokości 100 000 tys. zł.
W 2021 roku Spółka nie udzielała pożyczek podmiotom powiązanym.
Spółka dokonała kapitalizacji odsetek i prowizji od pożyczki udzielonej Grupie Azoty POLYOLEFINS. Stan
skapitalizowanych odsetek na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 86 368 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
34 628 tys. zł), a skapitalizowana prowizja na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 8 439 tys. zł (na dzień 31 grudnia
2021 roku: 5 626 tys. zł).
Kredyty lub pożyczki udzielone Spółce przez podmioty powiązane
Nie wystąpiły.
Cash pooling
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka prezentuje środki przekazane spółkom z Grupy Azoty uczestniczącym
w usłudze cash poolingu jako ekwiwalenty środków pieniężnych w kwocie 435 564 tys. zł (na dzień 31 grudnia
2021 roku: 97 690 tys. zł), natomiast środki otrzymane przez Spółkę od pozostałych spółek Grupy są
prezentowane jako krótkoterminowe zobowiązania z tytułu pożyczek i na dzień 31 grudnia 2022 roku wynoszą
1 683 972 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 1 749 843 tys. zł).
Warunki transakcji z jednostkami powiązanymi
Spółki nie zawierała w 2022 i 2021 roku transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
Wynagrodzenia Członków Zarządu z tytułu i za okres pełnienia funkcji w Spółce
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Świadczenia krótkoterminowe
14 165
8 945
Świadczenia w związku z przerwaniem zatrudnienia
145
930
14 310
9 875
Zasady wynagradzania Członków Zarządu
Wynagrodzenie całkowite Członków Zarządu składa się z:
części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe (wynagrodzenie stałe),
części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki (wynagrodzenie
zmienne).
Zasady premiowania Członków Zarządu
Wynagrodzenie zmienne (uzupełniające za rok obrotowy Spółki) uzależnione jest od poziomu realizacji celów
zarządczych i nie może przekroczyć kwoty wynagrodzenia podstawowego w poprzednim roku obrotowym, dla
którego dokonywane jest obliczenie wysokości przysługującego wynagrodzenia zmiennego. Rada Nadzorcza
ustala odrębną uchwałą wysokość wynagrodzenia zmiennego przysługującą za dany rok obrotowy.
Wynagrodzenie zmienne przysługuje po:
zatwierdzeniu sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły za rok
obrotowy,
udzieleniu Zarządzającemu przez Walne Zgromadzenie absolutorium z wykonania przez niego obowiązków
członka zarządu,
przedłożeniu przez Zarządzającego sprawozdania z wykonania celów zarządczych,
zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą stopnia realizacji przez Zarządzającego celów zarządczych na dany rok,
podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały w sprawie wykonania celów zarządczych i ustalenia wysokości
należnej wypłaty wynagrodzenia zmiennego.
Członkom Zarządu udostępniono do korzystania, w zakresie niezbędnym do wykonywania usług, urządzenia
techniczne oraz inne zasoby stanowiące mienie Spółki, w szczególności: postawione do ich dyspozycji
pomieszczenia służbowe wraz z wyposażeniem, samochód, telefon komórkowy oraz komputer przenośny wraz z
niezbędnym dodatkowym wyposażeniem. Zasady korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych oraz
zasady udostępniania wyposażenia określają odrębne przepisy wewnętrzne obowiązujące w Spółce. Jeżeli
Członek Zarządu ma miejsce zamieszkania poza siedzibą Jednostki Dominującej, może zwrócić się do Rady
Nadzorczej o wyrażenie zgody na przyznanie mu prawa do korzystania z mieszkania służbowego w miejscowości,
w której znajduje się siedziba Spółki, na zasadach określonych w uchwale Walnego Zgromadzenia.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 95 z 108
Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej z tytułu pełnienia funkcji i z tytułu umowy o pracę w Spółce za
okres 12 miesięcy 2022 roku
za okres
od 01.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
Świadczenia krótkoterminowe
2 847
1 846
Pożyczki
W 2022 roku i 2021 roku Spółka nie udzielała pożyczek Członkom Zarządu oraz Rady Nadzorczej.
Transakcje z Właścicielami
Nie wystąpiły.
Istotne transakcje z podmiotami powiązanymi przez Skarb Państwa
Stan na dzień 31 grudnia 2022 roku
Nazwa podmiotu
Wartość
Treść operacji
Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.*
1 543 797
zakup gazu ziemnego i surowców
KGHM Polska Miedź S.A.
52 440
sprzedaż produktów
Enea S.A.
41 053
zakup energii elektrycznej
PKO BP S.A.
38 730
spłata odsetek i prowizji
Bank Gospodarstwa Krajowego
36 867
spłata odsetek i prowizji
PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
35 785
zakup energii elektrycznej
Polska Grupa Górnicza S.A.
32 761
zakup surowców
PKP SPÓŁKA AKCYJNA
18 493
zakup pozostałych usług
TAURON Polska Energia S.A.
16 256
zakup usług przesyłu
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
7 759
ubezpieczenia rzeczowe i osobowe
Polska Fundacja Narodowa
3 500
wpłata na działalność statutową fundacji
Siarkopol Tarnobrzeg Sp. z o.o.
1 999
sprzedaż produktów
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
1 238
pozostałe zakupy
1 830 678
* Podana kwota transakcji Spółki z Polskim Koncernem Naftowym ORLEN S.A. obejmuje także kwoty transakcji w 2022 roku ze
spółkami Grupa LOTOS S.A. w wysokości 188 tys. zł oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. wraz z podmiotami
zależnymi w wysokości 997 983 tys. zł, które zostały w trakcie 2022 roku przejęte przez Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.
Stan na dzień 31 grudnia 2021 roku
Nazwa podmiotu
Wartość
Treść operacji
PGNiG S.A.
493 968
zakup gazu ziemnego
PKN ORLEN S.A.
148 218
zakup surowców
PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
58 610
zakup energii elektrycznej
Polska Grupa Górnicza S.A.
42 946
zakup miału węglowego
KGHM Polska Miedź S.A.
30 289
sprzedaż produktów i zakup katod miedzianych
TAURON Polska Energia S.A.
21 496
zakup energii elektrycznej
Enea S.A.
21 049
zakup energii elektrycznej
PKP Cargo S.A.
20 697
zakup usług logistycznych
PKO BP S.A.
12 758
spłata odsetek i prowizji
Bank Gospodarstwa Krajowego
11 603
spłata odsetek i prowizji
PZU S.A.
7 188
ubezpieczenia rzeczowe i osobowe
Polska Fundacja Narodowa
3 500
wpłata na działalność statutową fundacji
Grupa LOTOS S.A.
1 215
zakup surowców
873 537
Nota 32. Zobowiązania inwestycyjne
W okresie kończącym się 31 grudnia 2022 roku Spółka podpisała umowy dotyczące kontynuacji rozpoczętych oraz
realizacji nowych zadań inwestycyjnych. Umowy zawarte na realizację tych zadań obejmują głównie usługi
branży budowlanej, mechanicznej, elektrycznej oraz projektowej. Najistotniejsze z nich dotyczą:
budowa instalacji neutralizacji strąceniowej – wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów na dzień
31 grudnia 2022 roku wyniosła 64 800 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 0 tys. zł),
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 96 z 108
budowa nowej wieży – wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosła
9 050 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 0 tys. zł),
modernizacja sieci wody grzewczej – wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów na dzień 31 grudnia
2022 roku wyniosła 7 138 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 19 596 tys. zł),
modernizacja instalacji oświetleniowych – wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów na dzień 31 grudnia
2022 roku wyniosła 4 970 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 0 tys. zł),
budowa instalacji neutralizacji (azotan amonu) – wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów na dzień
31 grudnia 2022 roku wyniosła 4 714 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 0 tys. zł),
dostosowanie barierek i podestów do obowiązujących przepisów - wartość zobowiązań z tytułu podpisanych
umów na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosła 4 614 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 0 tys. zł),
modernizacja konstrukcji słupów - wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów na dzień 31 grudnia
2022 roku wyniosła 4 490 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku: 0 tys. zł),
budowa węzła suszenia osadów pochodzących z instalacji oczyszczania ścieków – wartość zobowiązań z tytułu
podpisanych umów na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosła 4 428 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2021 roku:
0 tys. zł).
Łączna wartość zobowiązań z tytułu podpisanych umów wynosi na dzień 31 grudnia 2022 roku 120 313 tys. zł (na
dzień 31 grudnia 2021 roku: 73 368 tys. zł).
Nota 33. Informacja o skutkach pandemii choroby zakaźnej COVID-19
Spółka na bieżąco monitoruje sytuację epidemiczną w Polsce, jak również analizuje bieżące i prognozowane
skutki zagrożenia epidemicznego mogące mieć wpływ na jej działalność. W analizach i prognozach uwzględnia
wprowadzane zmiany w regulacjach prawnych oraz zmiany zachodzące w otoczeniu rynkowym.
W celu zapewnienia możliwie niezakłóconego funkcjonowania w Spółce i w pozostałych spółkach Grupy zostały
wdrożone procedury ograniczające ryzyko zarażenia dla pracowników oraz zapewniające odpowiednie
reagowanie w przypadku wystąpienia zachorowań.
W ocenie Zarządu Spółki podejmowane środki zaradcze zapewniają minimalizację skutków ekonomicznych
pandemii COVID-19, minimalizację ryzyka zagrożenia ciągłości działalności oraz pozwalają na utrzymanie pozycji
rynkowej Spółki, jej płynności finansowej oraz zdolności do realizacji strategicznych projektów inwestycyjnych.
Nota 34. Wpływ wojny w Ukrainie
W związku z inwazją sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 roku szereg państw,
w szczególności państwa Unii Europejskiej oraz Stany Zjednoczone Ameryki Północnej udzieliły Ukrainie pomocy
politycznej, wojskowej i humanitarnej oraz nałożyły na Federację Rosyjską, a także na Republikę Białorusi,
z terytorium której również doszło do ataku na Ukrainę, sankcje gospodarczo-ekonomiczne o bardzo szerokim
zakresie. Sankcje te obejmują m.in. zakaz sprzedaży materiałów do zastosowania wojskowego i technologii
wojskowych, wykluczenie części banków rosyjskich z międzynarodowego systemu rozliczeniowego SWIFT oraz
zamrożenie zagranicznych aktywów bankowych Federacji Rosyjskiej, a także zakaz współpracy z szeregiem
obywateli i podmiotów z Federacji Rosyjskiej.
W dniu 25 lutego 2022 roku w Spółce powołany został zespół ds. koordynacji działań w obliczu zagrożenia
bezpieczeństwa funkcjonowania i zachowania ciągłości produkcji w związku z napaścią Rosji na Ukrainę, w skład
którego weszli dyrektorzy jednostek organizacyjnych, których zakresy kompetencyjne obejmują kluczowe
obszary funkcjonowania Spółki, w szczególności działalność produkcyjną, zaopatrzeniową, logistyczną, a także
funkcje wsparcia – tj. obszar bezpieczeństwa, IT, finansów, ochrony rynku, zarządzania zgodnością oraz relacji
inwestorskich.
Kluczowe zidentyfikowane obszary ryzyka wynikające z wojny w Ukrainie, które mogą istotnie wpłynąć na
przyszłe wyniki finansowe wraz z oceną ich potencjalnego wpływu na sytuację Spółki i spółek zależnych
przedstawiono poniżej.
1. Ryzyko wystąpienia zakłóceń w dostawach gazu ziemnego do spółek Grupy Azoty.
Dostawy gazu ziemnego realizowane były w okresie sprawozdawczym na podstawie umowy ze spółką Polskie
Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., która z dniem 2 listopada 2022 roku została przejęta przez spółkę Polski
Koncern Naftowy ORLEN S.A. („PKN ORLEN”), w wyniku czego PKN ORLEN wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki
umowy na dostawy gazu ziemnego. Umowa ta, obowiązująca pierwotnie do dnia 1 października 2022 roku, w dniu
7 lipca 2022 roku została przedłużona na okres do dnia 30 września 2023 roku.
Mimo obaw odnośnie zapewnienia ciągłości dostaw gazu ziemnego do Europy po wybuchu wojny w Ukrainie
dostawy gazu ziemnego w trakcie 2022 roku oraz po dniu bilansowym do dnia zatwierdzenia niniejszego
sprawozdania finansowego do publikacji do Spółki i pozostałych spółek Grupy przebiegały bez zakłóceń,
a przyczyną wprowadzanych ograniczeń produkcyjnych był poziom cen zakupu gazu ziemnego nie pozwalający
na opłacalną produkcję.
Od grudnia 2022 roku obserwuje się znaczny spadek notowań gazu ziemnego, które na dzień zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji kształtują się na poziomach istotnie niższych niż notowane
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 97 z 108
przed wybuchem wojny w Ukrainie. Jest to spowodowane w szczególności znaczną rozbudową zdolności zakupu
i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego w krajach Europy Zachodniej, zwiększeniem dostaw gazu ziemnego
z innych państw, w szczególności Norwegii, Algierii i Azerbejdżanu, a także warunków pogodowych skutkujących
mniejszym zużyciem gazu ziemnego na cele grzewcze.
W związku z powyższym Grupa Azoty ocenia ryzyko zakłóceń dostaw gazu ziemnego w 2023 roku jako niskie.
2. Ryzyko dotyczące ceny i dostępności surowców strategicznych w przypadku surowców dostarczanych
z terytorium Ukrainy, a także państw objętych sankcjami – Federacji Rosyjskiej i Republiki Białorusi.
Ryzyko to dotyczy w szczególności dostępności kluczowych surowców, w tym węglanu potasu, soli potasowej,
propylenu oraz w zakresie cen – mediów energetycznych, tj. gazu ziemnego i energii elektrycznej.
Dostawy surowców z państw objętych sankcjami zostały zastąpione dostawami z kierunków alternatywnych. Do
dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji nakładane sankcje nie wpłynęły na
ograniczenia dostaw do spółek Grupy Azoty oraz nie stwierdzono ograniczeń produkcyjnych z tego powodu.
Dodatkowo istotnym ryzykiem w trakcie 2022 roku była dostępność i poziom cen węgla kamiennego, który
w istotnej części był importowany z Rosji. Import ten został wstrzymany w związku z nałożonymi sankcjami.
Spółki Grupy Kapitałowej Grupa Azoty nie importowały węgla kamiennego z Rosji. Węgiel kamienny stanowi dla
zakładów kluczowych spółek Grupy podstawowy surowiec energetyczny niezbędny dla wytwarzania pary
technologicznej na potrzeby produkcyjne. Znaczący wzrost cen gazu ziemnego skutkował m.in. wzrostem cen
energii elektrycznej co sprawiło, że znacząco wzrosła opłacalność i wytwarzanie energii elektrycznej w źródłach
węglowych w Europie, czego bezpośrednim następstwem jest istotne zwiększenie zużycia węgla kamiennego.
Większy popyt na węgiel kamienny oraz brak dostaw węgla z Rosji skutkuje zarówno bardzo znaczącym wzrostem
cen, ale także problemami logistycznymi związanymi z zapewnieniem możliwości dostaw węgla kamiennego do
Europy z alternatywnych względem Rosji kierunków.
Ze względu na łagodną zimę zużycie węgla kamiennego w energetyce i ciepłownictwie oraz w sektorze
komunalno-bytowym uległo istotnemu zmniejszeniu, co przy zwiększeniu importu z innych państw takich jak
Kolumbia, Wenezuela, Australia, Kazachstan, Indonezja czy Republika Południowej Afryki spowodowało
zabezpieczenie zaopatrzenia rynku w to paliwo. Począwszy od IV kw. 2022 roku ceny węgla zaczęły spadać i ten
trend był kontynuowany w I kwartale 2023 roku.
Grupa monitoruje sytuację w zakresie zagwarantowania dostaw węgla kamiennego prowadząc rozmowy
dotyczące zapewnienia dostaw zarówno z krajowymi producentami węgla, jak i poszukując alternatywnych
możliwości zaopatrzenia z importu. Podejmowane działania zaradcze powodują, że na dzień zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji nie stwierdzono istotnego ryzyka braku ciągłości dostaw
węgla kamiennego dla zakładów produkcyjnych kluczowych spółek Grupy.
3. Ryzyko opóźnień realizacji projektów inwestycyjnych prowadzonych w Spółce i w Grupie Azoty z uwagi na
możliwe trudności związane z brakiem dostępności pracowników wykonawców, jako skutek zarządzonej w
Ukrainie powszechnej mobilizacji.
W trakcie 2022 roku oraz po dniu bilansowym do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do
publikacji Spółka oraz pozostałe spółki z Grupy nie zaobserwowały istotnego wpływu tego ryzyka na prowadzone
prace inwestycyjne i remontowe.
4. Podwyższone ryzyko wzrostu kosztów finansowania w wyniku wzrostu stóp procentowych oraz osłabienia
kursu PLN wobec EUR i USD na skutek obserwowanych turbulencji gospodarczych.
Istotnym bezpośrednim następstwem wojny w Ukrainie jest podwyższona zmienność i niepewność na rynkach
finansowych skutkująca w szczególności znaczącym umocnieniem kursów USD i EUR względem walut rynków
rozwijających się, w tym Polski. Jednocześnie wzrost inflacji skutkował znaczącym wzrostem stóp procentowych.
Powyższe czynniki powodują wzrost ryzyka walutowego oraz wzrost kosztów obsługi finansowania w PLN. Grupa
Azoty zarządza ryzykiem walutowym i stopy procentowej w oparciu o przyjętą w tym zakresie politykę. Mimo
zmniejszenia zadłużenia w związku ze spłatą kredytów obrotowych i terminowych oraz spłatą faktoringu
odwrotnego, następowało równolegle wykorzystanie kredytów w spółce celowej Grupa Azoty POLYOLEFINS na
finansowanie projektu Polimery Police, a tym samym koszty finansowania wzrosły w porównaniu do analogicznego
okresu roku ubiegłego na skutek istotnego wzrostu stóp procentowych.
Kredyty celowe Grupy Azoty POLYOLEFINS zostały wcześniej zabezpieczone przed ryzykiem zmiany stóp
procentowych, a dodatkowo jej ekspozycja walutowa została zabezpieczona przez ryzykiem kursowym.
Ponadto należy zaznaczyć, że Spółka nie posiada istotnych aktywów na terytoriach Ukrainy, Rosji i Białorusi, a
sprzedaż na te rynki kształtowała się przed wybuchem wojny w Ukrainie na poziomie poniżej 2% całości obrotów
i nie miała istotnego znaczenia. Od momentu wybuchu wojny w Ukrainie sprzedaż produktów przez Spółkę i jej
spółki zależne do odbiorców z Rosji i Białorusi została wstrzymana, natomiast sprzedaż na rynek ukraiński została
znacznie ograniczona ze względu na zaprzestanie ubezpieczania należności handlowych oraz pogorszenie sytuacji
finansowej odbiorców. W związku z powyższym wybuch wojny w Ukrainie nie miał istotnego wpływu na poziom
sprzedaży i wartość aktywów Spółki.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 98 z 108
Nota 35. Informacje dotyczące sankcji
Sankcje nałożone na akcjonariusza mniejszościowego Spółki
W dniu 6 kwietnia 2022 roku Pan Wiaczesław Mosze Kantor posiadający kontrolny pakiet akcji rosyjskiej firmy
chemicznej ACRON został wpisany na listę sankcyjną Wielkiej Brytanii, w dniu 8 kwietnia 2022 roku – na listę
sankcyjną Unii Europejskiej, a w dniu 25 kwietnia 2022 roku wraz z podmiotami, za pośrednictwem których
kontroluje on pakiet 19,82% akcji Grupy Azoty S.A. – na polską listę sankcyjną. Pan Kantor jest akcjonariuszem
mniejszościowym, który nie posiada wpływu na działalność operacyjną Grupy Azoty ani prawa do nominowania
członków organów statutowych Spółki, w związku z czym, mimo posiadanych akcji, Pan Kantor nie jest
właścicielem ani posiadaczem Spółki ani jej nie kontroluje w rozumieniu Rozporządzenia Rady (UE) nr 269/2014
z dnia 17 marca 2014 roku w sprawie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających
integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających.
Nie jest również spełniona żadna z przesłanek, by Grupa Azoty S.A. oraz jej spółki zależne mogły być
bezpośrednio lub pośrednio objęte jakimikolwiek sankcjami. Grupa Azoty S.A. oraz jej spółki zależne
przestrzegają wszystkich przepisów sankcyjnych, potępiają agresję Rosji oraz wszelkie działania skierowane
przeciwko Ukrainie i nie posiadają żadnych relacji z rządem Federacji Rosyjskiej.
Nota 36. Ograniczenie produkcji i czasowe zatrzymanie niektórych instalacji
W związku z uwarunkowaniami rynkowymi, tj. rosnącymi cenami gazu ziemnego oraz możliwymi do uzyskania
cenami sprzedaży produktów, które nie zapewniały pokrycia kosztów na wymaganym poziomie, podjęte zostały
w Spółce i w wybranych spółkach zależnych decyzje o czasowym ograniczeniu lub wstrzymaniu produkcji na
wybranych liniach technologicznych.
W dniu 8 lipca 2022 roku, Zarząd spółki Grupa Azoty PUŁAWY podjął decyzję o ograniczeniu produkcji melaminy,
zaś w dniu 10 sierpnia 2022 roku, w związku z rekordowo wysokimi cenami gazu ziemnego oraz obniżeniem popytu
na melaminę, decyzję o całkowitym wstrzymaniu produkcji melaminy do odwołania. Zobowiązania wynikające
z kontraktów handlowych miały w znacznej części charakter krótkookresowy i były realizowane w oparciu
o posiadane zapasy.
W dniu 22 sierpnia 2022 roku Zarząd Spółki podjął decyzję o czasowym zatrzymaniu pracy instalacji do produkcji:
nawozów azotowych, kaprolaktamu oraz poliamidu 6. Spółka kontynuowała produkcję katalizatorów, osłonek
poliamidowych, kwasów humusowych, skrobi termoplastycznej oraz kwasu azotowego stężonego.
W trakcie ogłoszonego postoju instalacji produkcyjnych realizowane były procesy inwestycyjne oraz remontowe,
w tym planowany wcześniej, główny remont instalacji Poliamidów.
Z dniem 22 sierpnia 2022 roku wprowadzono czasowe ograniczenia produkcji przez spółkę zależną Grupę Azoty
PUŁAWY. Spółka ta ograniczyła produkcję amoniaku do około 10 % możliwości produkcyjnych. Równocześnie
została wstrzymana produkcja w Segmencie Tworzywa oraz w Segmencie Agro, z wyjątkiem produkcji: siarczanu
amonu z Instalacji Odsiarczania Spalin, NOXy®, Likam oraz PULNOX®.
W trakcie ogłoszonego postoju instalacji produkcyjnych w spółce realizowane były procesy inwestycyjne oraz
remontowe.
W dniu 23 sierpnia Zarząd spółki zależnej Grupa Azoty KĘDZIERZYN podjął decyzję o ograniczeniu z dniem
24 sierpnia 2022 roku pracy instalacji produkcyjnych do minimum, tj. do poziomu 43% dla Jednostki Produkcyjnej
Nawozy.
Powyższe decyzje wynikały z nadzwyczajnego i bezprecedensowego wzrostu cen gazu ziemnego.
Ograniczenie produkcji na niektórych liniach technologicznych miało na celu optymalizację generowanego
wyniku finansowego. W tym celu prowadzone były intensywne działania polegające m.in. sprzedaży posiadanych
stanów magazynowych po cenach zapewniających pokrycie kosztów produkcji oraz redukcji ponoszonych
kosztów. Dodatkowo na generowany wynik wpływała sprzedaż wyrobów, których wytwarzanie nie zostało
wstrzymane. Ponadto część zadań remontowych została przyspieszona względem pierwotnych planów, co będzie
skutkowało większą dostępnością zdolności produkcyjnych instalacji w następnych okresach.
Uruchomienie zatrzymanych instalacji produkcyjnych lub dociążenie instalacji produkcyjnych pracujących na
obniżonym poziomie wydajności w Spółce, Grupie Azoty PUŁAWY i Grupie Azoty KĘDZIERZYN nastąpiło w
październiku 2022 roku.
Nota 37. Zdarzenia po dniu bilansowym
Udział w programie wsparcia dla przedsiębiorstw działających w branżach energochłonnych
W dniu 10 marca 2023 roku Spółka otrzymała informację z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w sprawie przyznania Spółce jako przedsiębiorstwu energochłonnemu wsparcia finansowego w wysokości
52 285 tys. zł, w związku z dynamicznym wzrostem cen energii elektrycznej i gazu ziemnego w 2022 roku.
Wsparcie nastąpiło w oparciu o ogłoszony Program rządowy przyjęty uchwałą Rady Ministrów nr 1/2023 z dnia
3 stycznia 2023 roku. pn. „Pomoc dla sektorów energochłonnych związana z nagłymi wzrostami cen gazu
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 99 z 108
ziemnego i energii elektrycznej w 2022 r.” („Program”). Zgodnie z MSR 20 Dotacje rządowe oraz ujawnienia
informacji na temat pomocy rządowej kwota ta ujęta zostanie w wynikach Spółki w I kwartale 2023 roku.
Analogiczną pomoc w ramach Programu uzyskały spółki zależne Spółki, tj. Grupa Azoty PUŁAWY, Grupa Azoty
POLICE, Grupa Azoty KĘDZIERZYN i Grupa Azoty SIARKOPOL. Łączna kwota uzyskanego wsparcia dla tych
podmiotów wyniosła 181 895 tys. zł., przez co łączna kwota uzyskanego w ramach Programu wsparcia dla Grupy
Kapitałowej Grupa Azoty wyniosła 234 180 tys. zł, tj. równowartość maksymalnej dozwolonej kwoty pomocy
publicznej w wysokości 50 mln EUR.
Zwiększenie limitu w umowie o świadczenie usług płatniczych i finansowanie
W dniu 21 marca 2023 roku Spółka wraz ze spółkami zależnymi Grupa Azoty PUŁAWY, Grupa Azoty POLICE, Grupa
Azoty KĘDZIERZYN, COMPO EXPERT GmbH oraz COMPO EXERT Hellas S.A. zwiększyła kwotę limitu umowy o
świadczenie usług płatniczych i finansowanie (Umowa Faktoringu Odwrotnego) z dnia 29 kwietnia 2021 roku z
późniejszymi zmianami, zawartej z CaixaBank S.A. Oddział w Polsce, z kwoty 800 mln zł do kwoty 950 mln zł (lub
równowartości w EUR lub USD). Zwiększenie limitu finansowania w CaixaBank S.A. Oddział w Polsce ma na celu
zapewnienie finansowania działalności operacyjnej.
Zawarcie aneksów do umów finansowania
Po dniu bilansowym, Spółka zawarła Umowy Zmieniające oraz aneksy do umów finansowania, zwiększające
dopuszczalny poziom wskaźnika zadłużenia finansowego netto, wprowadzające możliwość emisji zadłużenia
podporządkowanego oraz możliwość finansowania inwestycji w odnawialne źródła energii w formule project
finance, z wyłączeniem takiego zadłużenia z zadłużenia finansowego Grupy Azoty, dla celów wyliczania
wskaźników finansowych.
Dopuszczalny maksymalny poziom wskaźnika zadłużenia finansowego netto do EBITDA z wyłączeniem zadłużenia
spółek realizujących projekty inwestycyjne w formule project finance (w tym spółki Grupa Azoty POLYOLEFINS
oraz spółki lub spółek celowych, które będą realizowały projekty z zakresu odnawialnych źródeł energii) oraz z
wyłączeniem ewentualnego zadłużenia podporządkowanego Spółki, wynosi 3,5x. Dodatkowo przekroczenie tego
wskaźnika powyżej poziomu 3,5x do poziomu 4,0x przez maksymalnie dwa nienastępujące po sobie okresy
obliczeniowe (okresy dwunastomiesięczne kończące się 30 czerwca lub 31 grudnia każdego roku w okresie
finansowania) nie będzie stanowiło naruszenia warunków umów finansowania.
Dostosowanie poziomu produkcji do warunków rynkowych w I kwartale 2023 roku
Obserwowane od końca 2022 roku trendy rynkowe obejmujące w szczególności stopniowy spadek cen gazu
ziemnego oraz spadek cen produktów rolnych, a także niesprzyjające warunki pogodowe opóźniające możliwość
rozpoczęcia prac polowych, skutkowały znacznie niższym niż zwykle obserwowany w I kwartale każdego roku
popytem na nawozy mineralne w Segmencie Agro. Rezultatem było istotne zmniejszenie wolumenów oraz cen
sprzedaży nawozów mineralnych. Niekorzystne czynniki rynkowe obserwowane są także w innych segmentach
działalności Spółki i kluczowych spółek zależnych, tj. w Segmencie Tworzywa oraz w Segmencie Chemia.
W związku z powyższym Spółka oraz kluczowe spółki zależne podjęły decyzje o obniżeniu wykorzystania
posiadanych zdolności produkcyjnych dostosowując je do poziomu zapotrzebowania rynkowego. Ponadto,
z dniem 10 marca 2023 roku spółka Grupa Azoty PUŁAWY dokonała zatrzymania produkcji melaminy na jedynej
czynnej instalacji melaminy, a także wstrzymała produkcję kaprolaktamu. Kontynuowana jest sprzedaż
posiadanych zapasów ww. produktów. Informacje o poziomie produkcji przekazywane są cyklicznie w formie
raportów bieżących.
Spółka oraz spółki zależne monitorują otoczenie rynkowe i w przypadku poprawy uwarunkowań ekonomicznych
produkcji zostanie ona zwiększona na czynnych instalacjach lub wznowiona na instalacjach wyłączonych.
Równolegle w Spółce i w spółkach zależnych zostały wprowadzone działania mające na celu optymalizację
ponoszonych kosztów i wydatków, w tym ograniczania i odraczania wydatków inwestycyjnych.
Zaistniałe okoliczności mają charakter niezależny od Spółki i spółek zależnych. W ocenie Zarządu obecna sytuacja
ma charakter przejściowy, a podejmowane i planowane działania optymalizacyjne umożliwią utrzymanie
potencjału produkcyjnego i powrót do pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych w przypadku zmiany
uwarunkowań rynkowych.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 100 z 108
INFORMACJA FINANSOWA REGULACYJNA W PODZIALE NA RODZAJE DZIAŁALNOŚCI
ZGODNIE Z ART. 44 PRAWA ENERGETYCZNEGO
W celu spełnienia wymogów artykułu 44 pkt. 2 Ustawy Prawo Energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 t.j.),
Spółka Grupa Azoty S.A. sporządza informację finansową regulacyjną zawierającą rachunek zysków i strat oraz
sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na poszczególne rodzaje działalności. Spółka Grupa Azoty S.A.
stosuje przepisy artykułu 44 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, tj. sporządza informację finansową
regulacyjną dla działalności w zakresie dystrybucji energii elektrycznej oraz obrotu paliwami gazowymi.
Opis wyodrębnionych rodzajów działalności
Spółka prowadzi działalność w następujących obszarach wymagających wyodrębnienia zgodnie z wymogami
art. 44 Ustawy Prawo energetyczne:
Dystrybucja energii elektrycznej – nr koncesji PEE/65/711/U/OT-7/98/MK wydanej 1 grudnia 1998 roku na
okres do dnia 15 grudnia 2025 roku,
Obrót paliwami gazowymi – nr koncesji OPG/273/711/W/DRG/2014/KL wydanej na okres od dnia 20 września
2014 roku do dnia 20 września 2024 roku,
Pozostała działalność.
W ramach pozostałej działalności Spółka prezentuje w niniejszym sprawozdaniu swój podstawowy przedmiot
działalności, tj. w szczególności:
produkcję podstawowych chemikaliów,
produkcję nawozów i związków azotowych,
produkcję tworzyw sztucznych i wyrobów z tworzyw sztucznych.
Podstawa sporządzenia
Opis stosowanych zasad rachunkowości
Informacja finansowa regulacyjna została sporządzona przy zastosowaniu zasad rachunkowości opisanych
w punkcie 2 Informacji dodatkowej do jednostkowego sprawozdania finansowego oraz przy zastosowaniu zasad
alokacji przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań, przedstawionych poniżej.
Przypisaniu, za pomocą odpowiednich kluczy alokacji, do przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań
obszarów wymagających wyodrębnienia zgodnie z wymogami art. 44 ustawy Prawo Energetyczne, podlega tylko
i wyłącznie ta część przychodów, kosztów, aktywów i zobowiązań działalności energetycznej, która dotyczy
sprzedaży zewnętrznej Spółki. Pozostała część przychodów, kosztów, aktywów i zobowiązań działalności
energetycznej, dotyczącej transferów wewnętrznych na potrzeby działalności podstawowej Spółki,
prezentowana jest jako element działalności pozostałej.
Zasady sporządzania rachunku zysków i strat w podziale na rodzaje działalności
Spółka prowadzi ewidencję księgową pozwalającą na odrębne obliczenie kosztów i przychodów oraz zysków
i strat dotyczących działalności w obszarach wymagających wyodrębnienia zgodnie z wymogami art. 44 Ustawy
Prawo energetyczne.
Przychody ze sprzedaży zewnętrznej związane z poszczególnymi rodzajami działalności oraz pozostałe przychody
operacyjne (które można zidentyfikować i przypisać bezpośrednio do działalności energetycznej) zostały
wyodrębnione w sposób bezpośredni. Inne pozostałe przychody operacyjne, których nie można zidentyfikować
i przypisać bezpośrednio do działalności energetycznej rozdzielono według struktury Miejsc Powstawania Kosztów
(„MPK”), a następnie przypisano odpowiednimi kluczami dla poszczególnych rodzajów działalności.
Przychody finansowe nie są przypisywane do żadnego rodzaju działalności i są prezentowane jako pozycja
nieprzypisana.
Koszty wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów i materiałów, koszty sprzedaży związane
z poszczególnymi rodzajami działalności zostały wyodrębnione w sposób bezpośredni.
Koszty ogólnego zarządu obejmujące koszty ogólno-administracyjne związane z utrzymaniem określonych
komórek Zarządu, rozdzielono proporcjonalnie do kosztu własnego sprzedaży dla danego rodzaju działalności.
Koszty obejmujące koszty ogólno-produkcyjne (związane z produkcją, które nie dotyczą poszczególnych
wydziałów, związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem komórek ogólnego przeznaczenia) przypisano
bezpośrednio.
Pozostałe koszty operacyjne (które można zidentyfikować i przypisać bezpośrednio do działalności
energetycznej) związane z poszczególnymi rodzajami działalności oraz inne pozostałe koszty operacyjne
rozdzielono według MPK, a następnie przypisano odpowiednimi kluczami do poszczególnych działalności
sporządzonymi w oparciu o moce zamówione wykorzystane dla działalności taryfowej w porównaniu do mocy
ogółem.
Koszty finansowe nie są przypisywane do żadnego rodzaju raportowanej działalności i są prezentowane jako
pozycja nieprzypisana.
Podatek dochodowy nie jest przypisywany do żadnego rodzaju działalności i jest prezentowany jako pozycja
nieprzypisana.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 101 z 108
Zasady sporządzania sprawozdania z sytuacji finansowej w podziale na rodzaje działalności
Rzeczowe aktywa trwałe rozdzielono pomiędzy poszczególne rodzaje działalności według struktury Miejsc
Powstawania Kosztów („MPK”), przy czym do podziału pomiędzy środki trwałe służące do wytworzenia energii
elektrycznej oraz energii cieplnej zastosowano klucz zgodny z podziałem kosztów pomiędzy poszczególne nośniki
energii. Dla działalności związanej z dystrybucją energii elektrycznej zastosowano klucz podziału pomiędzy
działalność wewnętrzną i zewnętrzną sporządzony w oparciu o moce zamówione wykorzystane dla działalności
taryfowej w porównaniu do mocy ogółem.
Wartości niematerialne rozdzielono pomiędzy poszczególne rodzaje działalności według struktury MPK
z zastosowaniem kluczy podziału stosowanych w przypadku Rzeczowych aktywów trwałych.
Należności z tytułu dostaw i usług zostały rozdzielone bezpośrednio, według odbiorców przypisanych do
poszczególnych rodzajów działalności. W pozycji należności wyodrębniono również do działalności związanej
z dystrybucją energii elektrycznej ubezpieczenia rzeczowe według struktury MPK.
Pozostałe należności przypisano do działalności pozostałej lub zaprezentowano jako pozycja nieprzypisana.
Pozostałe aktywa obrotowe przypisano do działalności pozostałej lub zakwalifikowano jako pozycje
nieprzypisane.
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek przypisano do działalności pozostałej, w przypadku, gdy kredyty
i pożyczki dotyczą bezpośrednio któregoś z segmentów działalności Spółki, lub zakwalifikowano jako pozycje
nieprzypisane.
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych rozdzielone zostały według struktury MPK z zastosowaniem
kluczy podziału. Dla dystrybucji energii elektrycznej zobowiązania przypisane są bezpośrednio na MPK-i związane
z tą działalnością.
Rezerwy, dotacje i pozostałe zobowiązania finansowe przypisano do pozostałej działalności lub zakwalifikowano
jako pozycje nieprzypisane.
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług rozdzielono pomiędzy poszczególne rodzaje działalności według struktury
Miejsc Powstawania Kosztów („MPK”) i zastosowano klucz zgodny z podziałem kosztów pomiędzy poszczególne
nośniki energii. Dla dystrybucji energii elektrycznej zobowiązania z tytułu dostaw i usług rozdzielono według
przesłanych ilości oraz przypisanych do działalności mocy. Dla obrotu paliwami gazowymi zobowiązania z tytułu
dostaw i usług rozdzielono według dostawców z zastosowaniem klucza wynikającego z ilości sprzedanego gazu
do sumy ilości gazu zużytego na potrzeby wewnętrzne oraz sprzedanego. Inne zobowiązania przypisano do
działalności pozostałej lub zakwalifikowano jako pozycje nieprzypisane.
Prawo wieczystego użytkowania gruntów, nieruchomości inwestycyjne, zapasy, aktywa trwałe przeznaczone do
sprzedaży i pozostałe zobowiązania związane są z pozostałą działalnością Spółki.
Udziały i akcje, pozostałe aktywa finansowe, należności z tytułu podatku dochodowego, środki pieniężne i ich
ekwiwalenty, pochodne instrumenty oraz zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego nie są
przypisywane do żadnego rodzaju działalności i są prezentowane jako pozycja nieprzypisana.
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 102 z 108
Rachunek zysków i strat w podziale na poszczególne rodzaje działalności za rok kończący się 31 grudnia 2022 roku
Dystrybucja
energii
elektrycznej
Obrót paliwami
gazowymi
Działalność
pozostała
Pozycje
nieprzypisane
Razem
Przychody ze sprzedaży
7 444
52
3 953 301
-
3 960 797
Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów
i materiałów
(6 663)
(46)
(3 424 337)
-
(3 431 046)
Zysk brutto ze sprzedaży
781
6
528 964
-
529 751
Koszty sprzedaży
(51)
-
(140 344)
-
(140 395)
Koszty ogólnego zarządu
(756)
(6)
(229 885)
-
(230 647)
Pozostałe przychody operacyjne
-
-
20 160
-
20 160
Pozostałe koszty operacyjne
-
-
(120 851)
-
(120 851)
Zysk na działalności operacyjnej
(26)
-
58 044
-
58 018
Przychody finansowe
-
-
-
528 603
528 603
Koszty finansowe
-
-
-
(229 643)
(229 643)
Przychody finansowe netto
-
-
-
298 960
298 960
Zysk przed opodatkowaniem
(26)
-
58 044
298 960
356 978
Podatek dochodowy
-
-
-
(918)
(918)
Zysk netto
(26)
-
58 044
298 042
356 060
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 103 z 108
Rachunek zysków i strat w podziale na poszczególne rodzaje działalności za rok kończący się 31 grudnia 2021 roku
Dystrybucja
energii
elektrycznej
Obrót paliwami
gazowymi
Działalność
pozostała
Pozycje
nieprzypisane
Razem
Przychody ze sprzedaży
7 502
25
2 565 814
-
2 573 341
Koszt wytworzenia/nabycia sprzedanych produktów, towarów
i materiałów
(7 062)
(24)
(2 141 392)
-
(2 148 478)
Zysk brutto ze sprzedaży
440
1
424 422
-
424 863
Koszty sprzedaży
(37)
-
(112 862)
-
(112 899)
Koszty ogólnego zarządu
(770)
(1)
(195 957)
-
(196 728)
Pozostałe przychody operacyjne
-
-
56 571
-
56 571
Pozostałe koszty operacyjne
(51)
-
(45 345)
-
(45 396)
Zysk na działalności operacyjnej
(418)
-
126 829
-
126 411
Przychody finansowe
-
-
-
168 547
168 547
Koszty finansowe
-
-
-
(76 710)
(76 710)
Przychody finansowe netto
-
-
-
91 837
91 837
Zysk przed opodatkowaniem
(418)
-
126 829
91 837
218 248
Podatek dochodowy
-
-
-
(26 458)
(26 458)
Zysk netto
(418)
-
126 829
65 379
191 790
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 104 z 108
Sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na poszczególne rodzaje działalności na dzień 31 grudnia 2022 roku
Dystrybucja
energii
elektrycznej
Obrót paliwami
gazowymi
Działalność
pozostała
Pozycje
nieprzypisane
Razem
Aktywa
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
2 399
-
1 621 697
91 471
1 715 567
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
-
-
45 543
1 902
47 445
Nieruchomości inwestycyjne
-
-
19 688
-
19 688
Wartości niematerialne
16
-
7 368
36 738
44 122
Udziały i akcje
-
-
-
5 719 622
5 719 622
Pozostałe aktywa finansowe
-
-
-
1 155 408
1 155 408
Pozostałe należności
-
-
24 392
4 797
29 189
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
-
-
-
21 696
21 696
Aktywa trwałe razem
2 415
-
1 718 688
7 031 634
8 752 737
Aktywa obrotowe
Zapasy
-
-
497 333
-
497 333
Prawa majątkowe
-
-
218 017
7 708
225 725
Pochodne instrumenty finansowe
-
-
-
981
981
Pozostałe aktywa finansowe
-
-
-
141 405
141 405
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
223
4
365 583
33 358
399 168
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
-
-
-
1 341 688
1 341 688
Aktywa obrotowe razem
223
4
1 080 933
1 525 140
2 606 300
Aktywa razem
2 638
4
2 799 621
8 556 774
11 359 037
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 105 z 108
Sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na poszczególne rodzaje działalności na dzień 31 grudnia 2022 roku (kontynuacja)
Dystrybucja
energii
elektrycznej
Obrót paliwami
gazowymi
Działalność
pozostała
Pozycje
nieprzypisane
Razem
Pasywa
Kapitał własny razem
-
-
-
5 468 330
5 468 330
Zobowiązania
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
-
-
-
2 291 834
2 291 834
Zobowiązania z tytułu leasingu
-
-
38 474
834
39 308
Pozostałe zobowiązania finansowe
-
-
-
23 340
23 340
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
357
-
45 202
10 371
55 930
Rezerwy
-
-
28 346
12
28 358
Dotacje
-
-
30 668
18 167
48 835
Zobowiązania długoterminowe razem
357
-
142 690
2 344 558
2 487 605
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
-
-
-
2 245 834
2 245 834
Zobowiązania z tytułu leasingu
-
-
14 079
598
14 677
Pozostałe zobowiązania finansowe
-
-
189 255
3 084
192 339
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
67
-
4 470
1 450
5 987
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
-
-
-
19 532
19 532
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
689
4
844 599
52 793
898 085
Rezerwy
-
-
12 677
11 450
24 127
Dotacje
-
-
1 801
720
2 521
Zobowiązania krótkoterminowe razem
756
4
1 066 881
2 335 461
3 403 102
Zobowiązania razem
1 113
4
1 209 571
4 680 019
5 890 707
Pasywa razem
1 113
4
1 209 571
10 148 349
11 359 037
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 106 z 108
Sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na poszczególne rodzaje działalności na dzień 31 grudnia 2021 roku
Dystrybucja
energii
elektrycznej
Obrót paliwami
gazowymi
Działalność
pozostała
Pozycje
nieprzypisane
Razem
Aktywa
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
2 444
-
1 652 224
90 354
1 745 022
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
-
-
32 027
1 258
33 285
Nieruchomości inwestycyjne
-
-
20 179
-
20 179
Wartości niematerialne
16
-
7 131
40 722
47 869
Udziały i akcje
-
-
-
5 710 173
5 710 173
Pozostałe aktywa finansowe
-
-
-
1 090 218
1 090 218
Pozostałe należności
-
-
13 125
12 274
25 399
Aktywa trwałe razem
2 460
-
1 724 686
6 944 999
8 672 145
Aktywa obrotowe
Zapasy
-
-
332 190
15
332 205
Prawa majątkowe
-
-
203 075
-
203 075
Pozostałe aktywa finansowe
-
-
-
186 962
186 962
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
289
3
434 186
22 580
457 058
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
-
-
-
1 816 416
1 816 416
Aktywa obrotowe razem
289
3
969 451
2 025 973
2 995 716
Aktywa razem
2 749
3
2 694 137
8 970 972
11 667 861
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 107 z 108
Sprawozdanie z sytuacji finansowej w podziale na poszczególne rodzaje działalności na dzień 31 grudnia 2021 roku (kontynuacja)
Dystrybucja
energii
elektrycznej
Obrót paliwami
gazowymi
Działalność
pozostała
Pozycje
nieprzypisane
Razem
Pasywa
Kapitał własny razem
-
-
-
5 121 416
5 121 416
Zobowiązania
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
-
-
-
2 810 252
2 810 252
Zobowiązania z tytułu leasingu
-
-
30 150
372
30 522
Pozostałe zobowiązania finansowe
-
-
-
29 834
29 834
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
376
-
43 613
11 850
55 839
Rezerwy
-
-
18 204
20
18 224
Dotacje
-
-
32 485
17 214
49 699
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
-
-
-
2 125
2 125
Zobowiązania długoterminowe razem
376
-
124 452
2 871 667
2 996 495
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek
-
-
-
2 297 455
2 297 455
Zobowiązania z tytułu leasingu
-
-
7 265
315
7 580
Pochodne instrumenty finansowe
-
-
-
1 310
1 310
Pozostałe zobowiązania finansowe
-
-
400 918
8 448
409 366
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
2
-
3 692
1 331
5 025
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
-
-
-
16 941
16 941
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
594
3
739 839
38 714
779 150
Rezerwy
-
-
18 280
12 318
30 598
Dotacje
-
-
1 801
724
2 525
Zobowiązania krótkoterminowe razem
596
3
1 171 795
2 377 556
3 549 950
Zobowiązania razem
972
3
1 296 247
5 249 223
6 546 445
Pasywa razem
972
3
1 296 247
10 370 639
11 667 861
Grupa Azoty Spółka Akcyjna Strona 108 z 108
Podpisy Członków Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Tomasz Hinc
Mariusz Grab
Prezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Filip Grzegorczyk
Grzegorz Kądzielawski
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Marcin Kowalczyk
Marek Wadowski
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Zbigniew Paprocki
Członek Zarządu Dyrektor Generalny
Podpis osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ksiąg rachunkowych
Podpisano kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
________________________
Piotr Kołodziej
Dyrektor Departamentu
Korporacyjnego Finansów
Tarnów, dnia 30 marca 2023 roku
